ความเข้มแข็งของสวัสดิการชุมชนบนอัตลักษณ์ความเป็นจีนกรณีศึกษาชุมชนโบ๊เบ๊

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาถึงความเข้มแข็งของสวัสดิการชุมชนบนอัตลักษณ์ความเป็นจีนของชุมชนโบ๊เบ๊ อันมีความสัมพันธ์หรือส่งผลกระทบต่อชุมชนโบ๊เบ๊ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านแนวคิดเช่นแนวคิดทุนทางสังคม แนวคิดสวัสดิการชุมชน แนวคิดการกลืนกลาย ซึ่งกำหนดขอบเขตพื้นที่ศึกษาคือพื้นที่ชุมชนโบ๊เบ๊ตลาดเก่า ตรอกธรรมา ผลการวิจัยพบว่า ชาวจีนภายในชุมชนโบ๊เบ๊ได้อาศัยอัตลักษณ์ 3 อัตลักษณ์ ได้แก่อัตลักษณ์ความเป็นจีน ซึ่งเป็นอัตลักษณ์ที่เหมือนกันของชาวจีนทั้งชาติได้แก่ รูปแบบวันสำคัญอย่างวันตรุษจีน สารทจีน เป็นต้น ประเพณีสำคัญเช่นงานแต่งงาน งานศพ (กงเต๊ก) เป็นต้น หรืออัตลักษณ์ของชาวจีนแต้จิ๋ว ซึ่งชาวจีนภายในชุมชนโบ๊เบ๊เกือบทั้งหมด ล้วนเป็นผู้ที่อพยพมาจากพื้นที่บริเวณซัวเถาหรือบริเวณใกล้เคียง ล้วนพูดภาษาแต้จิ๋วทั้งสิ้น ฉะนั้นชาวจีนภายในโบ๊เบ๊จึงล้วนพูดภาษาแต้จิ๋วทั้งสิ้น โดยอัตลักษณ์สำคัญของชาวจีนแต้จิ๋วเช่น รักการค้าขาย การเคารพศาลเจ้าปึงเถ่ากง เป็นต้น ส่วนอัตลักษณ์การผสมกลมกลืนระหว่างไทยและจีน เนื่องจากชาวจีนโบ๊เบ๊ส่วนใหญ่พอก้าวเข้ามาอาศัยยังไทยเป็นเวลานาน ผนวกกับการที่ชุมชนโบ๊เบ๊เป็นพื้นที่เช่าของวัดบรมนิวาส ด้วยความกตัญญูของชาวจีนโบ๊เบ๊ต่อประเทศไทยและวัดบรมนิวาส จึงได้บูรณาการอัตลักษณ์ของชาวไทยและชาวจีนเข้าระหว่างกัน กลายเป็นอัตลักษณ์ไทยและจีนในที่สุด นอกจากนี้ชาวจีนโบ๊เบ๊ได้อาศัยอัตลักษณ์ความเป็นจีนเช่นการรวมกลุ่ม เครือข่ายหรือระบบศาลเจ้า เป็นต้น สร้างระบบสวัสดิการชุมชนผ่านระบบศาลเจ้าและสมาคม จนเกิดรูปแบบสวัสดิการชุมชนที่ต้องสมทบและไม่ต้องสมทบขึ้นในที่สุด