การพัฒนาศักยภาพการสื่อสารผ่านแผนที่และสื่อท่องเที่ยวเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตกของประเทศไทย

บทคัดย่อ

                การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาปัจจัยการจัดทำแผนที่และสื่อท่องเที่ยวในระบบมัลติมีเดียที่สามารถสื่อถึงบริบทชุมชน อัตลักษณ์ท้องถิ่นในแต่ละแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตกในทิศทางที่ยั่งยืนโดยกระบวนการมีส่วนร่วม และ (2) ออกแบบและพัฒนาแผนที่และสื่อท่องเที่ยวในรูปแบบดิจิทัล เส้นทางการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพโดยเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตวัฒนธรรมพื้นถิ่นในแต่ละแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตก โดยใช้กระบวนการวิจัยแบบผสานวิธี ผู้วิจัยนำเสนอผลการวิเคราะห์ผลการศึกษาตามวัตถุประสงค์ดังนี้
                ผลการวิจัยพบว่า
                1. ปัจจัยการจัดทำแผนที่และสื่อท่องเที่ยวในระบบมัลติมีเดียที่สามารถสื่อถึงบริบทชุมชน อัตลักษณ์ท้องถิ่นในแต่ละแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตกในทิศทางที่ยั่งยืนโดยกระบวนการมีส่วนร่วม จากลงพื้นที่ศึกษาข้อมูลผู้วิจัยได้ทำการวิเคราะห์ปัจจัยในการจัดทำแผนที่และสื่อท่องเที่ยวให้ตรงกับความต้องการของชุมชนพื้นที่ และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวโดยวิธีการการสัมภาษณ์เชิงลึกได้ดังนี้ (1) ปัจจัยด้านรูปแบบของสื่อ คือต้องการให้สื่อแผนที่แนะนำการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตกในการเป็นแผนที่ที่บอกเส้นทางได้เข้าใจง่าย ไม่ซับซ้อน นำเสนอข้อมูลของแหล่งท่องเที่ยวได้อย่างน่าสนใจและคงความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของแต่ละแหล่งท่องเที่ยวได้อย่างชัดเจน (2) ปัจจัยด้านกิจกรรมการท่องเที่ยว โดยอาจมีโปรแกรมการท่องเที่ยวในแหล่งท่องเที่ยวให้นักท่องเที่ยวเป็นทางเลือกในการวางแผนการเดินทางท่องเที่ยวตามระยะเวลาการท่องเที่ยว และให้ข้อมูลเทศกาลงานประเพณี, ของดี ของเด่น ในชุมชน ตามลำดับ (3) ปัจจัยด้านรูปแบบเนื้อหาของสื่อ พบว่าชุมชน และผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวต้องการที่จะให้นำเสนอเนื้อหาเรื่องราวการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตกในรูปแบบของสื่อที่มีความทันสมัย มีความสร้างสรรค์ โดดเด่น แต่ยังคงความเป็นอัตลักษณ์เฉพาะตัวของแหล่งท่องเที่ยวนั้น ๆ เพื่อเป็นการโปรโมทและดึงดูดให้นักท่องเที่ยวมายังแหล่งท่องเที่ยว โดยอาจนำเสนอข้อมูลในรูปแบบสื่อแผ่นพับ โบรชัวร์ เพราะเป็นสื่อที่เข้าง่าย แต่ควรใช้เทคโนโลยีเข้ามามีส่วนช่วยในการนำเสนอควบคู่ไปด้วยเพื่อให้ผู้ใช้งานสื่อสามารถรับชมได้ทั้งภาพและเสียง และจะเป็นการเข้าถึงข้อมูลได้ทุกช่วงวัย ทำให้สื่อยังอยู่กับชุมชนได้ตลอดและปรับเปลี่ยนข้อมูลเพิ่มเติมได้
                2. ผลการศึกษาการออกแบบและพัฒนาแผนที่และสื่อท่องเที่ยวในรูปแบบดิจิทัล เส้นทางการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพโดยเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตวัฒนธรรมพื้นถิ่นในแต่ละแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตก ที่มาจากความต้องการของคนในพื้นที่และผู้ที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวที่เป็นตัวแทนศึกษา พบว่าต้องการสื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพที่ยังคงจับต้องได้เช่นแผ่นพับ โบรขัวร์ หรือสื่อประเภทป้าย แต่สามารถที่จะนำเสนอข้อมูลการท่องเที่ยวโดยเอาเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ให้เกิดประโยชน์ควบคู่กันไปด้วย เพราะทางชุมชนท่องเที่ยวมองว่าการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาท่องเที่ยวจะเป็นแบบเฉพาะกลุ่มและอยู่ในวัยกลางคน ผู้วิจัยได้ออกแบบสื่อเพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการโดยนำเสนอสื่อออกมาในรูปของแผ่นพับที่นำเสนอข้อมูลสำคัญของแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตก ตลอดจนผู้ใช้งานสามารถที่จะสแกนคิวอาร์โค้ดเพื่อเลือกรับชมสื่อในรูปแบบวีดีโอโมชั่นกราฟิก ที่นำเสนอแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในภูมิภาคตะวันตกแบบที่มีเสียงบรรยายประกอบการเล่าเรื่องตามเส้นทางการท่องเที่ยวในแต่ละชุมในรูปแบบที่สวยงาม สนุกสนาน น่าติดตาม และเข้าใจง่าย

* อาจารย์ประจำหลักสูตร สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ธุรกิจ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 73000
** อาจารย์ประจำหลักสูตร สาขาวิชาออกแบบดิจิทัลอาร์ต คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 73000
Corresponding author: khuanyupa@webmail.npru.ac.th