ภาษาวรรณศิลป์ในพระราชพงศาวดารฉบับความพิสดาร
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาษาวรรณศิลป์ในพระราชพงศาวดารฉบับความพิสดารซึ่งเป็นเอกสารทางประวัติศาสตร์ของไทย เก็บข้อมูลจากพระราชพงศาวดารฉบับความพิสดารยุคจารีตจำนวน 7 ฉบับซึ่งชำระตั้งแต่กรุงธนบุรีถึงกรุงรัตนโกสินทร์ สมัยรัชกาลที่ 4 โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพและนำเสนอผลการศึกษาแบบพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่าผู้ชำระพระราชพงศาวดารฉบับความพิสดารใช้ภาษาวรรณศิลป์ 5 วิธี ได้แก่ การเล่นเสียงสัมผัส การใช้วงศัพท์กวี การปรุงศัพท์ในภาษากวี การใช้โวหาร และการใช้บทสนทนา เพื่อยกย่อง พระบรมเดชานุภาพและพระบุญญาธิการของพระมหากษัตริย์ ความยิ่งใหญ่ของกองทัพ ความอลังการของพระราชพิธีด้วยการใช้ถ้อยคำภาษากวีที่ไพเราะ ใช้การเปรียบเทียบเพื่อให้เห็นภาพชัดเจน และใช้บทสนทนาเพื่อแสดงอารมณ์และอุปนิสัยของบุคคลในประวัติศาสตร์ แสดงถึงความประณีตและความสามารถด้านการประพันธ์ ซึ่งเป็นหลักฐานช่วยยืนยันว่าพระราชพงศาวดารฉบับความพิสดารยุคจารีตมีลักษณะเป็นวรรณกรรมยอพระเกียรติอีกประเภทหนึ่ง
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
คำยวง วราสิทธิชัย, หม่อมหลวง. (2546). ขนบในบทสงคราม. วรรณวิทัศน์, 3 พฤศจิกายน , 107-133.
ธงชัย วินิจกุล. (2544). การศึกษาประวัติศาสตร์แบบ postmodern. ใน กาญจนี ละอองศรี และธเนศ
อาภรณ์สุวรรณ (บก.). ลืมโคตรเหง้าก็เผาแผ่นดิน. กรุงเทพฯ : มติชน.
ธานีรัตน์ จัตุทะศรี. (2558). ใผได้ ดมดอกเอื้อง ดวงด้วโสกกอหาย : วรรณศิลป์และความสำคัญของบท
พรรณนาธรรมชาติในเรื่องอินเหนาฉบับลาว. วารสารมนุษยศาสตร์, 22(1) , 20-51.
นาฏวิภา ชลิตานนท์. (2524). ประวัติศาสตร์นิพนธ์ไทย. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และ
มนุษยศาสตร์.
นิตยา แก้วคัลณา. (2557). บทพรรณนาในกวีนิพนธ์ไทย : ลีลา ความคิด และการสืบสรรค์ (พิมพ์ครั้งที่ 2).
กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2555). ปากไก่และใบเรือ (พิมพ์ครั้งที่ 4). นนทบุรี: ฟ้าเดียวกัน.
ประสิทธิ์ กาพย์กลอน. (2518). แนวทางการศึกษาวรรณคดี : ภาษากวี. กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช.
พระยาอุปกิตศิลปสาร. (2538). หลักภาษาไทย (อักขรวิธี วจีวิภาค วากสัมพันธ์ ฉันทลักษณ์). กรุงเทพฯ:
ไทยวัฒนาพานิช.
พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม). ใน ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม 3.
(2542). กรุงเทพฯ: กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับพระจักรพรรดิพงศ์ (จาด) (พิมพ์ครั้งที่ 2). (2533). กรุงเทพฯ :
องค์การค้าของคุรุสภา.
พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม). ใน ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษก
เล่ม 3. (2542). กรุงเทพฯ: กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับหมอบรัดเล (พิมพ์ครั้งที่ 2). (2549). กรุงเทพฯ: โฆษิต.
พระราชพงศาวดารกรุงสยามจากต้นฉบับของบริติชมิวเซียม กรุงลอนดอน. ใน ประชุมพงศาวดารฉบับ
กาญจนาภิเษก เล่ม 2. (2542). กรุงเทพฯ: กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา (พิมพ์ครั้งที่ 11). (2511). กรุงเทพฯ : อนุสรณ์ในงานบรรจุศพ
คุณพ่อไต้ล้ง พรประภา ณ สุสานศรีราชา ชลบุรี วันที่ 4 กันยายน พ.ศ. 2511.
พระราชพงศาวดารฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ตรวจสอบชำระจากต้นฉบับตัวเขียน. (2558).
กรุงเทพฯ : บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนดิ์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).
มหาเวสสันดรชาดกฉบับ ๑๓ กัณฑ์ (พิมพ์ครั้งที่ 14). (2509). กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.
รื่นฤทัย สัจจพันธุ์. (2526). ความรู้ทั่วไปทางภาษาไทย (ภาควรรณคดีไทย) (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ :
มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
วิทย์ ศิวะศริยานนท์. (2544). วรรณคดีและวรรณคดีวิจารณ์ (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ : ธรรมชาติ.
ศานติ ภักดีคำ. (2562). ประวัติศาสตร์อยุธยาจากพระราชพงศาวดาร พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับ
ปลีกและฉบับความย่อ. กรุงเทพฯ: สมาคมประวัติศาสตร์ในพระราชูปถัมภ์ฯ.
สมบัติ จันทรวงศ์. (2549). ข้อสังเกตเบื้องต้นว่าด้วยคำพูดในประวัติศาสตร์อยุธยา : ศึกษาเฉพาะกรณีบท
สนทนาในพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา. ใน บทพิจารณ์ว่าด้วยวรรณกรรมการเมือง
และประวัติศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ : คบไฟ.
สรณัฐ ไตลังคะ. (2560). ประวัติศาสตร์นิพนธ์กับโฉมหน้าบันเทิงคดีร้อยแก้วยุคแรกในสมัยรัตนโกสินทร์. ใน
ศาสตร์และศิลป์แห่งการเล่าเรื่อง (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
สุจิตรา จงสถิตย์วัฒนา. (2548). เจิมจันทน์กังสดาล : ภาษาวรรณศิลป์ในวรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ :
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อรรถวิทย์ รอดเจริญ. (2564). พัฒนาการกลวิธีการเล่าเรื่อง กลวิธีทางภาษา และโลกทัศน์ในพระราช
พงศาวดาร. (วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.