ความเชื่อเรื่องไตรภูมิของคนในสังคมล้านนา
บทคัดย่อ
คติไตรภูมิในพระพุทธศาสนามีอิทธิพลอย่างยิ่ง ต่อความเชื่อทางศาสนา ทัศนคติ คุณธรรมจริยธรรม และศิลปวัฒนธรรม ในสังคมล้านนา สร้างความศรัทธาแก่พุทธศาสนิกชนอย่างแน่นแฟ้นตลอดมา มีที่มาจากพระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา อนุฎีกา และปกรณวิเสส รวมทั้งหมดประมาณ 30 พระคัมภีร์ เป็นแก่นธรรมของพระพุทธศาสนา คือความเชื่อเรื่องบาปบุญ การเวียนว่าย ตายเกิดใน 3 ภพ โลก สวรรค์ และอบายภูมิ การหลุดพ้นจากสังสารวัฏ ด้วยการเข้าถึงพระนิพพาน
ความเชื่อในไตรภูมิปรากฏเป็นรูปธรรมให้เห็นได้อย่างชัดเจนในงานศิลปกรรม เช่น ภาพวาด งานพุทธศิลป์ งานจิตรกรรม ประเพณีการสร้างพระเมรุมาศเพื่อพระราชทานเพลิง พระบรมศพและพระศพ เป็นราชประเพณีที่แฝงคติความเชื่อที่ปรากฏใน ไตรภูมิ เรื่องเทวดา และเขาพระสุเมรุ อันล้อมรอบด้วยเขาสัตตบริภัณฑ์ เป็นศิลปกรรมชิ้นเอกที่ได้รับการสืบทอด และสืบสร้าง มาสู่ปัจจุบัน