วิเคราะห์อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมในประเพณีบุญผะเหวดของชุมชน ตำบลโนนรัง อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษากระบวนการมีส่วนร่วมในบุญผะเหวดของชุมชนตำบลโนนรัง อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด 2) เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมในประเพณีบุญผะเหวดของชุมชนตำบลโนนรัง อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด และ 3) เพื่อวิเคราะห์อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมในประเพณีบุญผะเหวดของชุมชนตำบลโนนรัง อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์ผู้เกี่ยวข้อง 22 รูป/คน สนทนากลุ่ม และปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา พร้อมทั้งนำเสนอผลการวิจัยในเชิงพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า
1) ประเพณีการทำบุญผะเหวดของชุมชนตำบลโนนรัง จำแนกกระบวนการมีส่วนร่วมออกเป็น 5 ส่วน คือ การมีส่วนร่วมวางแผนและเตรียมการ การเตรียมสถานที่ การเตรียมอาหารบริการผู้มาร่วมบุญ การมีส่วนร่วมจัดกิจกรรม และการกำหนดบทบาทการมีส่วนร่วมของสมาชิกในชุมชน โดยพฤติกรรมการมีส่วนร่วม 4 ลักษณะ คือ การเข้าร่วมงานบุญ การช่วยทำงาน การร่วมบริจาค และการร่วมเรียนรู้/เผยแพร่
2) ส่วนการส่งเสริมการมีส่วนร่วมในประเพณีบุญผะเหวดชุมชนตำบลโนนรังผ่านกลไกความร่วมมือ 6 ส่วน คือ กลไกทางสังคมและวัฒนธรรม กลไกทางเศรษฐกิจ กลไกทางการเมือง กลไกภายในชุมชน กลไกเชิงเครือข่าย และกลไกต้นทุนชุมชน
3) ผลการวิจัยวิเคราะห์อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมในประเพณีบุญผะเหวดที่โดดเด่นของชุมชนตำบลโนนรังจำแนกออกเป็น 9 ส่วน คือ สิ่งประดิษฐ์ การกิน การบันเทิง การแห่กันจอบกัณฑ์หลอน การทำต้นดอกไม้เงิน การ แต่งกาย การขับร้อง ศิลปะ และการถ่ายทอดวัฒนธรรม ซึ่งเป็นวัฒนธรรมเชิงพหุลักษณ์ คือ (1) วัฒนธรรมทางวัตถุ ได้แก่ สิ่งสร้างสรรค์ อุปกรณ์และเครื่องใช้ ศิลปะสร้างสรรค์ เทคโนโลยี ผลิตผลชุมชน สัญญะในบุญผะเหวด และวิถีชุมชนนิยม (2) วัฒนธรรมที่ไม่ใช่วัตถุ ได้แก่ ความเชื่อ ค่านิยม ภาษา และศิลปะการแสดงในประเพณีทำบุญผะเหวด
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆบทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
ประภาภรณ์ รัตโน. (2562). การสื่อสารเพื่อการสืบทอดและพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน กรณีศึกษาประเพณีบุญผะเหวดจังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์. ปีที่ 13 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม-ธันวาคม 2562): 158-189.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. . พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2539.
รังสิยา สัตนันท์. (2555). การศึกษาประเพณีบุญผะเหวดที่ปรากฏในงานจิตรกรรมฝาผนังในจังหวัดร้อยเอ็ด. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.
สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดร้อยเอ็ด, (2566). บุญผะเหวดร้อยเอ็ด. เรียกใช้เมื่อ 5 ตุลาคม 2566, จาก https://roiet.prd.go.th/th/content/category/detail/id/233/iid/62543.
สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดร้อยเอ็ด.(2566). ร้อยเอ็ดเปิดงานมหาทานบารมี ประเพณีบุญผะเหวดร้อยเอ็ด ประจำปี ๒๕๖๖. เรียกใช้เมื่อ 5 ตุลาคม 2566 จาก https://roiet.prd.go.th/th/content/category /detail/id/33/iid/163654.
สุภาลักษณ์ วิปราชญ์ และอุรารมย์ จันทมาลา. (2564). กระบวนการผลิตการแสดง แสง สี เสียง ตำนานพระเวสสันดรชาดก จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารพื้นถิ่นโขง ชี มูล. ปีที่ 7 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม-ธันวาคม 2564): 98-99.
ภาษาอังกฤษ
Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Thai Tripitaka, Mahachulalongkornrajavidyalaya Edition. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya Printing House, 1996.
Prabhaporn Ratano. (2019). Communication for the Inheritance and Development of Sustainable Tourism: A Case Study of the Bun Pha Wet Tradition in Roi Et Province. Journal of Business Administration. Year 13, Issue 2 (July-December 2019): 162.
Public Relations Office of Roi Et Province. (2023). Roi Et opens the Mahadana Barami Festival, the annual Bun Pha Wet Roi Et tradition, 2023. Retrieved on October 5, 2023 from https://roiet.prd.go.th/th/content/category /detail/id/33/iid/163654.
Roi Et Provincial Public Relations Office, (2023). Bun Pha Wet Roi Et. Retrieved October 5, 2023, from https://roiet.prd.go.th/th/content/category/detail/id/233/iid/62543.
Satnan R. (2012). A Study of the Bun Pha Wet Tradition Appearing in Wall Paintings in Roi Et Province. Master of Arts Thesis. Graduate School, Silpakorn University.
Wiprachan S., Chantamala U. (2021). The production process of the performance, light, color, and sound of the legend of Phra Wessantara Jataka, Roi Et Province. Khong Chi Mun Local Journal. Year 7, Issue 2 (July-December 2021): 98-99.
