ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรในไก่พื้นเมือง จังหวัดราชบุรี ประภา เหล่าสมบูรณ์ สุพัตรา จันทร์ศิริโพธา เรืองอุไร ตัณฑ์เจริญรัตน์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพที่มีการบูรณาการกระบวนการจัดการความรู้ และระเบียบวิธีการวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มีวัตถุประสงค์สำคัญ 2 ประการ ได้แก่ 1) รวบรวม วิเคราะห์สังเคราะห์ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรในไก่พื้นเมือง 2) สร้างแนวทางประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรสู่การพัฒนาท้องถิ่นและเศรษฐกิจชุมชน กลุ่มที่ศึกษาคือ เกษตรกรผู้เลี้ยงไก่พื้นเมืองที่มีความรู้และประสบการณ์การใช้สมุนไพรในการป้องกันและรักษาโรคในไก่พื้นเมืองผลการวิจัย พบว่า ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรในไก่พื้นเมือง มีทั้งหมด 65 ตำรับ เป็นตำรับสมุนไพรเดี่ยว 19 ตำรับ และสมุนไพรผสม 46 ตำรับ สำหรับแนวทางการประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรในไก่พื้นเมืองสู่การพัฒนาท้องถิ่นและเศรษฐกิจชุมชน ทำโดยการส่งเสริมเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสรรพคุณและวิธีใช้สมุนไพรในไก่พื้นเมืองให้กว้างขวางขึ้น