การศึกษาเทียบเคียงแนวคิดเรื่อง“กรรม” ในพุทธศาสนาสำนักสุขาวดี กับ “กรรม 12” ในพุทธศาสนาเถรวาท
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้สำรวจคำสอนเรื่องกรรมและการรับผลของกรรมในพุทธศาสนาสำนักสุขาวดีว่าสามารถอธิบายให้เป็นเรื่องของ “กรรม 12” ในคำสอนเถรวาทได้หรือไม่และอย่างไร เนื่องจากการอุบัติในสุขาวดีถูกแบ่งออกเป็น 3 ระดับและ 9 ชั้น การได้เกิดอยู่ใน 6 ชั้นแรกที่สุขาวดีสามารถอธิบายด้วยภาษาของกรรม 12 ในฝ่ายเถรวาทได้เป็นอย่างดี แต่การได้เกิดอยู่ใน 3 ชั้นล่างสุดที่สุขาวดีจำเป็นต้องเน้นย้ำอาสันนกรรม การสร้างคตินิมิตอารมณ์ฝ่ายกุศล (ผ่านดอกบัวนิรมิต) พระกรุณาคุณของพระอมิตาภพุทธเจ้า ตลอดจนอำนาจแห่งปณิธานที่แรงกล้าของพระโพธิสัตว์ธรรมกร จึงจะสามารถเชื่อมโยงคำสอนกรรมของสุขาวดีเข้ากับคำอธิบายเรื่องกรรมในพุทธศาสนาเถรวาทได้ คำสอนกรรมของสุขาวดีไม่ขัดแย้งกับคำสอนกรรมของเถรวาท ถ้าเราเข้าใจเงื่อนไขของการหลุดพ้นแบบสุขาวดีว่าวางอยู่บนความเชื่อเรื่อง “เอกยาน” ไม่ใช่ “พหุยาน” คนพาลสามารถอุบัติยังสุขาวดีได้โดยง่าย แต่หนทางสู่ความหลุดพ้นของพวกเขานั้นยากที่สุดและยาวนานประมาณไม่ได้ คำสอนเรื่องกรรมของสุขาวดีแสดงให้เห็นปัญญาอันลึกซึ้งแบบมหายานที่ซ่อนอยู่ในความกรุณาอันไร้ขีดจำกัดของมหายานนั่นเอง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
จักเรศ อิฐรัตน์. (2550). กรรมที่ทำตามหน้าที่มีวิบากหรือไม่. วารสารพุทธศาสน์ศึกษา
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 14(1), 8-35.
ฉัตรสุมาลย์ กบิลสิงห์. (2526). ประเทศจีนกับพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน. มหามกุฏราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
เล่มที่ ๑๕. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
เล่มที่ ๑๖. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
เล่มที่ ๒๒. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
เล่มที่ ๓๗. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2560). อรรถกถาภาษาไทย พระอภิธรรมปิฎก ปัญจปกรณ์.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2551). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม
(พิมพ์ครั้งที่ 16). บริษัท เอส.อาร์.พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์ จำกัด.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2553). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
(พิมพ์ครั้งที่ 15). โรงพิมพ์บริษัทสหธรรมิก จำกัด.
พระพรหมโมลี (วิลาศ ญาณวโร). (2544). โลกทีปนี (ไม่ปรากฏครั้งที่พิมพ์). ไม่ปรากฏสถานที่พิมพ์.
พระวิศวภัทร เซี่ยเกี๊ยก (แปล). (2551). มหาสุขาวตีวยูหสูตร. Amitabha Buddhist Association
(Thailand).
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2555). วิสุทธิมรรค แปล ภาค 2 ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2543). วิสุทธิมรรค แปล ภาค 3 ตอนจบ ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย.
มหามกุฏราชวิทยาลัย.
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา. (2567). กรรม ๑๒.
https://www.dhammahome.com/audio/topic/2341.
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา. (2567). กรรมนิมิต กรรมอารมณ์ คตินิมิตคืออะไร.
https://www.dhammahome.com/audio/topic/4686.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒.
บริษัทนานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.
สมภาร พรมทา. (2534). พุทธศาสนามหายาน. โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สุมาลี มหณรงค์ชัย. (2546). พุทธศาสนามหายาน. ศยาม.
สุมาลี มหณรงค์ชัย. (2550). มหายาน ภาษาคน – ภาษาธรรม. อมรินทร์.
สุมาลี มหณรงค์ชัย. (2565). “เจตนา” และ “กรรม” ในพุทธศาสนาเถรวาท. วารสารพุทธศาสน์ศึกษา
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 29(3), 1-28.
สุมาลี มหณรงค์ชัย และณัฐธัญ มณีรัตน์. (2567). ความหมายสองนัยของ “อโหสิกรรม.”
วารสารพุทธศาสน์ศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 31(2), 120-153.
เสถียร โพธินันทะ. (2522). ปรัชญามหายาน. บรรณาคาร.
เสถียร โพธินันทะ. (2541). ปรัชญามหายาน. โรงพิมพ์มหามกุฎราชวิทยาลัย.
พระธรรมขันธ์. (2549). อรรถกถานิทานสูตรที่ ๔.
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=473.
Chappell, D. W. (1978). Chinese Buddhist Interpretations of the Pure Lands. In Saso, M. and
Chappell, D. W. (eds.), Buddhist and Taoist Studies I. The University Press
Of Hawaii.
Inagaki, H., & Stewart, H. (translators). (2003). The Three Pure Land Sutras.
Numata Center for Buddhist Translation and Research.
Mueller, F. M. (translator). (n.d.). The Larger Sukhavativyuha Sutra (The Sutra on the
Buddha Of Eternal Life). Richard St. Clair (ed.). https://huntingtonarchive.org/resources/downloads/sutras/04amitabhaPureland/SV%20Long.doc.pdf
Walker, J. (translator). (2021). The Infinite Life Sutra. https://www.pure-land-
buddhism.com/pure-land-sutras.
