ภาษีฝิ่น: กลไกทางกฎหมายในการควบคุมผลประโยชน์ของสยาม
คำสำคัญ:
ภาษีฝิ่น, ฝิ่น, กลไกกฎหมาย, ประวัติศาสตร์, สยามบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อวิเคราะห์กลไกทางกฎหมายในการจัดเก็บภาษีฝิ่นเพื่อควบคุมผลประโยชน์ของสยาม 2) เพื่อศึกษาความสำคัญของกลไกทางกฎหมายในการจัดเก็บภาษีฝิ่นเพื่อควบคุมผลประโยชน์ของสยาม รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้ทฤษฎีในการจัดระเบียบสังคม ทฤษฎีความขัดแย้ง ทฤษฎีหน้าต่างแตก และทฤษฎีการแลกเปลี่ยนระหว่างกษัตริย์กับประชาชนเป็นกรอบแนวคิดการวิจัย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยมี 1 ชนิด คือ การวิจัยเชิงเอกสารโดยใช้การวิเคราะห์เอกสารและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องทางกฎหมาย วิเคราะห์เนื้อหาแล้วเขียนบรรยายเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า 1) การจัดเก็บภาษีฝิ่นเป็นกลไกทางกฎหมายที่สร้างความสัมพันธ์กันระหว่างการใช้อำนาจของรัฐกับผลประโยชน์ที่ได้จากการเก็บภาษี ก่อให้เกิดวัฒนธรรมในสังคมย่อยที่ต่างฝ่ายต่างยอมรับกฎเกณฑ์ทางกฎหมายที่มีภาษีฝิ่นเป็นตัวประสานประโยชน์พร้อมกับการจัดการฝิ่นเถื่อนได้พร้อมกัน 2) ความสำคัญในการใช้กลไกทางกฎหมายในการจัดเก็บภาษีฝิ่น คือ การจัดเก็บผลประโยชน์ทางภาษีที่เก็บเข้าท้องพระคลังหลวงโดยเคร่งครัด สร้างระเบียบกฎเกณฑ์ที่สอดคล้องกับการบรรลุเป้าหมายทางภาษี ป้องกันมิให้สยามสูญเสียผลประโยชน์ทางภาษี พร้อมทั้งเป็นการป้องกันทางสังคมมิให้เกิดอาชญากรรมที่จะทำให้สยามสูญเสียรายได้
References
กฎหมายภาษีฝิ่นเพิ่มเติม. (109, 13 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 7 แผ่นที่ 2, หน้า 13.
โกวิท วงศ์สุรวัฒน์. (2564). นโยบายและกลไกทางกฎหมาย ศึกษาตัวอย่างกรณีปัญหายาบ้า: สาเหตุ การแก้ไข และนโยบายใหม่. สืบค้นเมื่อ 7 ตุลาคม 2564, จาก http://164.115.27.97/digital/files/original/68fed21468cf654ad688f1416b5b3bc1.pdf.
โคเซอร์, ลิวอิส เอ. (2533). Master of Sociological Thought: Ideas in Historical and Social [แนวคิดทฤษฎีสังคมวิทยา ตอน คาร์ล มาร์กซ์]. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
นิตยา สุวรรณชฎ. (2527). สังคมวิทยา. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.
ถิราวดี ลีตรานนท์. (2554). มาตรการทางกฎหมายเพื่อจัดเก็บภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาสัญชาติไทย ซึ่งมีเงินได้จากต่างประเทศ. วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีปทุม วิทยาเขตชลบุรี.
ธุวพล ทองอินทราช, และโชติสา ขาวสนิท. (2562). วาทกรรมว่าด้วยโสเภณีในสังคมไทย. วารสารราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 6(2), 67-90.
ประกาศข้อบังคับภาษีฝิ่น รัตนโกสินทร์ ศก 118. (117, 19 กุมภาพันธ์). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 15 แผ่นที่ 47, หน้า 500-502.
ประกาศแก้ไขข้อบังคับภาษีฝิ่น ร.ศ. 118 ข้อ 2. (2457, 17 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 31, หน้า 497.
ประกาศหอรัษฎากรพิพัฒน์. (108, 23 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 6 แผ่นที่ 51, หน้า 448.
ปริญญา เพ็ชรน้อย, กวินทิพย์ บัวแย้ม, และเชาวลิต สมพงษ์เจริญ. (2563). พัฒนาการของกฎหมายหมิ่นพระมหากษัตริย์จากอาชญาหลวงสู่ประมวลกฎหมายอาญา. วารสารอยุธยาศึกษา, 12(2), 52-65.
ปรามินทร์ เครือทอง. (2547). พระจอมเกล้า พระเจ้ากรุงสยาม = King Mongkut. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ : มติชน.
พนิดา ตาละคำ, อริสา ศุภากรเสถียรชัย, และเชาวลิต สมพงษ์เจริญ. (2564). สภาพบังคับทางอาญาในพระไอยการลักษณะผัวเมียสำหรับชายชู้. วารสารอยุธยาศึกษา, 13(2), 27-40.
พระราชบัญญัติภาษีฝิ่นเพิ่มเติม พระพุทธศักราช 2461. (2460, 26 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 34, หน้า 643.
เพ็ญแข ประจนปัจจนึก. (2528). พื้นฐานทางสังคมวิทยาของการศึกษา. กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยพฤติกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
มงคล เทียนประเทืองชัย. (2553). ทฤษฎีอรรถปริวรรตศาสตร์กับการตีความกฎหมาย. วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 3(1), 113–137.
วันวิสาข์ แก้วไทรฮุน, ธนพล สุขประสาท, และเชาวลิต สมพงษ์เจริญ. (2563). กฎหมายฝิ่น : เครื่องมือ ของรัฐในการควบคุมการบริโภคฝิ่นระหว่างพุทธศักราช 2433-2510. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา,8(2), 59-87.
สถาบันพระปกเกล้า. (2559). พระราชอำนาจในการตราพระราชกฤษฎีกา. สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2564, จาก http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=พระราชอำนาจในการตราพระราชกฤษฎีกา.
สัญญา สัญญาวิวัฒน์. (2540). ทฤษฎีสังคมวิทยา : เนื้อหาและแนวการใช้ประโยชน์เบื้องต้น. (พิมพ์ ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุทธิพันธ์ ขุทรานนท์. (2525). การเก็บภาษีอากรและผลกระทบต่อสังคมไทย พ.ศ. 2416-2475. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุเทพ สุนทรเภสัช. (2540). ทฤษฎีสังคมวิทยาร่วมสมัย. เชียงใหม่ : บริษัท สำนักพิมพ์โกลบอลวิชั่น จำกัด.
สุภาภรณ์ จรัลพัฒน์. (2523). ภาษีฝิ่นกับนโยบายด้านการคลังของรัฐบาลไทย พ.ศ.2367-2468. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อมร รักษาสัตย์. (2548). พระราชอำนาจตามกฎหมาย. ค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2564, จาก https://www.mcu.ac.th/article/detail/14337.
อัชพร จารุจินดา. (2546). การร่างกฎหมาย. สืบค้นเมื่อ 7 ตุลาคม 2564, จาก https:// www.krisdika.go.th/data/activity/act36.htm#_ftn1.
Wilson, J. Q. & Kelling, G. L. (1982). "Broken Windows: The police and neighborhood safety". Retrieved October 24, 2021, from https://www.theatlantic.com/ magazine/archive/1982/03/broken-windows/4465/.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสาร TCI อยู่ภายใต้การอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) เว้นแต่จะรุบุไว้เป็นอย่างอื่นโปรดอ่านหน้านโยบายของเราสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเช้าถึงแบบเปิด ลิขสิทธิ์ และการอนุญาต
