โอกาส และความท้าทายในการเปลี่ยนผ่านวิทยุระบบอนาล็อกสู่การกระจายเสียง ในระบบดิจิทัล (Digital Audio Broadcasting)

Abstract

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัยเรื่อง การศึกษาความเป็นไปได้ในการบริหารจัดการการเปลี่ยนผ่านจากวิทยุระบบอนาล็อกสู่การกระจายเสียงในระบบดิจิทัล (Digital Audio Broadcasting) โดยเป็นการศึกษาแนวคิดพัฒนาการและสถานการณ์ปัจจุบันเพื่อการเปลี่ยนแปลงของสถานีวิทยุกระจายเสียงระบบดิจิทัลในประเทศไทย และหาแนวทางการปรับตัวและการเตรียมความพร้อมเพื่อการเปลี่ยนแปลงของสถานีวิทยุกระจายเสียงระบบดิจิทัลในประเทศไทย ทำให้ทราบถึงความเป็นไปได้ในการบริหารจัดการสถานีวิทยุกระจายเสียงในประเทศไทยเพื่อรองรับการเปลี่ยนผ่านจากระบบอนาล็อกสู่การกระจายเสียงระบบดิจิทัลในประเทศไทย ด้วยระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) กับกลุ่มผู้บริหารระดับสูงของสถานีวิทยุกระจายเสียงที่อยู่ในกระบวนการทดลองการกระจายเสียงดิจิทัลของ กสทช. จำนวน 13 คน ใน 9 จังหวัดนำร่อง และสัมภาษณ์นักวิชาการ ด้านสื่อสารมวลชน จำนวน 5 คน และผู้กำหนดนโยบายที่เป็นตัวแทนจาก กสทช. 2 คน รวมจำนวน20 คน ผลการศึกษาพบว่า ประเทศไทยมีโอกาสและความท้าทายในการปรับตัวให้เข้ากับเทคโนโลยีการกระจายเสียงในระบบดิจิทัลแต่จะต้องมีการเตรียมความพร้อมทางด้านบุคลากร การลงทุนในระบบอุปกรณ์และเครื่องมือที่เป็นดิจิทัล แต่ปญั หาและอุปสรรคสำคัญ คือ การหาแหล่งเงินทุนสนับสนุนและการเพิ่มช่องทางการเปิดรับสัญญาณการกระจายเสียงในระบบดิจิทัลกับพฤติกรรมของกลุ่มผู้ฟังวิทยุที่ปัจจุบันมีเครือข่ายสังคมออนไลน์เข้ามาทำหน้าที่แทนสื่อกระจายเสียงและสื่อโทรทัศน์ ที่ยังพบว่ามีข้อจำกัดบางประการแต่วิทยุดิจิทัลจะสามารถเชื่อมโยงการใช้งานในเครือข่ายสังคมออนไลน์ให้เข้ากับพื้นที่การกระจายเสียงดิจิทัลได้อย่างเหมาะสมทุกสถานที่และเวลา