การวิเคราะห์วิทยานิพนธ์ระดับมหาบัณฑิตในสาขาวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีที่บูรณาการแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

Abstract

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจและวิเคราะห์วิทยานิพนธ์ระดับมหาบัณฑิตในสาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่มีเนื้อหาเข้าข่ายมีการเชื่อมโยงกับแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ในด้านปริมาณ วัตถุประสงค์การวิจัยและเนื้อหาของวิทยานิพนธ์ดำเนินการวิจัยเชิงสำรวจและการวิเคราะห์เนื้อหา โดยมีแบบวิเคราะห์วิทยานิพนธ์เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประชากรที่ศึกษาคือวิทยานิพนธ์ของมหาวิทยาลัยขอนแก่น จำนวน 5 คณะ ได้แก่ คณะเกษตรศาสตร์ คณะเทคโนโลยี คณะวิทยาศาสตร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ และคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ และเป็นวิทยานิพนธ์ที่เผยแพร่ในระหว่างปี 2545 จนถึงปี 2550 สถิติที่ใช้คือค่าร้อยละ และนำเสนอในลักษณะการพรรณาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า วิทยานิพนธ์ในสาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่มีเนื้อหาเข้าข่ายเชื่อมโยงแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมีจำนวน 421 ชื่อเรื่องคิดเป็นร้อยละ 44.32 ของวิทยานิพนธ์ทั้งหมดจำนวน 950 ชื่อเรื่อง โดยส่วนใหญ่มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นเครื่องมือในการบริหารจัดการ รองลงมาคือเพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพและคุณภาพของทรัพยากร คณะเกษตรศาสตร์เป็นคณะที่มีวิทยานิพนธ์ที่มีเนื้อหาเข้าข่ายเชื่อมโยงแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมากที่สุดคิดเป็นร้อยละ 39.90 โดยส่วนใหญ่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการส่งเสริมการเกษตร, ปศุสัตว์, พืช, การจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม และการเลี้ยงสัตว์น้ำ รองลงมาคือคณะวิศวกรรมศาสตร์คิดเป็นร้อยละ 33.73 ส่วนใหญ่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการประยุกต์ใช้และพัฒนาเทคโนโลยี และการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม คณะวิทยาศาสตร์คิดเป็นร้อยละ 18.29 ส่วนใหญ่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาเทคโนโลยี, การจัดการทรัพยากร และเนื้อหาเกี่ยวกับพืช และคณะเทคโนโลยีคิดเป็นร้อยละ 8.08 ซึ่งส่วนใหญ่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการแปรรูปผลิตภัณฑ์และการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม

คำสำคัญ: การวิเคราะห์เนื้อหา; ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง; วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

Abstract

The purpose of this research was to explore and analyze the master’s theses in science andtechnology of which its contents had the links to the concept of sufficiency economy in the aspects of thequantity, the objectives and the contents of the theses. The survey and content analysis methods were usedfor the research. The thesis analysis form was used for collecting data. The population of this study wasthe master’s theses of five faculties of Khon Kaen University; Faculty of Agriculture, Faculty of Sciences,Faculty of Engineering, Faculty of Technology, and Faculty of Architecture published in 2002 to 2007. Datawas analyzed using percentage.

The results found that out of 950 titles of the total number of master’s theses in science andtechnology, there were 421 titles (44.32%) which its contents had some links to the concept of sufficiencyeconomy. The objectives of the theses were most likely for use as the management tools, and improve theefficiency and quality of the resources. The contents of theses of the Faculty of Agriculture were found tohave the most links to the concept of sufficiency economy (39.90%). Most of the contents were related toagricultural extension, livestock, plant cropping, management of resources and environments, and aquaculture.The contents of theses of the Faculty of Engineering were found next to have the links to the conceptof sufficiency economy (33.73%). Most of the contents were related to technological applications anddevelopments, and management of resources and environments. The contents of theses of the Faculty ofSciences which had the links to the concept of sufficiency economy (18.29%) were mostly related to technologicaldevelopment, resource management, and plants. The contents of theses of the Faculty of Technology(8.08%) were found related to product processing, and management of resources and environments.

Keywords: Content Analysis; Sufficiency Economy; Science and Technology