การศึกษาความเหมาะสมในการบริหารจัดการพื้นที่บึงขุนทะเล อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

 บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาระบบนิเวศของสัตว์บริเวณพื้นที่บึงขุนทะเล 2) เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการระบบน้ำเสียภายในบึงขุนทะเล 3) เพื่อศึกษาวิถีชีวิตประมงพื้นถิ่นบริเวณพื้นที่บึงขุนทะเล 4) เพื่อศึกษาด้านสันทนาการบริเวณพื้นที่บึงขุนทะเล และ 5) เพื่อเสนอแนวทางความเหมาะสมในการบริหารการจัดการพื้นที่บึงขุนทะเล ที่มีพื้นที่ศึกษาตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนครสุราษฎร์ธานี เทศบาลตำบลขุนทะเล เทศบาลตำบลวัดประดู่ องค์การบริหารส่วนตำบลมะขามเตี้ย ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธีภายใต้กรอบแนวคิดการบริหารจัดการ การจัดการตนเองของชุมชนและท้องถิ่น และการวางแผนเชิงปฏิบัติการโดยชุมชน กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 50 คน ได้แก่ กลุ่มผู้นำชุมชน จำนวน 23 คน กลุ่มตัวแทนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง จำนวน 14 คน และกลุ่มตัวแทนผู้ประกอบการภาคเอกชน จำนวน 13 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม และระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติพื้นฐานและข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ทั้ง 5 ข้อ พบว่า 1) ได้ฐานข้อมูลระบบนิเวศของสัตว์ที่หลากหลายโดยเฉพาะสัตว์ปีกจำพวกนกที่จำแนกเป็น 54 วงศ์ 113 สกุล และ 142 ชนิด ส่วนสัตว์น้ำมีปลาประจำถิ่นในแม่น้ำตาปี ได้แก่ ปลาทกหรือปลาเค้าดำ ปลาสร้อยนกเขาหรือปลาขี้ขม มีลิงแสมประมาณ 50-100 ตัว 2) ได้จัดทำแนวทางการจัดการระบบน้ำเสียภายในบึงขุนทะเล จำนวน 6 จุด พร้อมงานระบบท่อระบายรวมรอบพื้นที่บึงขุนทะเล 3) เกิดการพัฒนาและยกระดับศักยภาพของกลุ่มประมงพื้นบ้านและกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ ให้มีทักษะด้านการแปรรูปที่ได้รับมาตรฐานของหน่วยงานภาครัฐ การสร้างมูลค่าเพิ่ม การสร้างตราสินค้าของผลิตภัณฑ์ ช่องทางการจำหน่าย การส่งเสริมการอนุรักษ์และถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น 4) ได้จัดทำแผนการพัฒนา โครงการ และพื้นที่จัดกิจกรรมที่ด้านสันทนาการ และ 5) ได้จัดทำ (ร่าง) ข้อเสนอแนวทางความเหมาะสมในการบริหารการจัดการพื้นที่บึงขุนทะเล ภายใต้วิสัยทัศน์ คือ “บึงขุนทะเลยั่งยืน” และนโยบาย คือ “บึงขุนทะเลวิถีน่าเที่ยว ธรรมชาติสะอาด ผู้คนปลอดภัย” ภายใต้ 4 ประเด็นยุทธศาสตร์ 4 เป้าประสงค์ 25 กลยุทธ์ และ 25 ตัวชี้วัด