ผลของโปรแกรมการสร้างความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเองของวัยรุ่น
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยเรื่อง ผลของโปรแกรมการสร้างความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเองของวัยรุ่น
มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวทางการสร้างความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเองของวัยรุ่น
2) พัฒนาโปรแกรมการสร้างความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเองของวัยรุ่น และ 3) ประเมินผลโปรแกรมการสร้างความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเองของวัยรุ่น รูปแบบการวิจัยเป็นแบบผสานวิธี ใช้หลักธรรมพละ 5 และแนวคิดความเข้มแข็งทางใจของ Grotberg เป็นกรอบการวิจัย พื้นที่วิจัย คือจังหวัดนครสวรรค์ กลุ่มตัวอย่างได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมที่เข้าร่วมโครงการอบรมคุณธรรมจริยธรรม ของจังหวัดนครสวรรค์ จำนวน 42 คน ขนาดของกลุ่มตัวอย่างคำนวณจากการวิเคราะห์อำนาจการทดสอบ (Power Analysis) โดยใช้รูปแบบ G*Power (Faul, F., 2007) ซึ่งกำหนดระดับนัยสำคัญ (Significant Level) ที่ .05 อำนาจการทดสอบ (Power) ที่ .90 การศึกษาครั้งนี้กำหนดอิทธิพลของขนาดตัวอย่าง (Effect Size) ที่ .80
ได้ขนาดของกลุ่มตัวอย่าง 38 คน การทดลองครั้งนี้ใช้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 42 คน เพื่อเป็นการป้องกันการสูญหายของข้อมูล เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ โปรแกรมกิจกรรมสร้างความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเอง และแบบวัดการรับรู้ด้านความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเอง การตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือด้วยการนำไปทดลองใช้ (Tryout) กับกลุ่มที่ใกล้เคียงกลุ่มตัวอย่าง ได้ค่าความเชื่อมั่น (Reliability) 0.95 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาและสร้างข้อสรุปแบบอุปนัย วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติบรรยาย ผลการวิจัย พบว่า 1) แนวทางการสร้างความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเองของวัยรุ่น ประกอบด้วย 1. การฝึกสมาธิ 2. การได้ทำในสิ่งที่ชอบ และ 3. การฝึกสติ 2) โปรแกรมการสร้างความเข้มแข็งทางใจและการเห็นคุณค่าแท้ในตนเองวัยรุ่น เป็นโปรแกรม 1 วัน ที่ผสมผสานระหว่างการทำกิจกรรม และการฝึกสติ สมาธิแบบง่าย ๆ ประกอบด้วย 9 กิจกรรม 3) ผลการประเมินโปรแกรมพบว่าคะแนนเฉลี่ยด้านความเข้มแข็งทางใจในกลุ่มตัวอย่างหลังการทดลอง (M= 4.29) สูงกว่าก่อนการทดลอง (M=3.68) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ข้อเสนอแนะในการนำผลการวิจัยไปใช้ประโยชน์ โดยการจัดกิจกรรมให้ความรู้แก่ผู้ปกครองเกี่ยวกับวิธีการส่งเสริมความเข้มแข็งทางใจ และการเห็นคุณค่าในตนเองของบุตรหลาน เช่น การสอดแทรกการฝึกสติเข้าไปกับกิจกรรมประจำวัน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมสุขภาพจิต. (2563). เปลี่ยนร้ายกลายเป็นดี พลังสุขภาพจิต (RQ: Resilience quotient). (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: บียอนด์พับลิสชิ่ง.
กรมสุขภาพจิต. (2565). เปิดสถิติ โรคซึมเศร้ากับสังคมไทย ภัยเงียบทางอารมณ์ของคนยุคใหม่. สืบค้นเมื่อ 14 ธันวาคม 2567, จาก https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=31459
เกศริน เอกธวัชกุล. (2565). วิทยากรพิเศษ คุณครูสอนเต้นโครงการ To be number one งานจิตอาสามูลนิธิร่วมกตัญญู. สัมภาษณ์, 22 พฤษภาคม.
นเรนทร์ฤทธิ์ นันทะสิทธิ และคณะ. (2564). ผลการใช้ชุดกิจกรรมแนะแนวร่วมกับการฝึกสติเพื่อพัฒนาการตระหนักรู้ต่อตนเองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ จังหวัดเชียงราย, วารสารราชพฤกษ์, 19(1), 67-75.
พระครูปลัดปัญญาวรวัฒน์, ศ.ดร. (พระมหาหรรษา). (2565). ผู้อำนวยการวิทยาลัยพุทธศาสตร์นานาชาติ ผู้ช่วยอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สัมภาษณ์, 3 มิถุนายน.
พระธรรมมงคลญาณ (พระอาจารย์ วิริยังค์ สิรินธโร). (2556). หลักสูตรครูสมาธิ เล่ม 1. (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ:: หจก.พิฆณี.
ยงยุทธ วงศ์ภิรมย์ศานติ์. (2565). นายแพทย์ทรงคุณวุฒิกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุขอธิการบดี ผู้ช่วยอธิบดีกรมสุขภาพจิต. สัมภาษณ์, 13 มิถุนายน.
รุ่งแจ้ง กุณพร และ สายวารี เกตุแก้ว. (2567). ผลของการใช้การเขียนบันทึกสะท้อนความคิดร่วมกับการศึกษาเชิงไตร่ตรองเพื่อเพิ่มการรับรู้ในตนเองของนักเรียนในกองการศึกษาปฐมวัย. วารสารวิชาการ มจร. บุรีรัมย์, 9(2), 78-91.
Ang, J.M.Z. (2019). Can existentialists be happy? Authentic life, authentic happiness. Science, Religion and Culture, 6(1), 122–129.
Bayda, E. (2014). The Authentic Life. Boston: Shambhala Publications, Inc.
Branden, N. (1994). How to Raise Your Self-esteem: The Proven Action-Oriented Approach to Greater Self-Respect and Self-Confidence. New York: Random House USA inc.
Faul, F. et al. (2007). G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. SCiP Conference, 39, 175-191.
Grotberg, E. (1995). A guide to promoting resilience in children: strengthening the human spirit. Retrieved September 2, 2023, from https://bibalex.org/baifa/attachment/documents/ 115519.pdf
Thai health watch. (2023). การฆ่าตัวตายในวัยรุ่น: ภัยเงียบที่เพิ่มขึ้น. สืบค้นเมื่อ 4 กันยายน 2565, จาก https://resourcecenter. thaihealth.or.th/article/การฆ่าตัวตายในวัยรุ่น-ภัยเงียบที่เพิ่มขึ้น
Williams, J.C. (2017). YouthThrive™: Promoting Youth Resilience: Trainer’s Guide. Washington, D.C.: The Center for the Study of Social Policy.