อัตลักษณ์และกลยุทธ์การสื่อสารตราสัญลักษณ์และสโลแกนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชนตามแนวโอทอป นวัตวิถี: กรณีศึกษาบ้านแก่งสะเดา ตำบลทุ่งมหาเจริญ อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว

บทคัดย่อ

                บทความวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ข้อ ได้แก่ 1) เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ชุมชนบ้านแก่งสะเดา ตำบลทุ่งมหาเจริญ อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว และ 2 ) เพื่อกำหนดกลยุทธ์การสื่อสารตราสัญลักษณ์ และสโลแกนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชนตามแนวโอทอปนวัตวิถีของบ้านแก่งสะเดา ตำบลทุ่งมหาเจริญ อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว  วิธีวิจัยที่นำมาใช้ได้แก่ วิจัยเชิงคุณภาพ ประกอบด้วย การวิเคราะห์เอกสาร การสังเกตการณ์ การอบรมเชิงปฏิบัติการและเวทีประชาคมบุคลากรภาครัฐ แกนนำชุมชน และสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชน เพื่อร่วมกันค้นหาอัตลักษณ์และกำหนดกลยุทธ์การสื่อสารตราสัญลักษณ์และสโลแกนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชน  การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพได้แก่ การวิเคราะห์ความสอดคล้องของข้อความ (common theme analysis) ผลการศึกษาที่สำคัญมีดังนี้
                1. ผลสรุปการค้นหาอัตลักษณ์ชุมชน 3 มิติ พบว่า สถานที่ท่องเที่ยวเด่น  มี 3 แห่ง ได้แก่คลองพระ สะทึงสำหรับให้บริการล่องแก่ง ศาลเจ้าปู่เขาน้อย  และวัดแก่งสะเดา กิจกรรมเด่น 5 ประเภท ได้แก่ กิจกรรมบายสีสู่ขวัญ กิจกรรมไหว้ขอพรเจ้าปู่เขาน้อย กิจกรรมการแสดงกลองยาว และโปงลาง กิจกรรมการล่องแก่งที่คลองพระสะทึง และ กิจกรรมถ่ายภาพกับกังหันยักษ์ที่คลองพระสะทึง และ เมนูเด็ดพื้นถิ่น 5 รายการได้แก่ ปลาหลาม  ไก่ใต้น้ำ หมกหน่อไม้  ยำหัวปลี และขนมหน่อไม้
                2. ผลการกำหนดกลยุทธ์การสื่อสารตราสัญลักษณ์และข้อความสโลแกนชุมชนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวบ้านแก่งสะเดา มี 2 ส่วน ได้แก่ 1) กลยุทธ์การสื่อความหมายอัตลักษณ์ชุมชนผ่านตราสัญลักษณ์ พบว่ามี 3 องค์ประกอบ ประกอบด้วย องค์ประกอบด้านสี ได้แก่ สีเขียว สีเหลือง สีฟ้าและสีน้ำตาล องค์ประกอบด้านภาพ ได้แก่ ภาพต้นไผ่ กังหัน เรือที่กำลังล่องแก่ง ซึ่งถูกล้อมรอบด้วยวงกลมสีเขียวและวงกลมสีเหลืองทอง และ องค์ประกอบด้านข้อความ ที่เน้นชื่อหมู่บ้านคือ แก่งสะเดา  ซึ่งสื่อความหมายสอดคล้องกับข้อความสโลแกนที่ตั้งไว้ ซึ่งก็คือ “กังหันใหญ่  น้ำตกใส เจ้าปู่เกรียงไกร เที่ยวสุขใจแก่งสะเดา” และ 2) กลยุทธ์การเลือกใช้ช่องทางการสื่อสารตราสัญลักษณ์และสโลแกนผ่านสื่อภายใน และภายนอกทุกจุดเพื่อส่งเสริมการจัดการท่องเที่ยวของบ้านแก่งสะเดาให้สอดคล้องในทิศทางเดียวกันอย่างต่อเนื่อง 

* อาจารย์ประจำสาขานิเทศศาสตร์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 73000
** ดร.วิเชษฐ์ แสงดวงดี สาขาแอนิเมชั่นและสื่อสร้างสรรค์ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยสยาม 1016
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จันทนา วัฒนกาญจนะ สาขาวิชาการเงินและการธนาคาร คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 73000
ดร.กนกพัชร กอประเสริฐ สาขาธุรกิจระหว่างประเทศ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 73000
ดร. ฉัตรรัตน์ โหตระไวศยะ วิทยาลัยโลจิสติกส์และซัพพลายเชน มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา 73170
อาจารย์ขวัญยุพา ศรีสว่าง สาขาคอมพิวเตอร์ธุรกิจ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 73000
อาจารย์ทิวาพร ทราบเมืองปัก สาขานิเทศศาสตร์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 73000
อาจารย์วินัย บุญคง สาขานิเทศศาสตร์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 73000
Corresponding author: suchadas@webmail.npru.ac.th