อัตลักษณ์ “ความเป็นตรัง” ที่นำเสนอผ่านเรือพระในงานประเพณีลากพระ จังหวัดตรัง
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อวิเคราะห์อัตลักษณ์ “ความเป็นตรัง” ที่นำเสนอผ่านเรือพระในงานประเพณีลากพระ จังหวัดตรัง ผู้วิจัยเก็บข้อมูลภาคสนามด้วยวิธีการสัมภาษณ์อย่างไม่เป็นทางการ (participant observation) และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม (informal interview) ในงานประเพณีลากพระจังหวัดตรัง ครั้งที่ 19 ประจำปี 2565 ระหว่างวันที่ 11-19 ตุลาคม พ.ศ. 2565 ณ ลานเรือพระ สนามกีฬาทุ่งแจ้ง จังหวัดตรัง นอกจากนี้ยังใช้ข้อมูลประเภทอื่นมาเป็นข้อมูลเสริมในการวิเคราะห์ ได้แก่ ข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต ข้อมูลจากเอกสารที่มีการตีพิมพ์เผยแพร่ ข้อมูลจากเอกสารหอจดหมายเหตุแห่งชาติ และข้อมูลภาคสนามอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ในการศึกษาครั้งนี้ผู้วิจัยได้ประยุกต์ใช้แนวคิดเรื่องอัตลักษณ์เป็นแนวในการวิเคราะห์ข้อมูล
ผลการศึกษาพบว่า ในงานประเพณีลากพระจังหวัดตรัง ครั้งที่ 19 ประจำปี 2565 ได้มีวัด สำนักสงฆ์ และสถานปฏิบัติธรรม ทำเรือพระมาร่วมงานถึง 72 ลำ ซึ่งเรือพระทุกลำนำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับพุทธประวัติตอนพระพุทธเจ้าเปิดโลกและเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ส่วนอัตลักษณ์ “ความเป็นตรัง” ที่นำเสนอผ่านเรือพระมีด้วยกัน 2 ลักษณะคือ อัตลักษณ์ที่สร้างขึ้นโดยหน่วยงานภาครัฐ จะนำเสนออัตลักษณ์ “ความเป็นตรัง” กับการนับถือพุทธศาสนาอย่างเคร่งครัด กับอัตลักษณ์ที่สร้างโดยชาวบ้าน จะนำเสนออัตลักษณ์ “ความเป็นตรัง” กับการจงรักภักดีต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ และ “ความเป็นตรัง” กับการเป็นเมืองที่มีความอุดมสมบูรณ์ การศึกษาครั้งนี้จะทำให้เห็นถึงกระบวนการประกอบสร้างและนำเสนออัตลักษณ์ในบริบทสังคมไทยร่วมสมัย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
หนังสือ
จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ. (2525). จดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ในพระบาทสมเด็จพระ
จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จุลศักราช 1257-1260 (ร.ศ.114-117). กรุงสยามการพิมพ์.
http://adminebook.car.chula.ac.th/viewer/677271908910610456721171171036911778
/1/2/0/viewer.html
ชนกมลย์ คงยก. (2562). บาติกยอกยาการ์ตาบนเส้นทางประวัติศาสตร์ทางการเมืองเชิงวัฒนธรรมในยุคปฏิรูป
อินโดนีเซีย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 11(2).
-164. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jhsc/article/view/197835/165425
ณิชชา ศิริพันธุ์. (2554). องค์การบริหารส่วนจังหวัดตรังกับการส่งเสริมประเพณีลากพระ [รายงานการศึกษา
อิสระปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยขอนแก่น]. https://tdc.thailis.
or.th/tdc/browse.php?option=show&browse_type=title&titleid=372712
วสันต์ ปัญญาแก้ว. (2561). วัฒนธรรมศึกษาเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 2). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ศิราพร ณ ถลาง. (2562). “คติชนสร้างสรรค์” บทสังเคราะห์และทฤษฎี (พิมพ์ครั้งที่ 2). ศูนย์มานุษยวิทยา
สิรินธร (องค์การมหาชน).
ศิราพร ณ ถลาง และสุพิน ฤทธิ์เพ็ญ. (2558). คติชนในบริบทข้ามพรมแดน: งานปอยไทใหญ่ในจังหวัด
เชียงใหม่. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์. (2529). ลากพระ. ใน สุธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์ (บ.ก.), สารานุกรมวัฒนธรรมภาคใต้ เล่ม 8.
(น. 3152-3160). สถาบันทักษิณคดีศึกษา.
สุนทรี สังข์อยุทธ์ กุลยา ศรภักดี วิทยา อาภรณ์ อุษามาศ เฉลิมวรรณ์ สุทิน สีสุข ธิดารัตน์ ธนานันท์ และ
สำราญ สมาธิ. (2551). จัดทำฐานข้อมูลชุมชนตามแนวแม่น้ำตรังเพื่อการศึกษาประวัติศาสตร์ลุ่ม
คลองนางน้อย (รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์). สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).
เอี่ยม ทองดี. (2551). วัฒนธรรมข้าว: พิธีกรรมเกี่ยวกับข้าวและการทำนา เทคโนโลยีของอดีต ประเพณีใน
ปัจจุบัน ตำนานแห่งอนาคต (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรมการข้าว.
Hall, S. and Du Gay, P. (eds.), (1997). Questions of cultural identity. Sage.
Hall, S. (1997). Representation: cultural representations and signifying practices. Sage.
เอกสารจดหมายเหตุแห่งชาติ
หอจดหมายเหตุแห่งชาติ เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ตรัง. (10) มท
1/16. เรื่องคำสั่งปิดที่ว่าการศาลารัฐบาลมณฑลในวันกำหนดพระเข้าพรรษาและออกพรรษาและ
ตรุษสารท สงกรานต์ต่าง ๆ (19 ม.ค. ร.ศ. 127-23 ม.ค. 2456)
สัมภาษณ์
พระสมุห์สุรศักดิ์ สุรสกฺโก เจ้าอาวาสวัดหัวถนน จังหวัดตรัง. สัมภาษณ์, 13 ตุลาคม 2565.