การศึกษาแนวทางการพัฒนาและปรับปรุงหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาที่เน้นผลลัพธ์การเรียนรู้ ตามเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษา พ.ศ. 2565: สาขาหลักสูตรและการสอน มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น

Main Article Content

นิตยา สำเร็จผล
ศิลปชัย บูรณพานิช
พัชรา แย้มสำราญ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาและปรับปรุงหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาตามเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับอุดมศึกษา พ.ศ. 2565 สาขาหลักสูตรและการสอน ทำการวิจัยโดยการรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการทำวิจัยเชิงปฏิบัติการ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ ประกอบด้วย คณาจารย์ บัณฑิตวิทยาลัย สาขาหลักสูตรและการสอน มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น จำนวน 10 คน นิสิตและผู้สำเร็จการศึกษาในสาขาหลักสูตรและการสอน ระดับปริญญาโทและเอก จำนวน 13 คน (customers) ผู้ใช้บัณฑิตจากสาขาหลักสูตรและการสอน ทั้งภาครัฐและเอกชน (stakeholders) จำนวน 12 คน เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย 1) แนวคำถามในการสัมภาษณ์และประเด็นคำถามในการสนทนากลุ่มย่อย (Focus Group Discussion) เกี่ยวกับความคิดเห็นในการจัดการศึกษาหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษา สาขาหลักสูตรและการสอนที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบัน  และความคิดเห็นเกี่ยวกับคุณลักษณะที่คาดหวังของผู้เรียน และผู้สำเร็จการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา สาขาหลักสูตรและการสอน 2) แบบฟอร์มหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาสาขาหลักสูตรและการสอนที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น และ 3) แบบตรวจสอบความสอดคล้องของหลักสูตรกับเกณฑ์มาตรฐานคุณวุฒิระดับบัณฑิตศึกษา  ดำเนินการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา  


ผลการวิจัยพบว่า แนวทางในการจัดทำหลักสูตรที่เน้นผลลัพธ์การเรียนรู้ตามเกณฑ์มาตรฐานคุณวุฒิระดับบัณฑิตศึกษา หลักสูตรศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาหลักสูตรและการสอน ประกอบด้วยขั้นตอนดังนี้


ขั้นที่ 1 การศึกษาสาระสำคัญของประเด็นที่ต้องนำมาใช้ในการจัดทำหลักสูตรให้สอดคล้องกับเกณฑ์มาตรฐานคุณวุฒิระดับบัณฑิตศึกษา


ขั้นที่ 2 การกำหนดผลลัพธ์การเรียนรู้ของหลักสูตร (Program Learning Outcomes : PLO)         


ขั้นที่ 3 การออกแบบหลักสูตรให้สอดคล้องกับผลลัพธ์การเรียนรู้ของหลักสูตร


ขั้นที่ 4 การจัดทำรายละเอียดของหลักสูตร ให้มีประเด็นครบถ้วนตามเกณฑ์ที่กำหนด 


ขั้นที่ 5 การตรวจสอบความสอดคล้องของรายละเอียดหลักสูตรกับเกณฑ์การตรวจสอบและรับรองหลักสูตร

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

กฎกระทรวง มาตรฐานการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษา พ.ศ. 2565. (2565, 31 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 139 ตอนที่ 20 ก, หน้า 3-11.

กฎกระทรวง มาตรฐานหลักสูตรการศึกษาระดับอุดมศึกษา พ.ศ. 2565. (2565, 31 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 139 ตอนที่ 20 ก, หน้า 12-19.

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. (2565). คู่มือการตรวจสอบหลักสูตรการศึกษา และการตรวจสอบการดำเนินการจัดการศึกษาเพื่อการรับรองมาตรฐานการอุดมศึกษาในหลักสูตร การศึกษา. กรุงเทพฯ: กองยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษา.

ประกาศคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา เรื่อง เกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษา พ.ศ. 2565. (2565, 9 กันยายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 139 ตอนพิเศษ 212 ง, หน้า 21-34.

ประกาศคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา เรื่อง รายละเอียดผลลัพธ์การเรียนรู้ตามมาตรฐานคุณวุฒิ ระดับอุดมศึกษา พ.ศ. 2565. (2565, 9 กันยายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 139 ตอนพิเศษ 212 ง, หน้า 35-36.

ประกาศคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการแต่งตั้งหรือมอบหมายผู้ตรวจสอบและการตรวจสอบการดำเนินการจัดการศึกษาของสถาบันอุดมศึกษา

พ.ศ. 2565. (2565, 28 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 139 ตอนพิเศษ 275 ง,หน้า 35-40.

วิชัย วงษ์ใหญ่. (2552). การออกแบบการเรียนรู้ย้อนกลับ. สารานุกรมวิชาชีพครู เฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา.

สุวิมล ว่องวานิช และ นุชนภา รื่นอบเชย. (2566). การจัดทำหลักสูตรที่เน้นผลลัพธ์การเรียนรู้ตามเกณฑ์ มาตรฐานหลักสูตรอุดมศึกษา สาขาครุศาสตร์/ศึกษาศาสตร์ ภาควิชาวิจัยและจิตวิทยาการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2566, จาก https://bit.ly/3E9NqH

Wiggins, G. and McTighe, J. (1998). Understanding by design. New Jersey: Prentice Hall, Inc.