The ผลกระทบของความขัดแย้งในทะเลจีนใต้ที่มีต่อความเป็นแกนกลางของอาเซียน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ยุทธศาสตร์ความเป็นแกนกลางของอาเซียน เป็นหัวใจสำคัญของอาเซียนในการดำเนินความสัมพันธ์กับประเทศภายนอก โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศมหาอำนาจ หรือที่เรียกว่าอาเซียน เป็นศูนย์กลางสถาปัตยกรรมของภูมิภาค โดยลักษณะสำคัญของยุทธศาสตร์ดังกล่าวคือ อาเซียนแสดงบทบาทความเป็นศูนย์กลางของเครือข่ายความสัมพันธ์ในภูมิภาค มีบทบาทนำผ่านสถาบัน ที่อาเซียนริเริ่ม เป็นผู้อำนวยความสะดวกในการเจรจา ในลักษณะกลไกการปรึกษาหารือแบบพหุภาคี เป็นจุดเชื่อมต่อสำคัญของสถาปัตยกรรมในภูมิภาคเพื่อทำให้ตนแสดงบทบาทสำคัญในการจัดการประเด็นต่าง ๆ ไม่ตกอยู่ในสภาพที่ไร้ความสำคัญจากข้อตกลงที่เกิดขึ้นใหม่ และเป็นศูนย์กลาง ของประเทศสมาชิกอาเซียนที่ทำให้เกิดความเป็นเอกภาพ โดยสถานภาพความเป็นแกนกลาง ของอาเซียนดังกล่าว มีความชัดเจนตั้งแต่การประกาศใช้กฎบัตรอาเซียนในปี 2008 อย่างไรก็ตาม สถานภาพความเป็นแกนกลางของอาเซียนกำลังได้รับการท้าทายจากสถานการณ์ความขัดแย้ง ในทะเลจีนใต้ ระหว่างสมาชิกอาเซียนบางประเทศกับจีน การศึกษาชิ้นนี้ใช้แนวการศึกษาแบบ สรรสร้างนิยม และมีข้อเสนอว่า สถานการณ์ความขัดแย้งระหว่างอาเซียนกับจีนในทะเลจีนใต้ ได้นำไปสู่การขาดเอกภาพภายในอาเซียน เนื่องจากแสดงออกถึงความเห็นที่แตกต่างระหว่างสมาชิก กระทั่งทำให้การแก้ไขปัญหาดังกล่าวไม่สามารถริเริ่มและดำเนินการโดยใช้อาเซียนเป็นศูนย์กลาง โดยมีกรณีศึกษาสำคัญคือ ในปี 2012 อาเซียนไม่สามารถออกแถลงการณ์ร่วมรัฐมนตรี ต่างประเทศอาเซียนครั้งที่ 45 ที่ประเทศกัมพูชา
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กระทรวงการต่างประเทศ. (2562). การประชุมรัฐมนตรีอาเซียน-จีน. สำนักงานเลขาธิการอาเซียนแห่งชาติ. https://www.asean2019.go.th/th/news/asean-china-ministerial-meeting-2/
กระทรวงการต่างประเทศ. (2551). กฎบัตรอาเซียน. กรุงเทพฯ: เพจเมคเกอร์.
กิตติมัย ธนณาเคนทร์. (2561). Soft Power ของจีนในศตวรรษที่ 21. จุลสารความมั่นคงศึกษา, 195, 1-22.
วิศรา ไกรวัฒนพงศ์, และวรศักดิ์ มหัธโนบล. (2559). ความขัดแย้งในทะเลจีนใต้. จุลสารความมั่นคงศึกษา, 172-173, 1-66.
สถานทูตสหรัฐฯ และสถานกงสุลประจำประเทศไทย. (2565). ยุทธศาสตร์อินโด-แปซิฟิกของสหรัฐอเมริกา. https://th.usembassy.gov/th/us-indo-pacific-strategy-th
สัญญารัตน์ มีสุวรรณ. (2562). โครงการการแข่งอิทธิพลระหว่างสหรัฐอเมริกากับจีนในทะเลจีนใต้ และทะเลจีนตะวันออก ระหว่าง พ.ศ. 2552 ถึง พ.ศ. 2560: ผลกระทบและข้อเสนอแนะต่อประเทศไทย (รายงานการวิจัย). https://elibrary.trf.or.th/project _content.asp?PJID=RDG6010048
Acharya, A. (2003). Regionalism and Multilateralism: Essays on Cooperative Security in the Asia-Pacific. Eastern Universities Press.
Acharya, A. (2017). The myth of ASEAN centrality? Contemporary Southeast Asia: A Journal of International and Strategic Affairs, 39(2), 273-279.
ASEAN Regional Forum. (2009). ASEAN Regional Forum Vision Statement. https://aseanregionalforum.asean.org/wp-content/uploads/2018/07/ARF-Vision-Statement-2009.pdf
ASEAN Secretariat. (2015). Chairman’s Statement of the 3rd ASEAN Defence Ministers’ Meeting-Plus. https://asean.org/chairmans-statement-of-the-3rd-asean-defence-ministers-meeting-plus-3rd-admm-plus-kuala-lumpur-4-november-2015/
Basilio, B. (2012, July 19). What Happened in Phnom Penh? The Philippine Star. https://www.philstar.com/headlines/2012/07/19/829282/ what-happened-phnom-penh
Bomping, C., U. (2020, October 2). A Storm Ahead for the ASEAN-China Code of Conduct Negotiations. The Geopolitics. https://thegeopolitics.com/a-storm-ahead-for-the-asean-china-code-of-conduct-negotiations
Caballero-Anthony, M. (2014). Understanding ASEAN's centrality: bases and prospects in an evolving regional architecture. The Pacific Review, 27(4), 563-584.
Caballero-Anthony, M. (2017). ASEAN Centrality tested. In S. Ganguly, A. Scobell & J. Liow (Eds.), The Routledge Handbook of Asian Security Studies (pp. 217-228). Routledge.
Caballero-Anthony, M. (2022). The ASEAN way and the changing security environment: navigating challenges to informality and centrality. International Politics, 1-21.
Choong, W. (2019). The return of the Indo-Pacific strategy: an assessment. Australian Journal of International Affairs, 73(5), 415-430.
De Castro, R. (2017). The ASEAN Regional Forum in the Face of Great-Power Competition in the South China Sea: The Limit of ASEAN's Approach in Addressing 21st-Century Maritime Security Issues? https://www.kas.de/c/document _library/get_file?uuid=43dafd95-a5cc-e07e-6d14-73ac2d12cda6&groupId =288143
Emmers, R. (2010). The changing power distribution in the South China Sea: Implications for conflict management and avoidance. Political Science, 62(2), 118-131.
Emmers, R. (2014). ASEAN's search for neutrality in the South China Sea. Asian Journal of Peacebuilding, 2(1), 61-77.
Emmerson. D, K. (2012, July 23). ASEAN stumbles in Phnom Penh. https://www.eastasiaforum. org/2012/07/23/asean-stumbles-in-phnom-penh-2/
Greer, T. (2020). China’s Plans to Win Control of the Global Order. https://www.tabletmag.com/sections/news/articles/china-plans-global-order
Gerstl, A. (2017). The South China Sea Dispute: A Shift to a More Proactive Role in ASEAN’s Discourse and Policies since 2012?. In G. Alfred & S. Mária (Eds.), Unresolved Border, Land and Maritime Disputes in Southeast Asia (pp.183-230). Leiden and Boston.
Jackson, R. & Sorensen, G. (2013). Introduction to international relations: Theories and approaches. Oxford University Press.
Jones, L. (2010). ASEAN's unchanged melody? The theory and practice of ‘non-interference in Southeast Asia. The Pacific Review, 23(4), 479-502.
Mearsheimer, J. (2010). The Gathering Storm: China’s Challenge to US Power in Asia. The Chinese Journal of International Politics, 3(4), 381-396.
Pitsuwan, S. (2009). Building an ASEAN Economic Community in the heart of East Asia. In keynote speech delivered at the East Asia Beyond the Global Economic Crisis international symposium, Tokyo, December. https://www.ide.go.jp/library/Japanese/Event/Sympo/pdf/2009/surin_en.pdf
Raditio, K. H., Raditio, & Daryanomel. (2019). Understanding China's Behaviour in the South China Sea. Singapore: Springer Singapore.
Reus-Smith, C. (2013). Constructivism. In S. Buuchill, A. Linklater, R. Devetak, J. Donnelly, T. Nardin, M. Paterson, C. reus-Smith & J. True (eds.), Theories of international relations (pp. 217-240). Basingstoke: Palgrave.
Schuman, M. (2020). China’s Plans to Win Control of the Global Order What Happens When China Leads the World. https://www.theatlantic.com/international/archive/2020/10/what-kind-superpower-will-china-be/616580
Suporn, T. (2019). The US-China Power Rivalries in the Obama Era: The Limits of American Alliance and the Challenges of (Not) Choosing Sides in Southeast Asia. Thai Journal of East Asian Studies, 23(1), 304-322.
Storey, I. (2020). The South China Sea Dispute in 2020-2021. ISEAS Perspective. https://www.iseas.edu.sg/wp content/uploads/2020/08 /ISEAS _Perspective_2020 _97.pdf
Tan, S. S., & Kemburi, K. (2014). Introduction to the Special Issue-China-US Relations and Regional Order in the Era of Rebalancing: Asia-Pacific Perspectives. Issues and Studies, 50(3), 1.
Tay, S., & Tan, C. (2015). ASEAN centrality in the regional architecture. Policy Brief. http://www.siiaonline.org/wp-content/uploads/2016/10/2015-05-Policy-Brief-ASEAN-Centrality-in-the-Regional-Architecture.pdf
Thayer, C. A. (2021). The South China Sea in Multilateral Forums: Five Case Studies. In: Buszynski, L., Hai, D.T. (Eds.), Maritime Issues and Regional Order in the Indo-Pacific. Palgrave Studies in Maritime Politics and Security (71-86). Palgrave Macmillan, Cham.
The department of defense. (2019). Indo-pacific strategy report 2019. https://media.defense. gov/2019/Jul/01/2002152311/-1/-1/1/DEPARTMENT-OF-DEFENSE-INDO-PACIFIC-STRATEGY-REPORT-2019.PDF
The National Institute for Defense Studies. (2019). NIDS China Security Report 2019. http://www.nids.mod.go.jp/english/publication/chinareport/index.html
Yukawa, T. (2018). The ASEAN way as a symbol: An analysis of discourses on the ASEAN norms. The Pacific Review, 31(3), 298-314.
Yuzawa, T. (2012). The ASEAN Regional Forum: challenges and prospects. In M. Beeson & R. Stubb (Eds.), Routledge handbook of Asian regionalism (351-362). Routledge.