ศึกษาพุทธธรรมกับการสร้างดุลภาพชีวิต
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้ ได้ศึกษาหลักพุทธธรรมกับการสร้างดุลภาพชีวิต โดยใช้หลักไตรสิกขา บูรณาการกับหลักอริยมรรคมีองค์ ภาวนา 4 และสัปปานะ 7 ได้ 4 ด้าน คือ (1) ด้านร่างกาย ด้วยอธิศีลสิกขา คือ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ และสัมมาอาชีวะ เป็นการนำหลักธรรมที่มีผลโดยตรงต่อสุขภาพร่างกาย 4 ประการ คือ สัปปายะ 4 ได้แก่ อาวาสสัปปายะ โภชนะสัปปายะ ฤดูสัปปายะ อิริยาบถสัปปายะ (2) ด้านจิตใจและอารมณ์ อธิจิตตสิกขา คือ สัมมาวายามะ สัมมาสติ และสัมมาสมาธิ เพื่อการรับรู้ทางอายตนะทั้ง 6 ที่ดี การมีสติ ที่สามารถควบคุมอารมได้ การสร้างดุลยภาพชีวิตด้านจิตใจและอารมณ์ จะดูแลสุขภาพจิตใจให้อยู่ในภาวะ ปกติ โดยการให้ทาน รักษาศีล สวดมนต์ ฟังธรรม เจริญสมาธิภาวนา (3) ด้านเศรษฐกิจ อธิปัญญาสิกขา คือ สัมมาทิฏฐิ และสัมมาสังกัปปะ เป็นการสร้างดุลยภาพชีวิตด้านเศรษฐกิจ เมื่อมีความเห็นที่ถูกต้อง จะมีปัญญาอยู่เป็น ประจำ ทำให้มีสติกำกับกาย และใจในการดำเนินชีวิต ที่ส่งเสริมในด้านที่ 4 (4) ด้านสังคม เป็นการอยู่ร่วมกันกับ ผู้อื่นได้อย่างมีความสุข สงบ ร่มเย็น ไม่เกิดความขัดแย้ง คือ อธิปัญญาสิกขา มาประพฤติปฏิบัติทางกาย วาจา ใจ เพื่อให้เกิดความเมตตา เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เกื้อกูล มีทัศนคติที่ดีต่อกัน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆบทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
ฉัตรชนุ เปรุนาวิน. วิถีแห่งความสมดุลของสุขภาพ. สืบค้นเมื่อ 7 มีนาคม 2567, จาก http://www. thaihealth.or. th/blog/myblog/topic/255/.
เฉลียว ปิยะชน. (2552). รู้สู้โรค โมเลกุลเพื่อชีวิต ชีวิตเพื่อสุขภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 3. บริษัท ตถาตา พับลิเคชั่น:กรุงเทพมหานคร.
พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต). (2540). ดุลยภาพ สาระแห่งสุขภาพและความสมบูรณ์. พิมพ์ครั้งที่ 3. สหธรรมิก จำกัด: กรุงเทพมหานคร.
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช. (2522). พระบรมราโชวาท. สถาบันพระปกเกล้า:กรุงเทพมหานคร.
พระไพศาล วิสาโล. (2564). รุ่งอรุณที่สุคะโต. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรีนพริ้นท์ จำกัด: กรุงเทพมหานคร.
พระมหาทวี มหาปญฺโญ (ละลง). (2564). ดุลยภาพของชีวิต ในมุมมองของพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา. (2567). ทักษะชีวิตเพื่อความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์. สืบค้นเมื่อ 7 มีนาคม 2567, จาก www.elfms.ssru.ac.th/narong_an/file.php/1/GHE2205/-3.pptx.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2539). แผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (พ.ศ. 2540 - 2544). สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ: กรุงเทพมหานคร.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). รายงานประจำปี 2560. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). แผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2566 - 2570). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สำนักพัฒนาการ กรมประชาสัมพันธ์. (2560). ปัญหาของสังคมไทยในปัจจุบัน. กรุงเทพมหานคร: กรมประชาสัมพันธ์.
อภิชัย พันธเสน. (2558). พุทธเศรษฐศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: อัมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด.
ภาษาอังกฤษ
Chatchanu Perunawin. The Way of Health Balance. Retrieved on 7 March 2024, from http://www.thaihealth.or.th/blog/myblog/topic/255/.
Development Office, Public Relations Department. (2017). Problems of Current Thai Society. Bangkok: Public Relations Department.
His Majesty King Bhumibol Adulyadej. (1979). Royal Advice. King Prajadhipok's Institute: Bangkok.
National Economic and Social Development Board. (1996). The 8th National Economic and Social Development Plan (1997-2001). National Economic and Social Development Board: Bangkok.
National Economic and Social Development Board. (2018). Annual Report 2017. Bangkok: National Economic and Social Development Board.
National Economic and Social Development Board. (2023). The 12th National Economic and Social Development Plan (2023-2027). Bangkok: National Economic and Social Development Board.
Panthasen A. (2015). Buddhist Economics. 4th ed. Bangkok: Amarin Printing and Publishing Company Limited.
Piyachan C. (2009). Knowing to Fight Disease, Molecules for Life, Healthy Life. 3rd ed. Tathata Publication Company: Bangkok.
Phra Thammapitok (P.A. Payutto). (1997). Balance, Essence of Health and Well-being. 3rd ed. Sahathammik Company Limited: Bangkok.
Phra Paisal Visalo. (2021). Dawn at Sukato. 2nd ed. Green Print Company Limited: Bangkok.
Phramaha Thawi Mahapanyo (Lalong). (2021). Balance of life from a Buddhist perspective. Bangkok: National Office of Buddhism.
Suan Sunandha Rajabhat University. (2024). Life skills for complete humanity. Retrieved on 7 March 2024, from www.elfms.ssru.ac.th/narong_an/file.php/1/GHE2205/-3.pptx.