ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจของครัวเรือนผู้สูงอายุไทย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณที่มีวัตถุประสงค์ของการวิจัยสามประการ ประกอบด้วย เพื่อศึกษาเปรียบเทียบ รายได้รวม ค่าใช้จ่ายรวม และค่าใช้จ่ายด้านอาหาร เครื่องดื่มและยาสูบของครัวเรือนที่มีผู้สูงอายุและครัวเรือนที่ไม่มีผู้สูงอายุ อีกทั้งต้องการศึกษาความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจของครัวเรือนที่มีและไม่มีผู้สูงอายุโดยพิจารณาความเหลื่อมล้ำของรายได้รวม ค่าใช้จ่ายรวม และค่าใช้จ่ายด้านอาหาร เครื่องดื่มและยาสูบ และต้องการศึกษาปัจจัยกำหนดค่าใช้จ่ายรวมของครัวเรือนทั้งสองประเภทโดยใช้ข้อมูลทุติยภูมิของโครงการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน ปี พ.ศ. 2548 2549 2550 2553 2555 และ 2560 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ผลการวิจัยพบว่า ครัวเรือนที่มีผู้สูงอายุจะมีระดับของรายได้รวมเฉลี่ยและค่าใช้จ่ายรวมเฉลี่ยที่ต่ำกว่าครัวเรือนที่ไม่มีผู้สูงอายุ แต่ครัวเรือนที่มีผู้สูงอายุนั้นมีสัดส่วนค่าใช้จ่ายด้านอาหาร เครื่องดื่มและยาสูบ สัดส่วนค่าใช้จ่ายด้านการรักษาพยาบาล ค่ายาและเวชภัณฑ์ รวมทั้งสัดส่วนค่าใช้จ่ายด้านสังคมที่สูงกว่าครัวเรือนที่ไม่มีผู้สูงอายุ ครัวเรือนที่มีผู้สูงอายุมีแนวโน้มของความเหลื่อมล้ำทางด้านรายได้ที่เพิ่มขึ้นเล็กน้อยตลอดช่วงระยะเวลาที่ศึกษาและมีขนาดที่สูงกว่าครัวเรือนที่ไม่มีผู้สูงอายุเล็กน้อย ในขณะที่ครัวเรือนที่มีผู้สูงอายุมีแนวโน้มของความเหลื่อมล้ำทางด้านค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นเช่นเดียวกันแต่ไม่แตกต่างจากครัวเรือนที่ไม่มีผู้สูงอายุเท่าใดนัก  สำหรับปัจจัยที่กำหนดค่าใช้จ่ายของครัวเรือนผู้สูงอายุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ประกอบด้วย อายุของหัวหน้าครัวเรือน ระดับการศึกษาของหัวหน้าครัวเรือน เขตที่อยู่อาศัยของครัวเรือน ขนาดของครัวเรือน รายได้ของครัวเรือน สัดส่วนของผู้มีงานทำในครัวเรือน และ อัตราส่วนพึ่งพิงของครัวเรือน