การพัฒนาสุขภาวะองค์รวมด้วยหลักภาวนา 4

บทคัดย่อ

การพัฒนา คือ ภาวนา หมายถึง การทำให้เป็นให้มีขึ้น, การฝึกอบรม, การพัฒนา ซึ่งมีการพัฒนาอยู่ 4 ประเภทเรียกว่า ภาวนา 4 ประกอบด้วย กายภาวนา, ศีลภาวนา, จิตภาวนา, และปัญญาภาวนา สุขภาพและระบบสุขภาพมีความหมายที่สอดคล้องกับสุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ ซึ่งหมายถึง การทำงานร่วมกันอย่างเป็นระบบ อย่างมีความสัมพันธ์กันระหว่างกายกับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ กายที่สัมพันธ์กับสังคม กายที่สัมพันธ์กับจิตใจ หรือความรู้สึกนึกคิด และปัญญา คือ ความรู้ความเข้าใจธรรมชาติของมนุษย์ดำเนินไปเพื่อต้องการความสุข การจะไปสู่เป้าหมายของชีวิตได้นั้น จะต้องกำจัดทุกข์ที่เกิดขึ้นภายในจิตใจ ด้วยการพัฒนาทั้ง 4 ด้านไปพร้อม ๆ กัน จนไปสู่ภาวิต 4 ผู้ที่ได้เจริญกาย ศีล จิต และปัญญาแล้ว คือ ผู้ที่พัฒนาแล้วอย่างแท้จริง