TOBACCO INDUSTRY AND ECONOMIC MOTIVATED IN PHRAE PROVINCE (1938 – 1966)

Authors

  • Sornthana Wangsan History Department, Faculty of Social Sciences Srinakarinwiroti University
  • Chatichai Muksong History Department, Faculty of Social Sciences Srinakarinwiroti University

Keywords:

tobacco Industry, Phrae province, tobacco capitalist, tobacco farmer, tobacco curing house

Abstract

The research article titled "Tobacco Industry and Economic Motivation in Phrae Province, 1938 – 1966" aims to study the operations of the tobacco industry in Phrae Province, a significant factor driving the local economy during the specified period. The findings reveal that the tobacco industry began in the 1940s, with the government aiming to make tobacco a source of revenue. To achieve this, the Tobacco Act was enacted in 1938, and farmers were encouraged to cultivate Virginia tobacco. By the 1950s, both investors and farmers had entered the tobacco industry extensively, with capitalists acting as independent tobacco leaf curers and farmers as plantation workers. Tobacco became a vital economic crop, generating employment and income for the people of Phrae. Additionally, there were adjustments made by both investors and farmers to enhance capital accumulation opportunities. Investors adapted through three main strategies: 1) buying and selling tobacco curing stations, 2) exporting tobacco leaves abroad, and 3) expanding into other tobacco-related businesses. Meanwhile, tobacco farmers adjusted by participating in a self-curing farmer system in 1966. This system enabled farmers to become small-scale capitalists, managing both the cultivation and curing processes on their farms.

References

กรมศิลปากร. (2544). วัฒนธรรมพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญา จังหวัดแพร่. องค์การค้าองค์การค้าของคุรุสภา.

คึกฤทธิ์ ปราโมช, ม.ร.ว.. (2510). อนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพ นายประสิทธิ์ ทวีสิน.

ชื่น สิโรรส. (2529). ชีวประวัติ นายชื่น สิโรรส. คณะพุทธนิคม.

โชติ แพร่พันธุ์ และคณะ. (2491). นครแพร่. ม.ป.ท.

ณัฐพงศ์ สกุลเลี่ยว. (2552). ความเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมกับการเมืองไทยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ถึงการรัฐประหาร พ.ศ. 2500. [วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

เบเคอร์, คริส, และผาสุก พงษ์ไพจิตร. (2562). ประวัติศาสตร์ไทยร่วมสมัย. มติชน.

เบญจวรรณ ไชยกาญจน์. (2531). ระบบเศรษฐกิจยาสูบ ศึกษาเฉพาะกรณีชาวไร่บ่มเอง. [วิทยานิพนธ์เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ปลายอ้อ ชนะนนท์. (2529). บทบาทนายทุนพ่อค้าที่มีต่อการก่อและขยายตัวของทุนนิยมภาคเหนือของประเทศไทย พ.ศ. 2464–2523. [วิทยานิพนธ์ปริญญาเศรษฐศาสตร์มหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ผาณิต รวมศิลป์. (2521). นโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจสมัยรัฐบาล จอมพล ป. พิบูลสงคราม ตั้งแต่ พ.ศ. 2481–2487. [วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พนักงานผู้หนึ่ง. (2520). อุตสาหกรรมยาสูบในประเทศไทย. ยาสูบสัมพันธ์, 28(2), 18-29.

พยุง ย.รัตนารมย์. (2565). โรงงานยาสูบ กระทรวงการคลัง ผลงานสำคัญชิ้นหนึ่งของ ศ.ดร.ปรีดี พนมยงค์. https://pridi.or.th/th/content/2022/04/1067

พอพันธ์ อุยยานนท์. (2558). ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจ 5 ภูมิภาคของไทย. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พูนสวัสดิ์ กันทาธรรม. (2534). อนุสรณ์แด่ผู้เป็นสุดที่เคารพรักคุณพ่อคุณปู่คุณตาอุทัย กันทาธรรม. อมรินทร์ พริ้นติ้ง.

มหาวิทยาลัยแม่โจ้. (2566). พิธีพระราชทานปริญญาบัตร ครั้งที่ 6 วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2527. https://archives.mju.ac.th/halloffame/rian-saison/

ยุกต์ อัศวรักษ์. (2512). อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพนายประสิทธิ์ พุ่มชูศรี. ม.ป.ท.

โรงงานยาสูบ. (2501). อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพพลตรีหลวงชำนาญยุทธศิลป์. กรมศิลปากร.

โรงงานยาสูบ. (2532). งานวันสถาปนาโรงงานยาสูบครบรอบ 50 ปี. ม.ป.ท.

วรวัจน์ เอื้ออภิญญกุล. (2561). การตัดสินใจงดรับซื้อใบยาสูบของโรงงานยาสูบ.https://web.facebook.com/210826085618332/posts/2015631521804437/

วศิน ปัญญาวุธตระกูล. (2542). การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจในล้านนา กับการก่อตัวของสำนึกท้องถิ่น พ.ศ.2459–2480. [วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สถาบันวิจัยสังคมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2527). โครงการศึกษาเพื่อปรับปรุงระบบตลาดสินค้าเกษตรภาคเหนือ. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สรัสวดี อ๋องสกุล. (2555). ประวัติศาสตร์ล้านนา. (พิมพ์ครั้งที่ 9). อมรินทร์.

เหมืองและฝายแม่หม้าย จังหวัดแพร่. (2478). รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 17 (สมัยวิสามัญ สมัยที่สอง) วันพฤหัสบดีที่ 12 มีนาคม พุทธศักราช 2478. น. 1080–1081.

เหมือนพิมพ์ สุวรรณกาศ. (2556). อุตสาหกรรมป่าไม้กับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมของเมืองแพร่ พ.ศ. 2479–2504. [วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อิงคศรีกสิการ. (2514). บทความของและเกี่ยวกับ ม.จ. สิทธิพร กฤดากร. สมาคมสังคมศาสตร์.

อุทกภัยในจังหวัดแพร่. (2482). รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 18 (สมัยสามัญ สมัยที่สอง) วันที่ 29 กันยายน พุทธศักราช 2482. น. 1044–1046.

เอกสารสำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ

หจช. กส 1.2/229 มณฑลมหาราษฎร์ส่งสำเนารายงานตรวจการเพาะปลูก พ.ศ. 2468.

หจช. กส 5/622 เรื่องมณฑลมหาราษฎร์ส่งสำเนารายงานแผนกเกษตร.

หจช. มท 5.16.5/9 รายงานการประชุมสภาจังหวัด จังหวัดแพร่ พ.ศ.2478.

หจช. มท 5.4.1.39/10 รายงานการสำรวจข้อมูลเขตพัฒนา ต.น้ำเลา อ.ร้องกวาง จ.แพร่ พ.ศ. 2524.

หจช. มท 5.4.1.39/25 รายงานการสำรวจข้อมูลเขตพัฒนา ต.ร้องเข็ม อ.ร้องกวาง จ.แพร่ พ.ศ. 2524.

หจช. รยส 1.1/3 บันทึกย่อการประชุมระหว่างผู้จัดการไร่ยาสูบกับผู้อำนวยการโรงงานยาสูบ.

หจช. รยส 1.1.2/14 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 90/2492 – ครั้งที่ 97/2492.

หจช. รยส 1.1.2/33 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 18/2495 – ครั้งที่ 25/2495.

หจช. รยส 1.1.2/35 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 33/2495 – ครั้งที่ 41/2495.

หจช. รยส 1.1.2/56 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 75/2497 – ครั้งที่ 86/2497.

หจช. รยส 1.1.2/65 ประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 87/2499 – ครั้งที่ 93/2499.

หจช. รยส 1.1.2/63 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 67/2499 – ครั้งที่ 80/2499.

หจช. รยส 1.1.2/70 การประชุมคณะกรรมการ ครั้งที่ 50/2500 – ครั้งที่ 61/2500.

หจช. รยส 1.1.2/105 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 11/2505 – ครั้งที่ 12/2505.

หจช. รยส 1.1.2/117 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 42/2505 – ครั้งที่ 43/2505.

หจช. รยส 1.1.2/126 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 27/2506 – ครั้งที่ 31/2506.

หจช. รยส 1.1.2/144 การประชุมคณะกรรมการจัดการ ครั้งที่ 6/2509 – ครั้งที่11/2509.

หจช. รยส 1.2/5 เรื่องประวัติการผลิตใบยาสูบในประเทศไทยโดยสังเขป.

หจช. รยส 6/12 การขออนุมัติจัดซื้อหรือจัดทำฟืนบ่มใบยาตามงบประมาณปี 2503.

หจช. รยส 6.4.1/7 การก่อสร้างอาคารสถานที่ของสถานีอบใบยาเด่นชัย พ.ศ. 2508 – 2509.

หจช. รยส 6.10/11 รายงานประจำเดือนของสำนักงานไร่ยาสูบแพร่ 31 ม.ค. 2502 – 14 ม.ค. 2503.

หจช. รยส 6.15/2 สถิติการผลิตใบยาสูบแพร่ พ.ศ. 2496 – 2497.

หจช. รยส 6.15/6 สถิติการผลิตใบยาแพร่ พ.ศ. 2499 – 2500.

หจช. รยส 6.15/11 สถิติการผลิตใบยาแพร่ พ.ศ. 2403 – 2504.

หจช. รยส 6.15/23 สถิติการผลิตใบยาแพร่ พ.ศ. 2511 – 2512.

หจช. รยส.6.15/29 สถิติการผลิตใบยาแพร่ พ.ศ. 2512 – 2513.

หจช. รยส 6.4.1/7 การก่อสร้างอาคารสถานที่ของสถานีอบใบยาเด่นชัย พ.ศ. 2508 – 2509.

หจช. รยส 6.4.2/3 รายละเอียดงบประมาณของสำนักงานไร่ยาสูบแพร่ ประจำปีงบประมาณ 2512.

หจช. รยส 6.4.1/10 การก่อสร้างสำนักงานไร่ยาสูบแพร่และสถานีบ่มใบยาทุ่งน้าว พ.ศ. 2514.

หจช. รยส 6.10/3 รายงานประจำเดือนของสำนักงานไร่ยาสูบแพร่ 2501.

หจช. ศธ 43/14 เรื่องพระยาไพศาลฯ ไปตรวจราชการมณฑลพายัพ.

Downloads

Published

09-04-2025

How to Cite

Wangsan, S., & Muksong, C. (2025). TOBACCO INDUSTRY AND ECONOMIC MOTIVATED IN PHRAE PROVINCE (1938 – 1966). Journal of Humanities and Social Sciences Prince of Songkla University, 21(1), e276018. retrieved from https://so03.tci-thaijo.org/index.php/eJHUSO/article/view/276018

Issue

Section

Research Article