กัลยาณมิตร: เพื่อนแท้บนเส้นทางแห่งอริยมรรค

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเชิงคุณภาพนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประเภทของกัลยาณมิตร ลักษณะของกัลยาณมิตร หน้าที่ของกัลยาณมิตร คุณสมบัติของกัลยาณมิตร และคุณค่าของกัลยาณมิตรในคัมภีร์พระไตรปิฎกและเอกสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ใช้วิธีการวิเคราะห์ สังเคราะห์ แล้วสรุปโดยการเขียนบรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า กัลยาณมิตร คือ คนต้นแบบแห่งความดีงามทั้งกาย วาจา ใจเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยหนุนเสริมให้ค้นพบ และรู้แจ้งอริยมรรคในพระพุทธศาสนา ในสิงคาลกสูตรแบ่งกัลยาณมิตรออกเป็น 2 คือ มิตรเทียม มิตรแท้ ส่วนขัคควิสาณสุตตนิเทส แบ่งออกเป็น 2 คือ อาคาริกมิตร และอนาคาริกมิตร ลักษณะของกัลยาณมิตร ต้องเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยศีล สุตะ จาคะ วิริยะ สติ สมาธิ และปัญญา หน้าที่ของกัลยาณมิตร คือ การเป็นปรโตโฆสะ การต้นแบบที่ดีด้านกายธรรม วจีกรรม แมโนกรรม และการแนะนำประโยชน์แก่ผู้อื่น คุณสมบัติของกัลยาณมิตร คือ ต้องมีกัลยาณมิตตธรรม มีความรู้ มีความประพฤติดี ส่วนคุณค่าของกัลยาณมิตร คือ 1) การเป็นนิมิตแห่งอริยมรรค 2) การทำให้อริยมรรคบริบูรณ์ 3) บุพพนิมิตแห่งโพชฌงค์ 4) เป็นทั้งหมดของพรหมจรรย์ และ 5) เป็นบ่อเกิดแห่งกุศลธรรม