การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามหลักพุทธวิธี ผ่านห้องเรียนเมตาเวิร์ส ร่วมกับ การจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาทักษะการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ สำหรับนิสิตระดับปริญญาตรี

Main Article Content

พิชญาภา ยวงสร้อย
วิวัฒน์ มีสุวรรณ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามหลักพุทธวิธี ผ่านห้องเรียนเมตาเวิร์ส ร่วมกับการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาทักษะการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ สำหรับนิสิตระดับปริญญาตรี 2) เพื่อสร้างและตรวจสอบคุณภาพของรูปแบบฯ 3) เพื่อศึกษา     ผลการใช้รูปแบบฯ ดังนี้ 3.1) เพื่อเปรียบเทียบทักษะการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศหลังเรียนด้วยรูปแบบฯ  กับเกณฑ์ร้อยละ 75 3.2) เพื่อศึกษาความคิดเห็นของนิสิตที่ต่อรูปแบบฯ และ 4) เพื่อรับรองรูปแบบการจัดการเรียนรู้ฯ กลุ่มตัวอย่างได้แก่ นิสิตมหาวิทยาลัยนเรศวร ปีการศึกษา 2/2566 ที่ลงทะเบียนเรียน ในรายวิชา 001226 วิถีชีวิตในยุคดิจิทัล กลุ่ม 1 จำนวน 356 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มแบบกลุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ 1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้ฯ 2) แบบประเมินทักษะการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ
3) แบบสอบถามความคิดเห็นของนิสิตที่ต่อรูปแบบฯ ผลการวิจัยพบว่า


  1. องค์ประกอบของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนา ประกอบด้วย 1) หลักการ/แนวคิด
    2) จุดมุ่งหมาย/วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการเรียน/ขั้นการสอน ซึ่งประกอบด้วยขั้นย่อย 4 ขั้น ได้แก่ 3.1) รู้ปัญหาอย่างแยบคาย (ทุกข์ ร่วมกับ โยนิโสมนสิการ) 3.2) เข้าใจถึงต้นเค้า สาวหาเหตุ (สมุทัย ร่วมกับ สัปปุริสธรรม 7) 3.3) แก้ไขด้วยใจรัก (สมุทัย ร่วมกับ อิทธิบาท 3.4) เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป (มรรค ร่วมกับ
    กฏไตรรักษณ์) และ 4) การวัดและประเมินผล

  2. รูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนามีการนำเสนอตามแนวคิดของ Joyce, Weil and Calhoun
    มีกรอบในการนำเสนอ 4 ตอน ได้แก่ ตอนที่ 1 ที่มาของรูปแบบการเรียนการสอน ตอนที่ 2 รูปแบบการเรียนการสอน ตอนที่ 3 การนำรูปแบบการจัดการเรียนรู้ไปใช้ ตอนที่ 4 ผลทางตรงและทางอ้อมที่เกิดกับผู้เรียน เมื่อนำไปตรวจสอบคุณภาพกับผู้เชี่ยวชาญ พบว่า มีค่าความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด

  3. ผลศึกษาผลการใช้รูปแบบฯ

           3.1) นิสิตมีทักษะการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศหลังเรียนด้วยรูปแบบฯ สูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 75 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01


            3.2) นิสิตส่วนใหญ่มีความเห็นว่า รูปแบบฯ มีกิจกรรมการเรียนรู้ที่สามารถพัฒนาทักษะการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศได้ดีขึ้น และเป็นรูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่ยกระดับการเรียนรู้ขึ้นไปอีกขั้น


  1. ผู้ทรงคุณวุฒิทั้ง 3 ท่าน ให้การรับรองว่ารูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนามีความเหมาะสมสามารถนำไปใช้จัดการเรียนการสอนได้

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

ฐิติวัสส์ สุขป้อม. (2557). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวพุทธวิธีเพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค์ด้านคุณธรรมจริยธรรม ของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม. วารสารเกษมบัณฑิต, 15(1), 56-74.

ดวงเดือน จันทร์เจริญ. (2541). ศึกษาศาสตร์ตามแนวพุทธศาสตร์. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

เดลินิวส์ ออนไลน์. (2565). นศ.มหา’ลัยดังติดหนี้พนันบอลโลก โดนแก๊งทวงหนี้ยึดรถ อุ้มไปซ้อมปางตาย. สืบค้นเมื่อ 29 มกราม 2567, จาก https://www.dailynews.co.th/news/1768523/

ไทยโพสต์. (2565). ขบวนการ "หลอกใช้เด็ก". สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2566, จาก https://www.thaipost.net/ columnist-people/125127/

ไทยรัฐ. (2566). หมดหวังได้คืน ญาติเด็กสาว ม.4 ถูกหลอกโอน 3 แสน ฝากเป็นอุทาหรณ์. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2566, จาก https://www.thairath.co.th/news/crime/2619505

นรา ตรีธัญญา (2558) การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวพุทธศาสน์เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย(หลักสูตรปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พระปลัดราชันย์ ขวัญเมือง. (2563). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดทางพระพุทธศาสนา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหา สำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 9(4), 1627–1640.

พัชราวลัย สังข์ศรี. (2561). พุทธวิธีกับการบริหารการศึกษา. Veridian E-Journal, Silpakorn University. 11,(1), 1260-1270.

พิชญาภา ยวงสร้อย. (2554) การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนแบบผสมผสานเพื่อส่งเสริมทักษะการแก้ปัญหาด้วยหลักอริยสัจในการทำโครงงาน สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี (ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยนเรศวร.

สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (25 มกราคม2560). ประโยชน์ของการรู้เท่าทันสื่อมีอะไรบ้าง. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2566, จาก https://bcp.nbtc.go.th/th/detail/2017-01-25-18-17-48

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่สิบสาม พ.ศ. 2566-2570. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). หลักสูตรการเข้าใจดิจิทัล สำหรับพลเมืองไทย Digital Literacy for Thai Citizens. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ [สสส.], (2560). 5 องค์ประกอบของการรู้เท่าทันสื่อ. สืบค้นเมื่อ 9 เมษายน 2566, จาก https://shorturl.asia/gyEXM

สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน. (2563). ตัวบ่งชี้การรู้เท่าทันสื่อ สารสนเทศ และดิจิทัลระดับบุคคล เพื่อส่งเสริมความเป็นพลเมืองประชาธิปไตย ฉบับสมบูรณ์. สืบค้นเมื่อ 29 กรกฎาคม 2567, จากhttps://shorturl.asia/nXeIc

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช. (2564). ฝึกจิตให้คุ้นชินกับการภาวนา. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2566, จาก https://www.dhamma.com/form-mindfulness-habits/

Dek-D. (2565). น้องชายเพิ่งเข้ามหาลัยติดพนันบอลหนักมาก ทำไงดีคะ. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2566, จาก https://www.dek-d.com/board/teen/4067009/

Eduverse (2024) Introducing Eduverse The World’s First K-12 Metaverse. Retrieved January 29, 2023, from https://eduverse.com/

Joyce, B., Weil, M., & Calhoun, E. (2004). Models of teaching. Boston: Allyn and Bacon.

Thai PBS. (2566). เด็ก 16 ถูกหลอกดูยูทูบหารายได้ สูญเงินรวมกว่า 3 แสนบาท. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2566, จาก https://www.thaipbs.or.th/news/content/324141

The Digital Tips Academy. (20 September 2022). Metaverse คืออะไร เทคโนโลยีสังคมเสมือนจริง สู่โลกอนาคตใหม่. Retrieved March 9, 2023, from https://thedigitaltips.com/blog/news/ metaverse/