โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางจิตวิญญาณและความพึงพอใจในงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
มิ.ย. 30, 2021
คำสำคัญ:
ความฉลาดทางจิตวิญญาณ ความพึงพอใจในงาน ความผูกพันต่อองค์กร
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางจิตวิญญาณและความพึงพอใจในงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ และตรวจสอบความสอดคล้องของโมเดลที่พัฒนาขึ้นกับข้อมูลเชิงประจักษ์ กลุ่มตัวอย่าง คือ พนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการ จำนวน 260 คน โดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างใช้การสุ่มแบบแบ่งชั้นภูมิ และวิเคราะห์โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุโดยใช้โปรแกรม LISREL ผลการวิจัย พบว่า โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางจิตวิญญาณและความพึงพอใจในงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพตามสมมติฐานนั้นมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ พิจารณาจากค่าสถิติไค-สแควร์ เท่ากับ 45.24 ค่า df เท่ากับ 32 ค่า p-value เท่ากับ .08 ดัชนี GFI เท่ากับ .99 ดัชนี AGFI เท่ากับ .98 ค่าSRMR เท่ากับ .01 ค่า RMSEA เท่ากับ .02 และตัวแปรทั้งหมดในโมเดลสามารถอธิบายความแปรปรวนของความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการได้ร้อยละ 74 โดยที่ความพึงพอใจในงานมีอิทธิพลทางตรงเชิงบวกกับความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการในขณะที่ความฉลาดทางจิตวิญญาณมีอิทธิพลทางตรงเชิงบวกต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการและมีอิทธิพลทางอ้อมเชิงบวกต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการโดยผ่านความพึงพอใจในงาน
* สำนักงานประกันคุณภาพการศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ 10210
Corresponding author: amchai.j@gmail.com
Article Details
รูปแบบการอ้างอิง
จันทะแสง ศ. . (2021). โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางจิตวิญญาณและความพึงพอใจในงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานมหาวิทยาลัยสายสนับสนุนวิชาการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฎนครปฐม, 8(1), 254–269. https://doi.org/10.14456/jmsnpru.2021.20
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
ทัศนะและข้อคิดเห็นของบทความที่ปรากฏในวารสารฉบับนี้เป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน ไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
เอกสารอ้างอิง
เฉลิมขวัญ เมฆสุข และ ประสพชัย พสุนนท์. (2560). ปัจจัยคุณภาพชีวิตการทำงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานระดับปฏิบัติการ บริษัทสยามฟิตติ้งส์จำกัด. Business Review Journal, 9(1), 33-50.
เชี่ยวชาญ อาศุวัฒนกูล. (2530). มิติใหม่ของการบริหารงานบุคคลในภาครัฐบาล. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์
ณัฏฐ์พัชร์ ลาภบำรุงวงศ์. (2562). การประยุกต์ทฤษฎีแรงจูงใจในการปฏิบัติงาน. Valaya Alongkorn Review, 9(2), 161-171.
นำชัย ศุภฤกษ์ชัยสกุล. (2550). การศึกษาความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้นพหุระดับปัจจัยภาวะผู้นำปัจจัยกลุ่มสาระการเรียนรู้ และปัจจัยส่วนบุคคลที่ส่งผลต่อเครือข่ายการแลกเปลี่ยนทางสังคมในที่ทำงานและตัวแปรผลทางด้านจิตพิสัยของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้และครูโรงเรียนมัธยมศึกษาในกรุงเทพมหานคร. ปริญญานิพนธ์ วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต (การวิจัยพฤติกรรมศาสตร์ประยุกต์). บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ปราโมทย์ จิตต์ไพโรจน์. (2548). ความผูกพันต่อองค์กรของบุคลากรทางการศึกษาในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขตตรวจราชการที่ 7 กระทรวงศึกษาธิการ. สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร.
พูลพงศ์ สุขสว่าง. (2560). โมเดลสมการโครงสร้าง. สำนักพิมพ์วัฒนาพานิชจำกัด กรุงเทพมหานคร
พรสรัญญ์ วงศ์ศรีศุภกุล. (2557). การรับรู้การสนับสนุนจากองค์การ ความพึงพอใจในงาน และความผูกพันต่อองค์การ : กรณีศึกษาการประปาส่วนภูมิภาค. งานวิจัยส่วนบุคคล สาขาจิตวิทยา อุตสาหกรรมและองค์การ คณะศิลปศาสตร์. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ยุพา ทองช่วง. (2556). รูปแบบความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความผูกพันของพนักงานสหกรณ์กับสหกรณ์การเกษตรในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. วารสารสํานักหอสมุดมหาวิทยาลัยทักษิณ, 2(2), 43-59.
เรณู สุขฤกษกิจ. (2554). ปัจจัยที่มีผลต่อความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของบุคลากรในท่าอากาศยานไทยจำกัด (มหาชน). ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต (การเปลี่ยนแปลงและพัฒนาองค์กร). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
ศรัณย์ พิมพ์ทอง. (2556). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการคงอยู่ในองค์การของพนักงานมหาวิทยาลัยสายวิชาการในประเทศไทย. วารสารบริหารธุรกิจ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 37(142): 16-32.
Akhigbe, O. J., Felix, O. O., and Finelady, A. M. (2014). Employee job satisfaction and organizational commitment in Nigeria manufacturing organizations. life, 6(25).
Awais, M., Malik, M. S., and Qaisar, A. (2015). A review: The job satisfaction act as mediator between spiritual intelligence and organizational commitment. International Review of Management and Marketing, 5(4).203-210.
Bhatnagar, J. (2007). Talent management strategy of employee engagement in Indian ITES employees: Key to Retention. Employee Relations, 29(6), 640-663. DOI:10.1108/01425450710826122
Giritli, H., Sertyesilisik, B., and Horman, B. (2013). An investigation into job satisfaction and organizational commitment of construction personnel. Global Advanced Research Journal of Social Science, 2(1), 1-11.
Green, W. N., and Noble, K. D. (2010). Fostering spiritual intelligence: Undergraduates’ growth in a course about consciousness. Advanced Development Journal, 12(1), 26-49.
Hair,J.F.,Black,W. C.,Babin,B. J. and Anderson, R. E.(2014) .Multivariate data analysis a global perspective (7th ed.). New Jersey: Prentice-Hall International.
Hewitt, A. (2017). trends in global employee engagement: global anxiety erodes employee engagement gains. AON: Empower Results.
Hildebrant, L. S. (2011). Spiritual intelligence: Is it related to a leader’s level of ethical development? A dissertation presented in partial fulfillment of the requirements for the degree doctor of philosophy, Capella University.
Kermansaravi, F., Navidian, A., Rigi, S. N., and Yaghoubinia, F. (2015). The relationship between quality of work life and job satisfaction of faculty members in Zahedan University of Medical Sciences. Global Journal of Health Science, 7(2), 228-234.
King, D. B. (2008). Rethinking claims of spiritual intelligence: A definition, model, and measure. Unpublished Master’s Thesis, Trent University, Peterborough, Ontario, Canada.
King, D. B and DeCicco, T. L. (2009). A viable model and self-report measure of spiritual intelligence. International Journal of Transpersonal Studies., 28, 68-85.
Korazija, M., Zizek, S. S., and Mumel, D. (2016). The relationship between spiritual intelligence and work satisfaction among leaders and employees. Naše gospodarstvo/Our economy, 62(2), 51-60.
Leite, N. R. P., Rodrigues, A. C. D. A., and Albuquerque, L. G. D. (2014). Organizational commitment and job satisfaction: What are the potential relationships?. BAR-Brazilian Administration Review, 11(4), 476-495.
Luthans, F. (1995). Organizational Behavior, (international edition). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Madden, T. J. and Dillon, W. R. (1982). Causal analysis and latent class models: An application to a communication hierarchy of effects model. Journal of Marketing Research, 19, 472-490.
Malhotra, M., and Kathuria, K. (2017). Relationship between spiritual intelligence, job satisfaction and counterproductive work behaviour among employees of multinational companies in India. Journal of Psychosocial Research, 12(2), 315-323.
Masitoh, S., and Sudarma, K. (2019). The Influence of Emotional Intelligence and Spiritual Intelligence on Job Satisfaction with Employee Performance as an Intervening Variable. Management Analysis Journal, 8(1), 98-107.
Mowday, R. T., Porter, L. W., and Steers. (1982). Employee-organization linkages: The psychology of commitment, absenteeism, and turnover, NY: Elsevier Inc..
Priya, N. K., and Sundaram, D. M. K. (2016). A study on relationships among job satisfaction, organizational commitment and turnover intention In kolors healthcare India Pvt ltd, Chennai. International Journal of Advanced Research in Management, 7(1), 58-71.
Rahman, M., Uddin, M. J., and Mia, M. A. S. (2012). The role of human resource management practices on job satisfaction and organizational commitment in banking sector of bangladesh- A Comparative analysis. Journal of Faculty of Business Administration, 9 (1and 2). NA.
Rajabnezhad, Z., Dargahi, H., and Reshadatjo, H. (2017). The Relationship between spiritual quotient of managers with organizational commitment of staffs in Tehran University of Medical Sciences. Journal of Payavard Salamat, 11(3), 308-317.
Saridakis, G., Lai, Y., Muñoz Torres, R. I., and Gourlay, S. (2020). Exploring the relationship between job satisfaction and organizational commitment: an instrumental variable approach. The International Journal of Human Resource Management, 31(13), 1739-1769.
Schumacker, R. E. and Lomax, R. G. (2016). A beginner’s guide to structural equation modeling. (4th ed.). New York: Taylor and Francis.
Steers, R. M. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment. Administrative science quarterly,22. 46-56.
Steers, R. M., & Porter, L. W. (Eds.) (1991). Motivation and Work Behavior. (5th ed.). New York McGraw-Hill.
Tahir, Z., and ur Rahman, A. (2018). Spiritual intelligence: A source improved of employee performance through organization commitment. Sharad Journal of Management Sciences, 4 (1), 30-41.
Tarigan, V., and Ariani, D. W. (2015). Empirical study relations job satisfaction, organizational commitment, and turnover intention. Advances in Management and Applied Economics, 5(2), 21.
Wulandari, D. (2019). The influence of spiritual intelligence on the organizational commitments of santri executive board (BES) of PPJA. Journal Intellectual Sufism Research (JISR), 1(2), 1-4.
Yazdani, M., and Parsa, M. J. (2014). The moderating effect of spiritual intelligence on the relationship between organizational commitment and organizational citizenship behavior in Zob Ahan factory of Isfahan. International Journal of Scientific Management and Development. 2 (8).399-403.
Zahed Babalan, A., Karimianpour, G., and Ranjbar, M. J. (2018). Spiritual intelligence and organizational commitment: the mediating role of psychological capital. Journal of Research and Health, 8(4), 329-338.
Zohar, D. and Marshall, L. (2000). SQ: Spiritual Intelligence the Ultimate Intelligence. New York: Bloomsbury.
เชี่ยวชาญ อาศุวัฒนกูล. (2530). มิติใหม่ของการบริหารงานบุคคลในภาครัฐบาล. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์
ณัฏฐ์พัชร์ ลาภบำรุงวงศ์. (2562). การประยุกต์ทฤษฎีแรงจูงใจในการปฏิบัติงาน. Valaya Alongkorn Review, 9(2), 161-171.
นำชัย ศุภฤกษ์ชัยสกุล. (2550). การศึกษาความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้นพหุระดับปัจจัยภาวะผู้นำปัจจัยกลุ่มสาระการเรียนรู้ และปัจจัยส่วนบุคคลที่ส่งผลต่อเครือข่ายการแลกเปลี่ยนทางสังคมในที่ทำงานและตัวแปรผลทางด้านจิตพิสัยของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้และครูโรงเรียนมัธยมศึกษาในกรุงเทพมหานคร. ปริญญานิพนธ์ วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต (การวิจัยพฤติกรรมศาสตร์ประยุกต์). บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ปราโมทย์ จิตต์ไพโรจน์. (2548). ความผูกพันต่อองค์กรของบุคลากรทางการศึกษาในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขตตรวจราชการที่ 7 กระทรวงศึกษาธิการ. สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร.
พูลพงศ์ สุขสว่าง. (2560). โมเดลสมการโครงสร้าง. สำนักพิมพ์วัฒนาพานิชจำกัด กรุงเทพมหานคร
พรสรัญญ์ วงศ์ศรีศุภกุล. (2557). การรับรู้การสนับสนุนจากองค์การ ความพึงพอใจในงาน และความผูกพันต่อองค์การ : กรณีศึกษาการประปาส่วนภูมิภาค. งานวิจัยส่วนบุคคล สาขาจิตวิทยา อุตสาหกรรมและองค์การ คณะศิลปศาสตร์. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ยุพา ทองช่วง. (2556). รูปแบบความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความผูกพันของพนักงานสหกรณ์กับสหกรณ์การเกษตรในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. วารสารสํานักหอสมุดมหาวิทยาลัยทักษิณ, 2(2), 43-59.
เรณู สุขฤกษกิจ. (2554). ปัจจัยที่มีผลต่อความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของบุคลากรในท่าอากาศยานไทยจำกัด (มหาชน). ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต (การเปลี่ยนแปลงและพัฒนาองค์กร). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
ศรัณย์ พิมพ์ทอง. (2556). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการคงอยู่ในองค์การของพนักงานมหาวิทยาลัยสายวิชาการในประเทศไทย. วารสารบริหารธุรกิจ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 37(142): 16-32.
Akhigbe, O. J., Felix, O. O., and Finelady, A. M. (2014). Employee job satisfaction and organizational commitment in Nigeria manufacturing organizations. life, 6(25).
Awais, M., Malik, M. S., and Qaisar, A. (2015). A review: The job satisfaction act as mediator between spiritual intelligence and organizational commitment. International Review of Management and Marketing, 5(4).203-210.
Bhatnagar, J. (2007). Talent management strategy of employee engagement in Indian ITES employees: Key to Retention. Employee Relations, 29(6), 640-663. DOI:10.1108/01425450710826122
Giritli, H., Sertyesilisik, B., and Horman, B. (2013). An investigation into job satisfaction and organizational commitment of construction personnel. Global Advanced Research Journal of Social Science, 2(1), 1-11.
Green, W. N., and Noble, K. D. (2010). Fostering spiritual intelligence: Undergraduates’ growth in a course about consciousness. Advanced Development Journal, 12(1), 26-49.
Hair,J.F.,Black,W. C.,Babin,B. J. and Anderson, R. E.(2014) .Multivariate data analysis a global perspective (7th ed.). New Jersey: Prentice-Hall International.
Hewitt, A. (2017). trends in global employee engagement: global anxiety erodes employee engagement gains. AON: Empower Results.
Hildebrant, L. S. (2011). Spiritual intelligence: Is it related to a leader’s level of ethical development? A dissertation presented in partial fulfillment of the requirements for the degree doctor of philosophy, Capella University.
Kermansaravi, F., Navidian, A., Rigi, S. N., and Yaghoubinia, F. (2015). The relationship between quality of work life and job satisfaction of faculty members in Zahedan University of Medical Sciences. Global Journal of Health Science, 7(2), 228-234.
King, D. B. (2008). Rethinking claims of spiritual intelligence: A definition, model, and measure. Unpublished Master’s Thesis, Trent University, Peterborough, Ontario, Canada.
King, D. B and DeCicco, T. L. (2009). A viable model and self-report measure of spiritual intelligence. International Journal of Transpersonal Studies., 28, 68-85.
Korazija, M., Zizek, S. S., and Mumel, D. (2016). The relationship between spiritual intelligence and work satisfaction among leaders and employees. Naše gospodarstvo/Our economy, 62(2), 51-60.
Leite, N. R. P., Rodrigues, A. C. D. A., and Albuquerque, L. G. D. (2014). Organizational commitment and job satisfaction: What are the potential relationships?. BAR-Brazilian Administration Review, 11(4), 476-495.
Luthans, F. (1995). Organizational Behavior, (international edition). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Madden, T. J. and Dillon, W. R. (1982). Causal analysis and latent class models: An application to a communication hierarchy of effects model. Journal of Marketing Research, 19, 472-490.
Malhotra, M., and Kathuria, K. (2017). Relationship between spiritual intelligence, job satisfaction and counterproductive work behaviour among employees of multinational companies in India. Journal of Psychosocial Research, 12(2), 315-323.
Masitoh, S., and Sudarma, K. (2019). The Influence of Emotional Intelligence and Spiritual Intelligence on Job Satisfaction with Employee Performance as an Intervening Variable. Management Analysis Journal, 8(1), 98-107.
Mowday, R. T., Porter, L. W., and Steers. (1982). Employee-organization linkages: The psychology of commitment, absenteeism, and turnover, NY: Elsevier Inc..
Priya, N. K., and Sundaram, D. M. K. (2016). A study on relationships among job satisfaction, organizational commitment and turnover intention In kolors healthcare India Pvt ltd, Chennai. International Journal of Advanced Research in Management, 7(1), 58-71.
Rahman, M., Uddin, M. J., and Mia, M. A. S. (2012). The role of human resource management practices on job satisfaction and organizational commitment in banking sector of bangladesh- A Comparative analysis. Journal of Faculty of Business Administration, 9 (1and 2). NA.
Rajabnezhad, Z., Dargahi, H., and Reshadatjo, H. (2017). The Relationship between spiritual quotient of managers with organizational commitment of staffs in Tehran University of Medical Sciences. Journal of Payavard Salamat, 11(3), 308-317.
Saridakis, G., Lai, Y., Muñoz Torres, R. I., and Gourlay, S. (2020). Exploring the relationship between job satisfaction and organizational commitment: an instrumental variable approach. The International Journal of Human Resource Management, 31(13), 1739-1769.
Schumacker, R. E. and Lomax, R. G. (2016). A beginner’s guide to structural equation modeling. (4th ed.). New York: Taylor and Francis.
Steers, R. M. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment. Administrative science quarterly,22. 46-56.
Steers, R. M., & Porter, L. W. (Eds.) (1991). Motivation and Work Behavior. (5th ed.). New York McGraw-Hill.
Tahir, Z., and ur Rahman, A. (2018). Spiritual intelligence: A source improved of employee performance through organization commitment. Sharad Journal of Management Sciences, 4 (1), 30-41.
Tarigan, V., and Ariani, D. W. (2015). Empirical study relations job satisfaction, organizational commitment, and turnover intention. Advances in Management and Applied Economics, 5(2), 21.
Wulandari, D. (2019). The influence of spiritual intelligence on the organizational commitments of santri executive board (BES) of PPJA. Journal Intellectual Sufism Research (JISR), 1(2), 1-4.
Yazdani, M., and Parsa, M. J. (2014). The moderating effect of spiritual intelligence on the relationship between organizational commitment and organizational citizenship behavior in Zob Ahan factory of Isfahan. International Journal of Scientific Management and Development. 2 (8).399-403.
Zahed Babalan, A., Karimianpour, G., and Ranjbar, M. J. (2018). Spiritual intelligence and organizational commitment: the mediating role of psychological capital. Journal of Research and Health, 8(4), 329-338.
Zohar, D. and Marshall, L. (2000). SQ: Spiritual Intelligence the Ultimate Intelligence. New York: Bloomsbury.
