แนวทางการเชื่อมโยงการท่องเที่ยวเชิงกีฬาในกลุ่มภูมิภาคอาเซียน โดยใช้วัฒนธรรมท้องถิ่นมวยสุวรรณภูมิ (มวยไทย มวยพม่า มวยเขมร และมวยลาว) สู่การเป็นหนึ่งจุดหมายหลายประสบการณ์ขยายฐานการท่องเที่ยวในภูมิภาค

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาคุณลักษณะ พฤติกรรม และความต้องการของนักท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้มวยสุวรรณภูมิ 2) ศึกษาศักยภาพและโอกาสในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงกีฬาโดยใช้ศิลปะการต่อสู้มวยสุวรรณภูมิ 3) พัฒนากลไกในการเชื่อมประสานให้เกิดเครือข่ายการท่องเที่ยวเชิงกีฬาเชื่อมโยงในภูมิภาคอาเซียนโดยใช้มวยสุวรรณภูมิ 4) เสนอแนะแนวทางและวิธีพัฒนาเครือข่ายการท่องเที่ยวเชิงกีฬาในภูมิภาคอาเซียนโดยใช้มวยสุวรรณภูมิ และ 5) จัดทำแผนการจัดการเครือข่ายการท่องเที่ยวเชิงกีฬาโดยใช้มวยสุวรรณภูมิ เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี เก็บข้อมูลเชิงปริมาณด้วยแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่าง 2 กลุ่มคือ ชาวต่างประเทศที่มาเรียนมวยที่ได้ตรวจสอบความสมบูรณ์ของข้อมูลจากการประมวลผลข้อมูลด้วยโปรแกรมทางสถิติ จำนวน 446 คน และชาวต่างประเทศที่มาชมมวย จำนวน 400 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าร้อยละ ความถี่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบค่าเอฟ (f-test) เก็บข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลหลักคือ ตัวแทนประธานสมาพันธ์มวย หัวหน้าค่ายมวย และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 35 คน ร่วมกับการสนทนากลุ่มย่อยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 20 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัย พบว่า นักท่องเที่ยวที่มาเรียนการชกมวยในประเทศไทยส่วนใหญ่มาฝึกมวยไทย (ร้อยละ 44.65) และต้องการความสะดวกในสถานที่ฝึกมวย (ร้อยละ 51.16) นักท่องเที่ยวที่มาเรียนการชกมวยในประเทศพม่าส่วนใหญ่มาฝึกมวยแลตเวย์ (ร้อยละ 43.21) และต้องการความสะดวกในสถานที่ฝึกมวย (ร้อยละ 81.25) นักท่องเที่ยวที่มาชมการชกมวยในประเทศไทย ส่วนใหญ่เดินทางมาเพื่อชมมวยไทยเพื่อความบันเทิงมวยไทย (ร้อยละ 46.51) และความต้องการในสนามมวยคือ บุคลากรมีอัธยาศัยดี (ร้อยละ 44.48) นักท่องเที่ยวที่มาชมการชกมวยในประเทศพม่า ทุกคนเดินทางมาเพื่อชมมวย (ร้อยละ 100) และความต้องการในสนามมวยคือ ตั๋วราคาไม่แพง มีจำนวนเท่ากับสถานที่มีมาตรฐานและมีความพร้อม (ร้อยละ 50) นักท่องเที่ยวที่มาชมการชกมวยในประเทศกัมพูชาส่วนใหญ่เดินทางมาเพื่อพักผ่อน (ร้อยละ 40.00) และความต้องการในสนามมวยคือ ตั๋วราคาไม่แพง (ร้อยละ 82.00) ด้านศักยภาพและโอกาสของสนามมวยในประเทศไทยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( =3.73) สนามมวยในประเทศกัมพูชาภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( =3.08) และสนามมวยในประเทศพม่าภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( = 3.53) ศักยภาพและโอกาสของค่ายมวยในประเทศไทยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( =4.16) ค่ายมวยในประเทศพม่าภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( =3.76) กลไกประสานให้เกิดเครือข่ายการท่องเที่ยวเชิงกีฬา ได้แก่ มีมุมมองเหมือนกัน มีวิสัยทัศน์ร่วมกัน กำหนดกลไกและการจูงใจ จัดหาทรัพยากร และให้ความช่วยเหลือประเทศสมาชิก โดยมีเครือข่ายมวยสุวรรณภูมิที่สำคัญ 5 เครือข่าย ได้แก่ เครือข่ายมวยสมัครเล่น เครือข่ายกีฬามวยอาชีพ เครือข่ายระหว่างบุคคล เครือข่ายธุรกิจมวย และเครือข่ายด้านวัฒนธรรม แนวทางและวิธีพัฒนาเครือข่ายการท่องเที่ยวเชิงกีฬาคือ แยกกีฬาออกจากวัฒนธรรม ปรึกษากันแบบมีส่วนร่วม สร้างองค์กรเครือข่ายมวยสุวรรณภูมิ จัดทำกติการ่วมกัน วางแผนทำงานร่วมกัน จัดหางบประมาณสนับสนุนภารกิจของเครือข่าย และจัดกิจกรรมต่าง ๆ ด้านแผนการจัดการเครือข่ายการท่องเที่ยวเชิงกีฬาโดยใช้มวยสุวรรณภูมิ มีจำนวน 7 แผน ได้แก่ แผนการสร้างความรู้ความเข้าใจมวยสุวรรณภูมิ แผนการจัดตั้งองค์กรมวยสุวรรณภูมิ แผนบริหารจัดการ แผนสนับสนุนจากภาครัฐและเอกชน แผนการแบ่งปันทรัพยากร แผนการตลาด และแผนการเชื่อมโยงมวยสุวรรณภูมิกับการท่องเที่ยว