การวิเคราะห์กลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวพุทธศาสนาจากภาษาจีนเป็นภาษาไทย กรณีศึกษาวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนาเรื่อง สูตรเว่ยหล่าง ฉบับแปลภาษาไทย

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีที่ผู้แปลใช้ในการแปลคำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวกับพุทธศาสนาที่พบในวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนาเรื่อง สูตรเว่ยหล่าง ฉบับแปลภาษาไทย โดยเก็บคำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวพุทธศาสนาที่พบในต้นฉบับและเทียบฉบับแปลภาษาไทย เพื่อวิเคราะห์กลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวพุทธศาสนาแต่ละประเภท จากการวิเคราะห์โดยเปรียบเทียบกับต้นฉบับภาษาจีนพบว่า กลวิธีที่ใช้ในการแปลคำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวกับพุทธศาสนาที่ยืมมาจากภาษาสันสกฤตมีจำนวน 3 กลวิธี ซึ่งได้แก่ การใช้คำยืมสันสกฤตที่เป็นที่ยอมรับในสังคมไทย การใช้วลีหรือประโยคแทนคำยืมภาษาสันสกฤต การแปลโดยการใช้กลวิธีการแปลมากกว่าหนึ่งวิธี กลวิธีที่ใช้ในการแปลคำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวกับพุทธศาสนามีลักษณะความเป็นรูปธรรมมีจำนวน 4 กลวิธี ซึ่งได้แก่ การแปลด้วยการแทนที่คำทางวัฒนธรรมในภาษาปลายทาง การแปลโดยการละ การแปลโดยใช้คำที่มีความหมายกว้างขึ้นและกลวิธีการแปลโดยการอธิบายความ กลวิธีที่ใช้ในการแปลคำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวกับพุทธศาสนามีความเป็นนามธรรมมากกว่าและไม่สามารถสัมผัสได้มีจำนวน 3 กลวิธี ซึ่งได้แก่ การแปลโดยอธิบายความ การแปลด้วยการแทนที่คำทางวัฒนธรรมในภาษาปลายทาง การแปลตรวตัว การแปลโดยใช้คำที่มีความหมายกว้างขึ้น กลวิธีที่ใช้ในการแปลคำคำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวกับคำเรียกบุคคลต่าง ๆ ในพุทธศาสนาได้มีจำนวน 4 กลวิธี ซึ่งได้แก่ การแปลด้วยการแทนที่คำทางวัฒนธรรมในภาษาปลายทาง การแปลตรงตัว การแปลโดยการใช้คำที่เป็นกลางกว่าและการแปลโดยอธิบายความ ผลการวิจัยดังกล่าวสามารถเสริมสร้างความรู้และเป็นแนวทางในการวิจัยต่อไปสำหรับผู้สนใจในการแปลวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนาและการวิเคราะห์คำทางวัฒนธรรม