รูปถ้อยคำและหน้าที่ของการแสดงว่ารับฟังอยู่ของผู้ร่วมสนทนา ในรายการสัมภาษณ์ข่าวภาษาไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การแสดงว่ารับฟังอยู่เป็นการสนับสนุนและแสดงความสนใจต่อผลัดการพูดของผู้ที่กำลังพูดอยู่ผู้ร่วมสนทนาในรายการสัมภาษณ์ข่าวภาษาไทยอยู่ในสถานการณ์ที่มีความขัดแย้งกัน การแสดงความสนใจต่อผลัด การพูดของผู้ร่วมสนทนาจึงมีความสำคัญเนื่องจากแสดงให้เห็นถึงการมีปฏิสัมพันธ์กันของผู้ร่วมสนทนาในรายการ บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปถ้อยคำและหน้าที่ของถ้อยคำที่แสดงว่ารับฟังอยู่ของผู้ร่วมสนทนาในรายการสัมภาษณ์ข่าวภาษาไทย โดยเก็บข้อมูลจากรายการสัมภาษณ์ข่าวภาษาไทยจำนวน 25 ตอน มีผู้ร่วมสนทนาในแต่ละตอนประกอบด้วย พิธีกร 1 คน ผู้ร่วมรายการ 2 คน และผู้เชี่ยวชาญ รวมเวลา 1,022.28 นาที การถ่ายถอดเสียงเป็นตัวอักษร ประยุกต์ใช้สัญลักษณ์ตามแบบของ Jefferson (1979) ผู้วิจัยวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้กรอบแนวคิดการวิเคราะห์การสนทนา และกรอบแนวคิดเรื่องการแสดงว่ารับฟังอยู่ผลการศึกษาพบว่า รูปถ้อยคำที่แสดงว่ารับฟังอยู่ของผู้ร่วมสนทนาในรายการสัมภาษณ์ข่าวภาษาไทยมี
6 ประเภท ได้แก่ 1) ถ้อยคำสั้น ๆ 2) ถ้อยคำตอบรับ 3) คำรับรอง 4) คำสั่ง 5) คำถามสั้น ๆ และ 6) คำอุทาน โดยปรากฏหน้าที่ของถ้อยคำที่แสดงว่ารับฟังอยู่ของผู้ร่วมสนทนา ดังนี้ 1) เอื้อให้กล่าวต่อ 2) เข้าใจ 3) เห็นด้วย 4) นึกออก 5) ยืนยัน 6) แสดงอารมณ์ความรู้สึก 7) สนับสนุน 8) ไม่แน่ใจ 9) ส่งสัญญาณให้จบผลัดการพูด และ 10) ไม่สนใจ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าพิธีกรใช้ถ้อยคำว่ารับฟังอยู่เพื่อเอื้อให้ผู้ที่กำลังพูดอยู่พูดต่อไป ผู้ร่วมรายการและผู้เชี่ยวชาญใช้ถ้อยคำว่ารับฟังอยู่เพื่อแสดงว่าเห็นด้วยและยืนยันต่อผลัดการพูดของพิธีกร ส่วนผู้ร่วมรายการใช้ถ้อยคำว่ารับฟังอยู่เพื่อแสดงอารมณ์ความรู้สึกต่อผลัดการพูดของผู้ร่วมรายการด้วยกันเอง นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้ร่วมรายการในรายการสัมภาษณ์ข่าวภาษาไทยใช้ถ้อยคำเพื่อแสดงว่ารับฟังอยู่โดยไม่ได้สนใจถ้อยคำของผู้ร่วมสนทนาที่กำลังพูดอยู่ และพร้อมที่จะแย่งผลัดการพูดมาเป็นของตน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
จันทิมา อังคพณิชกิจ. (2562). การวิเคราะห์ข้อความ (Discourse Analysis). (พิมพ์ครั้งที่ 2). สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
นริศรา หาสนาม. (2558). ถ้อยคำแสดงการเป็นผู้ฟังของผู้ร่วมสนทนาที่มีสถานภาพเท่ากันในบทสนทนา
ภาษาไทย. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/51227
นริศรา หาสนาม และ ณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2565). ถ้อยคำแสดงการเป็นผู้ฟังในภาษาไทยกับปัจจัยสถานภาพ: กรณีศึกษาการสนทนาระหว่างครูกับนักเรียนจากฐานข้อมูล Mister O Corpus. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ, 29(1), 189-217.
ปิรัญญา วงศ์ขัติย์. (2555). การวิเคราะห์โครงสร้างบทสนทนาระหว่างนักจัดรายการวิทยุคลื่น 94.0 EFM.
[วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหิดล].
วิจิตร คริเสถียร. (2555). โครงสร้างบทสนทนาภาษาพม่าระหว่างเจ้าหน้าที่ให้บริการข้อมูลชาวไทยกับลูกค้าชาวพม่า. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหิดล].
Allwood, J., Kopp S., Grammer, K., Ahlsén, E., Oberzaucher, E., & Koppensteiner, M. (2007). The analysis of embodied communicative feedback in multimodal corpora: a prerequisite for behavior simulation. Language Resources and Evaluation, 41(3-4), 255-272.
Clancy, P. M., Thompson, S. A., Suzuki, R., & Tao, H. (1996). The conversational use of
reactive tokens in english, japanese, and mandarin. Journal of Pragmatics, 26(3),
-387.
Clayman, S. (1988). Displaying neutrality in television news interviews. Social Problems, 35(4), 474-492.
Clayman, S., & Heritage, J. (2002). The News Interview: Journalists and Public Figures on the
Air. Cambridge University Press.
Dittman, AT. (1972). Developmental factors in conversational behavior. Journal of Communication, 22(4), 404–423.
Drummond, K., & Hopper, R. (1993). Back channels Revisited: Acknowledgment Tokens and Speakership Incipiency. Research on Language and Social Interaction, 26(2), 157-177.
Drummond, K. G. (1990). Back-channels revisited. [Doctorial’s thesis, The University of Texas
at Austin].
Duncan, S., & Fiske, D. W. (1977). Face-to-face interaction: Research, Methods, and Theory. 1st ed. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315660998.
Fries, C. C. (1952). The structure of English: an introduction to the construction of English sentences. Harcourt, Brace.
Gardner, R. (1998). Between speaking and listening: The vocalization of understandings.
Applied linguistics, 19(2), 204-224. DOI:10.1093/applin/19.2.204
Gardner, R. (2001). When listeners talk: response tokens and listener stance. J. Benjamins Publishing Company.
Goodwin, C. (1986). Between and within: alternative sequential treatments of continuers and assessments. Human Studies, 9(2), 205-217. DOI:10.1007/BF00148127
Greatbatch, D. (1988). A turn-taking system for British news interviews. Language in Society, 17(3), 401-430. http://www.jstor.org/stable/4167953.
Heinz, B. (2003). Backchannel responses as strategic responses in bilingual speakers' conversations. Journal of Pragmatics, 35(7), 1113-1142.
Heritage, J. (1985). Analyzing news interviews: aspects of the production of talk for an overhearing audience. In T. van Dijk (ed). Handbook of Discourse Analysis (pp. 95-119). Academic Press.
Heritage, J., & Greatbatch, D. (1991). On the institutional character of institutional talk: the case of news interviews. In Deirdre Boden & Don H Zimmerman (ed.). Talk and Social Structure (pp. 93-137). University of California Press.
Huls, H. A., & Pijnenburg, N. (2014). Challenging neutrality: Invoking extra parties in political
TV-interviews. Northern Lights: Film & Media Studies Yearbook, 12(1), 29-48. https://doi.org/10.1386/nl.12.1.29_1.
Jefferson, G. (1979). A technique for inviting laughter and its subsequent acceptance/ declination. In G. Psathas (Ed.). Everyday language: Studies in ethnomethodology
(pp 79-96). Irvington Publishers.
Jefferson, G. (1980). On “trouble-premonitory” responses to inquiry. Sociological Inquiry,
(3-4), 153-185.
Kubota, M., (1991). The Use of Back channel Behaviors by Japanese and American Bilingual Persons. [Doctorial’s thesis, Indiana University].
Laforest, M. (1992). L’ influence de la loquacite de loquacite de l’informateur sur la
production de signaux backchannel par l’intervieweur en situation d’entreveue sociolinguistique. Language Variation and Change, 4(2), 163-177.
Lambertz, K. (2011). Back-channeling: The use of yeah and mm to portray engaged listenership. Griffith Working Papers in Pragmatics and Intercultural Communication, 4(1-2), 11–18.
Maynard, S. K. (1986). On back-channel behavior in Japanese and English casual
conversations. Linguistics, 24(6), 1079-1108. https://doi.org/10.1515/ling.1986.24.6.1079
Mott, H., & Petrie, H. (1995). Workplace interactions: Women's linguistic behavior. Journal of Language and Social Psychology, 14, 324-336.
Mulac, A., & Bradac, J. (1995). Women’s style in problem solving interaction: Powerless, or simply feminine? In Kalbfleisch R and Cody M (eds). Gender, Power, and Communication in Human Relationships (pp. 83–104). Erlbaum.
Rosenfeld, H. M., & Hancks, M. (1980). The Nonverbal Context of Verbal Listener Responses. In Key, M. R., The Relationship of Verbal and Nonverbal Communication (pp. 193-206). Mouton.
Sacks, H., Schegloff, E. A., & Jefferson, G. (1974). A simplest systematics for the organization
of turn-taking in conversation. Language, 50(4), 697-735.
Schegloff, E. A. (1982). Discourse as an interactional achievement: Some uses of ‘uh huh’ and other things that come between sentences. In Tannen D (ed.) Analyzing Discourse: Text and Talk (pp.71–93). Georgetown University Press.
Schegloff, E., (2000). Overlapping talk and the organization of turn-taking for conversation. Language in Society, 29(1), 1–63. https://www.jstor.org/stable/4168983
Stenstrom, A. (1994). An Introduction to Spoken Interaction. Longman.
Sungkaman, U. (2006). Bakchannel Responses in Mon Conversation. Journal of Southeast
Asian Languages and Cultures, 37, 67- 85.
Tao, H., & Thompson, S. A. (1991). English backchannels in Mandarin conversations: A case study of superstratum pragmatic ‘interference’. Journal of Pragmatics, 16, 209-233.
Tartory, R., Al-khawaldeh, S., Azieb, S., & Al Saideen, B. (2024). Backchannel forms and functions in context and culture: The use of backchannels in Arab media discourse. Discourse Studies, 1-24. https://doi.org/10.1177/14614456241236904
Wannaruk, A. (1997). Back-channel behavior in Thai and American casual telephone conversations. Suranaree Journal of Science and Technology, 4(3), 168-174.
Ward, N., & Tsukahara, W. (2000). Prosodic features which cue back-channel responses in
english and japanese. Journal of Pragmatics, 32(8), 1177-1207.
White, R. (1997). Back channelling, repair, pausing, and private speech. Applied Linguistics,
(3), 314–344.
White, S. (1989). Backchannels across cultures: A study of Americans and Japanese.
Language in Society, 18(1), 59-76. https://doi.org/10.1017/S0047404500013270
Wulandari, N. (2017). A conversation analysis of verbal backchannel responses in radio
program Valentine in the Morning interview with Michael Buble. Sastra Inggris-Quill, 6(6), 585-596.
Xudong, D. (2008). The use of listener responses in Mandarin Chinese and Australian English conversations. Pragmatics: The Quarterly Publication of the International Pragmatics Association, 18(2), 303-328.
Yngve, V. (1970). On getting a word in edgewise. Papers of the Sixth Regional Meeting of Chicago Linguistic Society. (pp. 567-577). Chicago Linguistic Society.
Yule, G. (1998). Pragmatics. Oxford University Press.
