การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ : การสื่อสารผ่านสื่อสังคมออนไลน์อย่างสร้างสรรค์
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
เม.ย. 9, 2020
คำสำคัญ:
การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ การสื่อสาร สื่อสังคมออนไลน์
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัย การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ : การสื่อสารผ่านสื่อสังคมออนไลน์อย่างสร้างสรรค์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบและออกแบบ Model การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในการสื่อสารผ่านสื่อสังคมออนไลน์อย่างสร้างสรรค์ เป็นการศึกษาในเชิงคุณภาพ โดยใช้วิธีการเก็บรวบรวมแบบสัมภาษณ์ สัมมนากลุ่มย่อย และการสังเกต ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคือนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม จำนวน 35 คน ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ : การสื่อสารผ่านสื่อสังคมออนไลน์อย่างสร้างสรรค์ของนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม คือ 1) กิจกรรมให้ความรู้และรู้จักสื่อ 2) กิจกรรมให้ความรู้เกี่ยวกับความหมาย ประเภท และวิวัฒนาการของสื่อ 3) กิจกรรม DQ ความฉลาดทางดิจิทัล เมื่อผู้เรียนได้เข้าใจเกี่ยวกับสื่อแล้ว การให้ความรู้เกี่ยวกับ 8 ทักษะ เป็นทักษะที่เด็กเยาวชนยุคใหม่ควรเรียนรู้ในการเป็นพลเมืองยุคดิจิทัล เมื่อทุกองค์กรมีความพร้อมและตระหนักเห็นความสำคัญในการสร้างพลเมืองที่รู้เท่าทันสื่อ กระตุ้นเตือนให้รู้จักใช้สื่อได้อย่างสร้างสรรค์และเกิดประโยชน์ได้นั้นควรผ่านการจัดกิจกรรมตาม LINE Model ซึ่งประกอบไปด้วย L = media Literacy คือ การรู้เท่าทันสื่อ I = Intelligence คือ ความฉลาดรู้ N = Network คือ เครือข่าย E = Empower คือ เสริมอำนาจ
Article Details
How to Cite
โพกาวิน จ. . . (2020). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ : การสื่อสารผ่านสื่อสังคมออนไลน์อย่างสร้างสรรค์. Journal of Politics and Governance, 10(1), 170–190. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jopag/article/view/241520
บท
บทความวิจัย
References
กวิสรา ทองดี. (2557). การพัฒนาระดับการรู้เท่าทันสื่อโดยใช้ชุดฝึกอบรมแบบผสมความจริงเรื่องการรู้เท่าทันสื่อโฆษณาสำหรับเด็กและเยาวชน. การค้นคว้าอิสระครุศาสตร์อุตสาหกรรมมหาบัณฑิต เทคโนโลยีการเรียนรู้และสื่อสารมวลชน, คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี.
กุลนารี เสือโรจน์. (2556). พฤติกรรมการสื่อสารของวัยรุ่นในพื้นที่สาธารณะบนเว็บไซต์ เครือข่ายสังคมออนไลน์เฟซบุ๊ก. วิทยานิพนธ์วารสารศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาสื่อมวลชน, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เกรียงศักดิ์ เขียวยิ่ง. (2550). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ: เอ็กซเปอร์เน็ท.
ขจรจิต บุนนาค. (2555). ความคิดเห็นของวัยรุ่นตอนต้นต่อการรู้เท่าทันสื่อ. การประชุมวิชาการมหาวิทยาลัยกรุงเทพ ประจำปี 2555, สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยกรุงเทพ, ปทุมธานี, 3.
คันธิรา ฉายาวงศ์. (2555). การสื่อสารที่ไม่สร้างสรรค์ในสื่อสังคมออนไลน์. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตร มหาบัณฑิต, สาขาวิชานิเทศศาสตร์, คณะนิเทศศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จินดารัตน์ บวรบริหาร. (2548). ความรู้เท่าทันสื่ออินเทอร์เน็ต การประเมินความเสี่ยงและพฤติกรรมการป้องกันตัวเองของนักเรียนชั้นมัธยมปลายในเขตกรุงเทพมหานคร, วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาวารสารสนเทศ, คณะนิเทศศาสตร์,จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จินตนา ยูนิพันธ์. (2529). ทฤษฎีการพยาบาล(พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ฌานภาณุ มงคลฤทธิ์. (2552). ทัศนคติและพฤติกรรมของผู้บริโภคที่มีต่อการตลาดและการละเมิดสิทธิส่วนบุคคลบนเว็บไซต์เครือข่ายสังคมออนไลน์. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการโฆษณา, คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นภัสกร กรวยสวัสดิ์. (2553). ปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดพฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์. วารสารสารสนเทศศาสตร์, 28(3), 81-88
เทศบาลเมืองมหาสารคาม. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลบูรพาพิทยาคาร. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา.
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลศรีสวัสดิ์วิทยา. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลศรีสวัสดิ์วิทยา.
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลบ้านส่องนางใย. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลบ้านส่อง
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลสามัคคีวิทยา. เข้าถึงได้จากhttp://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลสามัคคี
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลบ้านแมด. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลบ้านแมด
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลบ้านค้อ. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลบ้านค้อ
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลโพธิ์ศรี. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลโพธิ์ศรี
เทอดศักดิ์ ไม้เท้าทอง. (2558). การรู้เท่าทันสื่อ: ทักษะสำหรับการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสารสารสนเทศศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น , 32(3), 74-91.
นงนุช วงษ์สุวรรณ. (2553). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: จามจุรีโปรดักท์.
บุปผา เมฆศรีทองคำ. (2555). การพัฒนาภาวะผู้นำในนิสิตนักศึกษาระดับอุดมศึกษา. วารสารนักบริหาร, 32(1), 169-173.
ปวเรศ เลขะวรรณ. (2551). พฤติกรรมการเปิดรับสื่ออินเตอรเน็ตในการดำเนินชีวิตประจำวันของ
กลุ่มวัยรุ่นในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์วารสารศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาการจัดการการสื่อสารองค์กร, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พิชญาวี คณะผล. (2553). การศึกษาพฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social Media) ของนักศึกษาวิชาชีพครู คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร. Veridian E-Journal, Silpakorn University, 9(2), 1906-3431
ภาสกร จิตรใคร่ครวญ. (2553). เทคโนโลยีของสื่อใหม่และการนำเสนอตัวตนต่อสังคมกับพฤติกรรมการสื่อสารบนเครือข่ายสังคมออนไลน์. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการประชาสัมพันธ์, คณะนิเทศศาสตร์,จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วิกิวิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2562). เทศบาลเมืองมหาสารคาม. เข้าถึงได้จาก https://th.wikipedia.org/wiki
วิชัย โถสุวรรณจินดา. (2556). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: ก้าวใหม่.
วิเชียร วิทยอุดม. (2549). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ: ธีระฟิล์ม และ ไซเท็กซ์.
วันทนีย์ วาสิกะสิน, (2541). ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสวัสดิการสังคมและสังคมสงเคราะห์. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ศรัณยา หวังเจริญตระกูล. (2553). พฤติกรรมในการใช้ แรงจูงใจ และการรับรู้ปัญหาจากการใช้เว็บไซต์เครือข่ายทางสังคม ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้นในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญานิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาวารสารสนเทศ, คณะนิเทศศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศิรภัสสรศ์ วงศ์ทองดี. (2556). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุชาดา สุขบำรุงศิลป์. (2553). แรงจูงใจในการปฏิบัติงานของครูโรงเรียนวิศวกรรมแหลมฉบัง จังหวัดชลบุรี. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต, สาขาวิชาบริหารการศึกษา, คณะศึกษาศาสตร์, มหาวิทยาลัยบูรพา.
วิสาลักษณ์ สิทธิ์ขุนทด. (2551). การพัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุของการรู้เท่าทันสื่อของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาวิจัยการศึกษา, คณะคณะครุศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อนงค์นาฏ รัศมีเวียงชัย. (2555). การรู้เท่าทันสื่อโทรทัศน์, วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการสื่อสารมวลชน, คณะนิเทศศาสตร์,จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อุลิชสา ครุฑะเสน. (2556). แนวทางการพัฒนากระบวนการเรียนรู้เท่าทันสื่อของแกนนำเยาวชน. ฉบับมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์และวิทยาศาสตร์, 6(3), 276- 285.
Amichai-Hamberger, Y., & Vinitzky., G. (2010). Social Network Use and Personality. Social Network Use and Personality. Computers in Human Behavior, 26(3), 1289-1295.
Boyd, D. M., & Ellison, N. B. (2007). Social network sites. Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 1988-1997.
Gunawardena, C.N. (1992). Inter-university collaborations: Factors impacting group learning in computer conferencing. Paper presented at the International Council of Distance Education 16 th World Conference, Bangkok, Thailand.
Harrlow, L. (1995). Effects of Estimation Methods, Number of Indicators Per Factor, and Improper Solutions on Structural Equation Modeling Fit Indices. Structural Equation Modeling A Multidisciplinary Journal, 2(2), 119-143.
House, J.S. (1981). Work Stress and Social Support. Reading, Mass: Addison-Wesley.
Livingstone, S., & Bober, M. (2005). UK Chidren Go Online: Listening to Young People’s Experiences, London, London School of Economics and Political Science. Retrieved from www. Childre-go-online.net
Livingstone, S., & Bober, M. (2002). Yong People and New Media, London, Sage.
Moore, M., & Kearsley, G. (1996). The Relationship between the Leadership Styles of Lebanese Public School Principals and Their Attitudes towards ICT versus the Level of ICT Use by Their Teachers, Distance education: A systems view. Belmont, 2(1), 651-662.
Perse, E. M., & BarBbato, C. A. (1992). Interpersonal Communication Motives and the Life Position of Elders. Communication Research, 19(4), 516-531.
Short, J., Williams, E., & Christie, B. (1976). The social psychology of telecommunications. London:John Wiley & Sons.
Sidney, C. M. (1976). Socicial support as a Moderator of Life Stress. Psychosomatic Medicine, 38(5), 300-314.
Smith, M. A., & Kollock, P. (1999). Communities in Cyberspace. London: Routledge
Ross, C., Emily, S., Sisic, M., Jaime, M. A., & Simmering, M. G. (2009). Personality and motivations associated with Facebook use. Computers in Human Behavior, 25(2), 578-586.
Walther, J. B. (1992). Relational Communication in Computer‐Mediated Interaction. Human Communication Research, 19(1), 76
กุลนารี เสือโรจน์. (2556). พฤติกรรมการสื่อสารของวัยรุ่นในพื้นที่สาธารณะบนเว็บไซต์ เครือข่ายสังคมออนไลน์เฟซบุ๊ก. วิทยานิพนธ์วารสารศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาสื่อมวลชน, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เกรียงศักดิ์ เขียวยิ่ง. (2550). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ: เอ็กซเปอร์เน็ท.
ขจรจิต บุนนาค. (2555). ความคิดเห็นของวัยรุ่นตอนต้นต่อการรู้เท่าทันสื่อ. การประชุมวิชาการมหาวิทยาลัยกรุงเทพ ประจำปี 2555, สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยกรุงเทพ, ปทุมธานี, 3.
คันธิรา ฉายาวงศ์. (2555). การสื่อสารที่ไม่สร้างสรรค์ในสื่อสังคมออนไลน์. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตร มหาบัณฑิต, สาขาวิชานิเทศศาสตร์, คณะนิเทศศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จินดารัตน์ บวรบริหาร. (2548). ความรู้เท่าทันสื่ออินเทอร์เน็ต การประเมินความเสี่ยงและพฤติกรรมการป้องกันตัวเองของนักเรียนชั้นมัธยมปลายในเขตกรุงเทพมหานคร, วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาวารสารสนเทศ, คณะนิเทศศาสตร์,จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จินตนา ยูนิพันธ์. (2529). ทฤษฎีการพยาบาล(พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ฌานภาณุ มงคลฤทธิ์. (2552). ทัศนคติและพฤติกรรมของผู้บริโภคที่มีต่อการตลาดและการละเมิดสิทธิส่วนบุคคลบนเว็บไซต์เครือข่ายสังคมออนไลน์. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการโฆษณา, คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นภัสกร กรวยสวัสดิ์. (2553). ปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดพฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์. วารสารสารสนเทศศาสตร์, 28(3), 81-88
เทศบาลเมืองมหาสารคาม. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลบูรพาพิทยาคาร. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา.
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลศรีสวัสดิ์วิทยา. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลศรีสวัสดิ์วิทยา.
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลบ้านส่องนางใย. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลบ้านส่อง
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลสามัคคีวิทยา. เข้าถึงได้จากhttp://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลสามัคคี
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลบ้านแมด. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลบ้านแมด
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลบ้านค้อ. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลบ้านค้อ
_____. (ม.ป.ป.). โรงเรียนเทศบาลโพธิ์ศรี. เข้าถึงได้จาก http://mkm.go.th/web/กองการศึกษา/โรงเรียนเทศบาลโพธิ์ศรี
เทอดศักดิ์ ไม้เท้าทอง. (2558). การรู้เท่าทันสื่อ: ทักษะสำหรับการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสารสารสนเทศศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น , 32(3), 74-91.
นงนุช วงษ์สุวรรณ. (2553). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: จามจุรีโปรดักท์.
บุปผา เมฆศรีทองคำ. (2555). การพัฒนาภาวะผู้นำในนิสิตนักศึกษาระดับอุดมศึกษา. วารสารนักบริหาร, 32(1), 169-173.
ปวเรศ เลขะวรรณ. (2551). พฤติกรรมการเปิดรับสื่ออินเตอรเน็ตในการดำเนินชีวิตประจำวันของ
กลุ่มวัยรุ่นในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์วารสารศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาการจัดการการสื่อสารองค์กร, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พิชญาวี คณะผล. (2553). การศึกษาพฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social Media) ของนักศึกษาวิชาชีพครู คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร. Veridian E-Journal, Silpakorn University, 9(2), 1906-3431
ภาสกร จิตรใคร่ครวญ. (2553). เทคโนโลยีของสื่อใหม่และการนำเสนอตัวตนต่อสังคมกับพฤติกรรมการสื่อสารบนเครือข่ายสังคมออนไลน์. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการประชาสัมพันธ์, คณะนิเทศศาสตร์,จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วิกิวิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2562). เทศบาลเมืองมหาสารคาม. เข้าถึงได้จาก https://th.wikipedia.org/wiki
วิชัย โถสุวรรณจินดา. (2556). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: ก้าวใหม่.
วิเชียร วิทยอุดม. (2549). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ: ธีระฟิล์ม และ ไซเท็กซ์.
วันทนีย์ วาสิกะสิน, (2541). ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสวัสดิการสังคมและสังคมสงเคราะห์. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ศรัณยา หวังเจริญตระกูล. (2553). พฤติกรรมในการใช้ แรงจูงใจ และการรับรู้ปัญหาจากการใช้เว็บไซต์เครือข่ายทางสังคม ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้นในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญานิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาวารสารสนเทศ, คณะนิเทศศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศิรภัสสรศ์ วงศ์ทองดี. (2556). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุชาดา สุขบำรุงศิลป์. (2553). แรงจูงใจในการปฏิบัติงานของครูโรงเรียนวิศวกรรมแหลมฉบัง จังหวัดชลบุรี. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต, สาขาวิชาบริหารการศึกษา, คณะศึกษาศาสตร์, มหาวิทยาลัยบูรพา.
วิสาลักษณ์ สิทธิ์ขุนทด. (2551). การพัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุของการรู้เท่าทันสื่อของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาวิจัยการศึกษา, คณะคณะครุศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อนงค์นาฏ รัศมีเวียงชัย. (2555). การรู้เท่าทันสื่อโทรทัศน์, วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการสื่อสารมวลชน, คณะนิเทศศาสตร์,จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อุลิชสา ครุฑะเสน. (2556). แนวทางการพัฒนากระบวนการเรียนรู้เท่าทันสื่อของแกนนำเยาวชน. ฉบับมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์และวิทยาศาสตร์, 6(3), 276- 285.
Amichai-Hamberger, Y., & Vinitzky., G. (2010). Social Network Use and Personality. Social Network Use and Personality. Computers in Human Behavior, 26(3), 1289-1295.
Boyd, D. M., & Ellison, N. B. (2007). Social network sites. Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 1988-1997.
Gunawardena, C.N. (1992). Inter-university collaborations: Factors impacting group learning in computer conferencing. Paper presented at the International Council of Distance Education 16 th World Conference, Bangkok, Thailand.
Harrlow, L. (1995). Effects of Estimation Methods, Number of Indicators Per Factor, and Improper Solutions on Structural Equation Modeling Fit Indices. Structural Equation Modeling A Multidisciplinary Journal, 2(2), 119-143.
House, J.S. (1981). Work Stress and Social Support. Reading, Mass: Addison-Wesley.
Livingstone, S., & Bober, M. (2005). UK Chidren Go Online: Listening to Young People’s Experiences, London, London School of Economics and Political Science. Retrieved from www. Childre-go-online.net
Livingstone, S., & Bober, M. (2002). Yong People and New Media, London, Sage.
Moore, M., & Kearsley, G. (1996). The Relationship between the Leadership Styles of Lebanese Public School Principals and Their Attitudes towards ICT versus the Level of ICT Use by Their Teachers, Distance education: A systems view. Belmont, 2(1), 651-662.
Perse, E. M., & BarBbato, C. A. (1992). Interpersonal Communication Motives and the Life Position of Elders. Communication Research, 19(4), 516-531.
Short, J., Williams, E., & Christie, B. (1976). The social psychology of telecommunications. London:John Wiley & Sons.
Sidney, C. M. (1976). Socicial support as a Moderator of Life Stress. Psychosomatic Medicine, 38(5), 300-314.
Smith, M. A., & Kollock, P. (1999). Communities in Cyberspace. London: Routledge
Ross, C., Emily, S., Sisic, M., Jaime, M. A., & Simmering, M. G. (2009). Personality and motivations associated with Facebook use. Computers in Human Behavior, 25(2), 578-586.
Walther, J. B. (1992). Relational Communication in Computer‐Mediated Interaction. Human Communication Research, 19(1), 76