การบ ูรณาการการรูสารสนเทศในการเรียนการสอนกลุมสาระ สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรมในระดับประถมศึกษา (Information Literacy Integration in Learning and Teaching of the Social Studies, Religion and Culture Courses at Primary School Level)
Keywords:
การรูสารสนเทศ การบูรณาการการรูสารสนเทศ, การเรียนการสอน, โรงเรียน, ประถมศึกษา, Information literacy, Information literacy integration, Learning and teaching, Primary schoolsAbstract
บทคัดยอ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพื่อสํารวจสภาพการบูรณาการการรูสารสนเทศ ในการเรียนการสอนกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมในระดับประถมศึกษา (ชวงชั้นที่ 2) ซึ่งการวิจัยในครั้งนี้เปนการวิจัยเชิงสํารวจ เก็บรวบรวมขอมูลโดยการแจกแบบสอบถามใหกับผูสอนกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชวงชั้นที่ 2 ระดับประถมศึกษาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ผลการศึกษาปรากฏผลดังนี้ 1) ดานการกําหนดจุดมุงหมายการพัฒนาผลลัพธการเรียนรูของผูเรียน พบวา มีการกําหนดจุดมุ่งหมายการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียน 4 ด้าน ได้แก การมีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมที่พึงประสงค การเห็นคุณคาตนเอง ความสามารถในการใชทักษะชีวิต และทักษะ
การแก้ปัญหา 2) ด้านการกำหนดผลลัพธ์การเรียนรู่ที่คาดหวังเกี่ยวกับทักษะรู้สารสนเทศ พบว่ามีการกำหนดจัดประสงค์การเรียนรู้ไว้ 3 ทักษะ ได้แก ความสามารถในการระบุความตองการสารสนเทศที่สัมพันธกับปญหาหรือหัวเรื่องที่จะศึกษา ความสามารถในการระบุแหลงและทรัพยากรสารสนเทศ และความสามารถในการพิจารณาเลือกสารสนเทศที่ตรง
กับความตองการ 3) ความรวมมือระหวางผูสอนกับบรรณารักษ พบวา ผูสอนกับบรรณารักษสวนใหญมีความรวมมือในการกําหนดกิจกรรมการเรียนรู การออกแบบแผนการสอน และการเตรียมแบบฝกหัด และการมอบหมายงานใหกับผูเรียน 4) ดานวิธีการสอน พบว่า ผู่สอนส่วนใหญ่ใช้ วิธีการสอนแบบบรรยายการทัศนศึกษา และการศึกษาเรียนรูดวยตนเอง 5) การจัดกิจกรรมการเรียนรู พบวาผูสอนสวนใหญใชวิธีการศึกษาคนควาดวยตนเอง การทําแบบฝกหัด และการทํางานกลุมยอย 6) การใชแหลงและทรัพยากรสารสนเทศ พบวา ผูสอนใชตําราเรียนตามหลักสูตรของกลุมสาระวิชา
แหลงเรียนรูภายนอก และสื่อตางๆ 7) วิธีการวัดและประเมินผล พบวาผูสอนสวนใหญใช้วิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ของผูเรียนจากการทําแบบฝกหัดและการมอบหมายงาน รายงานการศึกษาคนควาดวยตนเอง และการสอบปลายภาค
ABSTRACT
The purpose of this study was to examine the status of information
literacy (IL) integration in learning and teaching of the Social Studies, Religion and
Culture courses at primary school level (Grades 4-6). The survey research method
was used for the study. Data was collected by sending the questionnaires to
primary school teachers (Grades 4-6) of the course in the Northeast of Thailand.
The research results revealed that: 1) Expected students’ learning outcomes – four
characteristics were aimed to develop: morality, values, life skills and problem-solving skills. 2) Expected students’ IL skills – three IL skills were aimed to be developed:
ability to identify of the information needs which relevant to their study problems
or topics of interest; ability to identify the information sources and resources, and
ability to select the information in accordance to their needs. 3) Teachers and
librarians cooperation – teachers and librarians mostly cooperated in the activities
including learning activity assignment, course designing, and preparation of
exercises and homework for students. 4) Teaching methods – most teachers use
lecture, field trips, and self-study methods. 5) Learning activities - most teachers
organized self-study learning activities, exercises and assignments, and small group
work. 6) Learning resources utilization – most teachers used textbooks that were
required for the course teaching, external reading materials, and media as the
resources for course teaching and learning. 7) Learning assessment and evaluation
- most teachers evaluated and assessed students’ performances from exercises
and homework assignments, self study report and final examination.