การฟื้นฟูพระพุทธศาสนาเพื่อให้สอดคล้องกับสังคมปัจจุบัน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาวิกฤติศรัทธาในสังคมยุคปัจจุบันกับการฟื้นฟูพระพุทธศาสนาเพื่อให้สอดคล้องกับสังคมปัจจุบัน จากการศึกษาพบว่า พุทธศาสนากำลังเผชิญกับการท้าทายสำคัญจากกระแสโลกาภิวัตน์ แต่ในเวลาเดียวกันกระแสโลกาภิวัตน์ก็นำโอกาสใหม่ ๆ มาให้แก่พุทธศาสนาด้วยเช่นกันจึงเป็นทั้งวิกฤตและโอกาสในขณะเดียวกันจึงทำให้มองเห็นปัญหาและแนวทางในการแก้ไขฟื้นฟูพุทธศาสนาในยุคโลกาภิวัฒน์ การสูญเสียความเป็นผู้นำทางสติปัญญาของคณะสงฆ์ เมื่อสถาบันสงฆ์อ่อนแอลง
ก็หมายความว่าคำสอนทางพุทธศาสนาก็มีอิทธิพลน้อยต่อวิถีชีวิตของผู้คนตามไปด้วย ปัญหาว่าด้วยวิกฤตศรัทธาของพุทธศาสนิกชน ซึ่งอุบาสกอุบาสิกาบางคนมุ่งเน้นศรัทธาแต่ขาดปัญญาจนไปนำสู่การสนับสนุน และส่งเสริมปัจจัย 4 แก่พระภิกษุบางรูปเกินเลยความจำเป็นต่อการครองตนเพื่อศึกษาธรรม ปฏิบัติธรรม เผยแผ่ธรรม และปกป้องธรรมศรัทธาที่ขาดปัญญานำทางยังนำไปสู่การมุ่งเน้นไปที่อามิสบูชาแทนที่จะมุ่งเน้นปฏิบัติบูชา กลุ่มพระสงฆ์ผู้นำศรัทธาพระสงฆ์บางรูปปฏิบัติตนไม่สอดคล้องกับพระธรรมวินัยและตีความพระธรรมวินัยให้สอดรับกับวิถีปฏิบัติของตนหรือกลุ่มตน สำหรับแนวทางในการปฏิรูปฟื้นฟูพุทธศาสนานั้นประกอบด้วย การปฏิรูปว่าด้วยหลักธรรมคือการปฏิรูปหลักธรรมสำคัญที่ถูกละเลยหรือเข้าใจคลาดเคลื่อน การขยายหลักธรรมให้มีความหมายกว้างขึ้น การบูรณาการศาสตร์อื่นมาเสริมหลักธรรมเดิมและการสังเคราะห์หลักธรรมเพื่อเป็นเครื่องมือทำความเข้าใจโลกสมัยใหม่ ซึ่งจะเป็นแนวทางในการช่วยให้พุทธศาสนาสามารถปรับตัวและยืนหยัดอยู่ในสังคมโลกยุคโลกาภิวัตน์ต่อไปได้