รูปแบบสมการโครงสร้างเชิงเส้นของปัจจัยที่ส่งผลต่อความเป็นพลเมืองดิจิทัลในสังคมไทยดิจิทัล
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนารูปแบบสมการโครงสร้างเชิงเส้นของปัจจัยที่ส่งผลต่อความเป็นพลเมืองดิจิทัลในในสังคมไทยดิจิทัล และ 2) เพื่อตรวจสอบรูปแบบสมการโครงสร้างเชิงเส้นของปัจจัยที่ส่งผลต่อความเป็นพลเมืองดิจิทัลในในสังคมไทยดิจิทัล โดยใช้แบบประเมินเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากนักศึกษาระดับปริญญาตรีจำนวน 720 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ สถิติพรรณนาและการวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างเชิงเส้น
ผลการศึกษาพบว่า 1) สมรรถนะดิจิทัล ความฉลาดทางดิจิทัล และวิชาชีพสื่อซึ่งเป็นตัวแปรต้นมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์นรูปแบบสมการโครงสร้างเชิงเส้นกับความเป็นพลเมืองดิจิทัลเป็นตัวแปรตาม โดยมีค่าสถิติวัดความกลมกลืนของรูปแบบ คือ chi-square = 1,025.47, df = 365, p-value = .000, x^2/df = 2.81, NFI = .92, IFI = .94, CFI = .93, RMSEA = .065 และ และ 2) การวิเคราะห์รูปแบบสามารถบ่งชี้ได้ว่าสมรรถนะดิจิทัล ความฉลาดทางดิจิทัล และวิชาชีพสื่อเป็นปัจจัยเชิงสาเหตุที่ส่งผลต่อความเป็นพลเมืองดิจิทัลในในสังคมไทยดิจิทัลอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติที่ .01 โดยทั้งหมดร่วมกันอธิบายความเป็นพลเมืองดิจิทัลในในสังคมไทยดิจิทัลได้ร้อยละ 72.1 ทั้งนี้การวิเคราะห์เส้นทางพบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลทางตรงสูงสุดต่อความเป็นพลเมืองดิจิทัล คือ สมรรถนะดิจิทัล รองลงมาคือ ความฉลาดทางดิจิทัล และวิชาชีพสื่อ และไม่มีอิทธิพลทางอ้อมในโมเดลที่มีนัยสำคัญทางสถิติ จึงสะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของการเสริมสร้างทักษะและคุณลักษณะสำคัญของผู้ใช้งานดิจิทัลในยุคสังคมไทยดิจิทัล
1*,สาขาวิชาธุรกิจอีสปอร์ต, คณะวิทยาการจัดการ, มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, นครปฐม
2สาขาวิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา, คณะศึกษาศาสตร์, มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี, กรุงเทพมหานคร
3สาขาวิชาธุรกิจอีสปอร์ต, คณะวิทยาการจัดการ, มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, นครปฐม
*Corresponding author: Khajonsak@webmail.npru.ac.th
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและข้อคิดเห็นของบทความที่ปรากฏในวารสารฉบับนี้เป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน ไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. (2562). กรอบสมรรถนะด้านดิจิทัลสำหรับพลเมืองไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
ขจรศักดิ์ กั้นใช้ ชนาภรณ์ ปัญญาการผล ภัธรภร ปุยสุวรรณ รัชชัยย์ ศรสุวรรณ และณรินทร์ ชำนาญดู. (2567). อิทธิพลเชิงปัจจัยของสมรรถนะดิจิทัล ความฉลาดทางปัญญาดิจิทัล และความเป็นวิชาชีพสื่อที่นำไปสู่ความเป็นพลเมืองดิจิทัลในสังคมไทยดิจิทัล. วารสารบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยรามคำแหง ฉบับเทคโนโลยีการศึกษา, 8(2), 73-88.
ขจรศักดิ์ กั้นใช้ และชนาภรณ์ ปัญญาการผล. (2567). ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ ของนักศึกษาปริญญาตรีในมหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี. วารสารบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยรามคำแหง ฉบับเทคโนโลยีการศึกษา, 8 (1), 29-46.
คณะกรรมการการอุดมศึกษา. (2561). เรื่อง แนวทางการปฏิบัติตามกรอบมาตรฐานคุณอุดมศึกษาแห่งชาติเกี่ยวกับสมรรถนะดิจิทัลสำหรับคุณวุฒิระดับปริญญาตรี. ประกาศวันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2561. ลงนามโดยรองประธานคณะกรรมการปฏิบัติหน้าที่ประธานคณะกรรมการการอุดมศึกษา.
ฉันทนา ปาปัดถา. (2563). การพัฒนาตัวบ่งชี้สมรรถนะหลักนักสื่อสารมวลชนดิจิทัลด้วยเทคนิคเดลฟาย. วารสารวิจัยและนวัตกรรม สถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร, 3(1), 78-88.
ชนาภรณ์ ปัญญาการผล และขจรศักดิ์ กั้นใช้. (2567). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อทัศนคติและพฤติกรรมความรุนแรงทางเพศช่วงวัยศึกษา ผ่านช่องทางสื่อสังคมดิจิทัลของนักศึกษาปริญญาตรีในมหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี. วารสารบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยรามคำแหง ฉบับเทคโนโลยีการศึกษา, 8 (1), 47-62.
นภัสนันท์ สุวรรณวงศ และปณิตา วรรณพิรุณ. (2564). การจัดการเรียนรู้โดยดิจิทัลเป็นฐานเพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัล. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 13(1), 279-293.
นิสดารก์ เวชยานนท์. (2556). Competency-Based Approach. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร: เดอะ กราฟิก โก ซิสเต็ม.
ปณิตา วรรณพิรุณ และนำโชค วัฒนานัณ. (2560). ความฉลาดทางดิจิทัล (Digital Intelligence). วารสารพัฒนาเทคนิคศึกษา, 29(102), 12-20.
พระมหาสายัณห์ เปมสีโล สําราญ ศรีคํามูล และสนิท วงปล้อมหิรัญ. (2566). รายงานวิจัย การศึกษาความฉลาดทางดิจิทัลของนักศึกษาระดับปริญญาตรีในศตวรรษที่ 21 วิทยาเขตมหาวชิราลงกรณราชวิทยาลัย. นครปฐม: สถาบันวิจัยญาณสังวร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
พูลพงศ์ สุขสว่าง. (2557). หลักการวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์, 6(2), 136-145.
วรรณากร พรประเสริฐ. (2562). การพัฒนาแบบวัดและเกณฑ์ปกติความเป็นพลเมืองดิจิทัลของนิสิตนักศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา. วิทยานิพนธ์หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิจัยและประเมินผลการศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร.
สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. (2566). แผนด้านการอุดมศึกษาเพื่อผลิตและพัฒนากำลังคนของประเทศ พ.ศ. 2564-2570 ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566-2570. กรุงเทพฯ : กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
สุกัญญา รัศมีธรรมโชติ. (2548). แนวทางการพัฒนาศกยภาพมนุษย์ด้วย Competency. กรุงเทพมหานคร: ศิริวัฒนาอินเตอร์พรินท์ จํากัด (มหาชน).
Almås, A. G., Bueie, A. A., & Aagaard, T. (2021). From digital competence to professional digital competence: Student teachers’ experiences of and refections on how teacher education prepares them for working life. Nordic Journal of Comparative and International Education (NJCIE), 5(4), 70–85.
Burns, T., & Gottschalk, F. (2019). Educating 21st century children: Emotional well-being in the digital age. OECD Publishing
Diamantopoulos, A., & Siguaw, J. A. (2000). Introducing LISREL. London: Sage Publications.
Choi, M., Glassman, M., & Cristol, D. (2017). What it means to be a citizen in the internet age: Development of a reliable and valid digital citizenship scale. Computers & Education, 107, 100–112.
DQ Institute. (2017). Digital Intelligence. from https://www.dqinstitute.org/what-is-dq.
European Commission. (2021). Communication from the Commission to the European Parliament, theCouncil, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. 2030 Digital compass: The European way for the digital decade. [Online]. Retrieved March 23, 2024 from: https://eufordigital.eu/wp-content/uploads/2021/03/2030-Digital-Compass-the-European-way-for-the-Digital-Decade.pdf
Hair, Jr. J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective. (7th ed). New York: Pearson Prentice Hall, Harper Collins College.
Hintz, A., Dencik, L., & Wahl-Jørgensen, K. (2019). Digital citizenship in a datafied society. Cambridge: Polity Press, 193 pp.
International Standard Classification of Education. (ISCED). (2013). รายการจัดแบ่งกลุ่มประเภทการศึกษาตามเกณฑ์มาตรฐานนานาชาติ ปี 2013. [Online]. Retrieved March 2, 2024 from https://regis.dusit.ac.th/main/wp-content/uploads/2022/10/รายการจัดแบ่งกลุ่มประเภทการศึกษาตามเกณฑ์มาตรฐานนานาชาติ ปี 2013-ISCED2013.pdf
Jamal, A. & Awaisi, R. (2012). The Challenges to Journalistic Professionalism: Between Independence and Difficult Work Conditions. Nazareth: Media Center for Arab Palestinians in Israel.
Katotobwe, C. (2022). THE DECLINE OF MEDIA ETHICS AND PROFESSIONALISM IN ZAMBIA. [Online]. Retrieved March 2, 2024 from https://fesmedia-africa.fes.de/news/the-decline-of-media-ethics-and-professionalism-in-zambia.html
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Press.
Lund, A., Furberg, B. J., & Engelien, K. L. (2014). What does professional digital competence mean in teacher education? Nordic Journal of Digital Literacy, 9(4), 281–299
Matić, J. & Perković, S. M. (2021). Digital Competences of Journalists Research Report. Publications OSCE
McClelland, D. C. (1973). Testing for competence rather than intelligence. American Psychologist, 28(1), 1-19.
Nordhaug, O. (1993). Human Capital in Organization: Competence, Training, and Learning. New York: Oxford University Press.
OECD. (2021). 21st-century readers: Developing literacy skills in a digital world. Paris: PISA, OECD Publishing.
Park, Y. (2016a). 8 digital life skills all children need-and a plan for teaching them. [Online]. Retrieved March 2, 2024 from https://www.weforum.org/ agenda/2016/09/8-
Park, Y. (2016b). 8 digital skills we must teach our children. [Online]. Retrieved March 12, 2024 from https://www.weforum.org/agenda/2016/06/8-digital-skills-we-must-teach-our-children/
Rex, B. K. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. (3rd Ed). New York: Guilford Publications.
Ribble, M. (2011a). Digital citizenship in school. (2nd ed.). Eugene, Oregon: The International Society for Technology in Education.
Ribble, M. (2011b). Raising a digital child: A digital citizenship handbook for parents. Eugene, Oregon: The International Society for Technology in Education.
Richardson, J., & Milovidov, E. (2022). Digital citizenship education handbook: Being online, well-being online, rights online. (Rev. ed.). Council of Europe Publishing.
Skantz Åberg, E., Lantz-Andersson, A., Lundin, M., & Williams, P. (2022). Teachers’ professional digital competence: an overview of conceptualisations in the literature. Cogent Education, 9(1), 1-23.
Talabi, F. O. (2012). Effects of Non-Professionalism in Nigeria Journalism. GJHSS-B Geography, Geo-Science Environmental Sciences and Disaster, 12(B7), 27-34.
Tømte, C., Kårstein, A., & Olsen, D. S. (2013). ICT in teacher education: Towards professional digital competence. Nordic Institute for Studies in Innovation. Research and Education.
Vuorikari, R., Kluzer, S., & Punie, Y. (2022). DigComp 2.2: The digital competence framework for citizens with new examples of knowledge, skills, and attitudes. Publications Office of the European Union.
Wright, B. D. & Masters, G. N. (1982). Rating scale analysis. Chicago: MESA Press.
Wright, B. D. & Stone, M. H. (1979). Best test design. Chicago: MESA Press.
