การเสริมสร้างความรู้ภาคีเครือข่ายภูมิปัญญาท้องถิ่นโดยใช้กัญชา ในการดูแลรักษาสุขภาพผู้สูงอายุ จังหวัดสระบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เสริมสร้างการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นโดยการเชื่อมเครือข่ายให้แก่แกนนำผู้สูงอายุในการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับสมาชิกผู้สูงอายุ 2) เสริมสร้างและเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับกัญชาที่มีอยู่ในพื้นที่สู่ชุมชนแบบมี ส่วนร่วม โดยทำการศึกษาในจังหวัดสระบุรี ในการวิจัยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ดำเนินการโดย (1) การสัมภาษณ์เชิงลึก (2) การสนทนากลุ่ม และ (3) การจัดเวทีสาธารณะเพื่อให้มีการแสดงความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ กับกลุ่มตัวอย่างที่เป็นสมาชิกผู้สูงอายุจากสภาผู้สูงอายุ สมาชิกวุฒิอาสาธนาคารสมอง ผู้สูงอายุที่เป็นสมาชิกองค์กรสาธารณะประโยชน์ และเจ้าหน้าที่ของรัฐที่มีส่วนเกี่ยวข้อง จากสำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ จังหวัดสระบุรี รวมทั้งสิ้น  150  คน

ผลการวิจัย พบว่า การเสริมสร้างการแลกเปลี่ยนเรียนรู้  ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นโดยการเชื่อมเครือข่ายให้แก่แกนนำผู้สูงอายุในการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับสมาชิกผู้สูงอายุ ประกอบด้วย ภาวะผู้นำ จิตอาสา สุขภาพ  ความรู้ และเวลา โดยด้านภาวะผู้นำ ผู้สูงอายุต้องทำให้เป็นตัวอย่างเห็นชัดเจน ด้านจิตอาสาต้องอธิบายให้สมาชิกใหม่มีความเข้าใจถึงการมีจิตอาสา ที่จะเข้ามาร่วมกลุ่มเพื่อช่วยเหลือสังคมโดยไม่หวังผลตอบแทน ด้านสุขภาพ ส่วนใหญ่ที่มาประชุมหรือทำกิจกรรมร่วมกันมีสุขภาพดี ด้านความรู้ แม้ผู้สูงอายุมีวุฒิการศึกษาไม่สูงกว่าระดับปริญญา แต่ผู้สูงอายุมีองค์ความรู้อยู่ในตัวเองโดยเฉพาะภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ด้านเวลา ผู้สูงอายุจะต้องมีเวลาในการทำกิจกรรมโดยจะต้องมีการบอกกล่าวล่วงหน้าและในส่วนของการเสริมสร้างและเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับกัญชาที่มีอยู่ในพื้นที่สู่ชุมชนแบบมีส่วนร่วม พบว่า ผู้ปฏิบัติงานมีความรู้เฉพาะในส่วนที่ตนเองรับผิดชอบเท่านั้น ยังไม่มีความเข้าใจที่ชัดเจน ขาดการบูรณการในการทำงานร่วมกันและความพร้อมในการดำเนินกิจวามรู้ และเวลากรรมเกี่ยวกับผู้สูงอายุ งบประมาณยังไม่พอเพียงในการดำเนินกิจกรรม และขาดการสนับสนุนเชิงนโยบายด้านการส่งเสริมงานด้านผู้สูงอายุในระดับท้องถิ่น สำหรับแนวทางการแก้ไข เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานควรปรับปรุงและพัฒนาบทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบในการดำเนินงานของตนเองให้มีความพร้อมทั้งในด้านความรู้และความเข้าใจอย่างชัดเจน