Comparative Intellectual History: A Case of Astronomy and Mathematics in the 19th Century
Main Article Content
Abstract
This article aims to investigate the critical status of Siam in the 19th century as the country encountered the transformative force from the Western world. In so doing, it focuses on the sciences of astronomy and mathematics as they were highly relevant to the eclipse in 1868, commonly known as the Waghor eclipse.3 This event has since been recognized in Siam (later Thailand) as the landmark of modern scientific achievement, as some Thai historical sources claimed that King Rama IV provided a precise detail prediction on the eclipse’s celestial position and time. Such prediction has been further endorsed by the state as a great triumph over the West. This research on intellectual history examines those claims by bringing the contemporary factors into account. These factors include diffusion pattern of western inventions, mathematics of astronomy in the 19th century Europe, the roles of missionary in comparative views, and the consequences of such influences in Thai historiography. The result uncovers that the 19th century Western astronomy achieved some significant discoveries that related to mathematical theories and had advanced to the point that it contributed to the making of a technique called least squares method which is the way to obtain a desired value by an estimation, although the set of data provided may contain errors from observation and measurement. It played a significant role in the development of statistics in the next century. There were also records that Western astronomers had regularly studied the solar activities on the sun’s surface in order to analyze the chemical components of the sun. However, the mainstream Thai historical accounts have been preoccupied with precision by showing how Siamese calculation led to the prediction of the accurate time in which the event occurred. Such accounts have not seriously caught up with the contemporary Western scientific movement during that period. By measuring its advancement with the West, Thai scientific historiography relied on limited experiences and tended to focus only on practical aspects.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
ขาว เหมืองวงศ์. (2562). การพิสูจน์การทรงคำนวณการเกิดสุริยุปราคาของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. ใน สิกขา สองคำชุม (บรรณาธิการ), พระจอมเกล้าฯ พยากรณ์: ความย้อนแย้งของ "ดาราศาสตร์" กับ "โหราศาสตร์" ในสังคมไทยสมัยใหม่ (น. 52-75). กรุงเทพฯ: Illuminations Editions.
เดอ วีเซ, เลอกงต์ ญัง ดอนโน. (2560). จดหมายเหตุโกศาปานไปฝรั่งเศส (ฟ. ฮีแลร์, ผู้แปล). นนทบุรี: ศรีปัญญา.
ทวีศักดิ์ เผือกสม. (2561). หยดเลือด จารึก และแท่นพิมพ์: ว่าด้วยความรู้/ความจริงของชนชั้นนำสยาม พ.ศ. 2325-2411. กรุงเทพฯ: Illuminations Editions.
ธงชัย วินิจจะกูล. (2562). เมื่อสยามพลิกผัน: ว่าด้วยกรอบมโนทัศน์พื้นฐานของสยามยุคใหม่. นนทบุรี: ฟ้าเดียวกัน.
ธวัชชัย ตั้งศิริวานิช. (2548). นิทรรศการเอกสารพระเจ้ากรุงสยามและเซอร์จอห์น เบาว์ริง. ใน ชาญวิทย์ เกษตรศิริ และกัณฐิกา ศรีอุดม (บรรณาธิการ), พระเจ้ากรุงสยาม กับ เซอร์จอห์น เบาว์ริง (น. 2-43). กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.
ประชุมพงศาวดารภาค 19 (พิมพ์ครั้งที่ 2). (2463). [ม.ป.ท.]: โรงพิมพ์บำรุงนุกูลกิจ.
พิพัฒน์ พสุธารชาติ. (2560). คราสและควินิน: รื้อสร้าง 'ปากไก่และใบเรือ' ของ นิธิ เอียวศรีวงศ์. กรุงเทพฯ: Illuminations Editions.
ภูธร ภูมะธน. (2545). พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว: จากความสนพระทัยในวิทยาศาสตร์สู่ความเป็นพระมหากษัตริย์นักดาราศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 1). เชียงใหม่: สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์กรมหาชน).
แมคนีล, เจ. อาร์. (2552). ประวัติศาสตร์มนุษย์ฉบับย่อ (คุณากร วาณิชย์วิรุฬห์, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: มติชน.
ลอย ชุนพงษ์ทอง. (2562). ความลับของสุริยุปราคาที่หว้ากอ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2411. ใน สิกขา สองคำชุม (บรรณาธิการ), พระจอมเกล้าฯ พยากรณ์: ความย้อนแย้งของ "ดาราศาสตร์" กับ "โหราศาสตร์" ในสังคมไทยสมัยใหม่ (น. 194 - 216). กรุงเทพฯ: Illuminations Editions.
วรพล ไม้สน. (2562). วิเคราะห์การคำนวณสุริยุปราคาเต็มดวง ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 จากเอกสารร่วมสมัย. ใน สิกขา สองคำชุม (บรรณาธิการ), พระจอมเกล้าฯ พยากรณ์: ความย้อนแย้งของ "ดาราศาสตร์" กับ "โหราศาสตร์" ในสังคมไทยสมัยใหม่ (น. 218 - 310). กรุงเทพฯ: Illuminations Editions.
สาลิน วิรบุตร์. (2541). ดาราศาสตร์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. ใน กุลทรัพย์ เกษแม่นกิจ(บรรณาธิการ), เฉลิมพระเกียรติ พระบิดาแห่งวิทยาศาสตร์ไทย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (น. 139 - 158). กรุงเทพฯ: มูลนิธิวิทยาศาสตร์ ดร.ปรีชา-ประไพ อมาตยกุล.
เสรี พงศ์พันธุ์ภาณี. (2562). บทรีวิวหนังสือ พระจอมเกล้าฯ พยากรณ์: ความย้อนแย้งของ "ดาราศาสตร์" กับ "โหราศาสตร์" ในสังคมไทยสมัยใหม่. สืบค้นเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม 2563, จาก https://www.illuminationseditions.com/article/24/บทรีวิวหนังสือ-พระจอมเกล้าฯพยากรณ์-ความย้อนแย้งของ-"ดาราศาสตร์"-กับ-"โหราศาสตร"-ในสังคมไทยสมัยใหม่
Adams, W. J. (2009). The Life and Times of the Central Limit Theorem (2nd ed.). Providence, R.I.: American Mathematical Society.
Adas, M. (1989). Machines as the Measure of Men: Science, Technology, and Ideologies of Western Dominance. Ithaca: Cornell University Press.
Boyer, C. B., & Merzbach, U. C. (1989). A History of Mathematics (2nd ed.). New York: Wiley.
Bradley, W. L. (1981). Siam Then: The Foreign Colony in Bangkok before and after Anna (1st ed.). Pasadena CA: William Carey Library.
Bryant, W. W. (2014). A History of Astronomy. New York: Routledge.
Burton, D. M. (2007). The History of Mathematics: An Introduction (6th ed.). New York: McGraw-Hill.
Croarken, M. (2009). Human computers in the eighteenth- and nineteenth-century Britain. In E. Robson & J. A. Stedall (Eds.), The Oxford Handbook of the History of Mathematics (pp. 375-403). Oxford: Oxford University Press.
Desrosières, A. (1998). The Politics of Large Numbers: A History of Statistical Reasoning. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
Grabiner, J. V. (1977). Mathematics in America: The First Hundred Years. In J. D. Tarwater (Ed.), The Bicentennial Tribute to American Mathematics, 1776-1976 (pp. 9-24). Washington, D.C.: Mathematical Association of America.
Huff, T. E. (2011). Intellectual Curiosity and the Scientific Revolution: A Global Perspective. Cambridge; New York: Cambridge University Press.
Olson, R. G. (2006). Science and Religion, 1450-1900: From Copernicus to Darwin. Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press.
Orchiston, W., & Orchiston, D. (2017). King Rama IV and French Observations of the 18 August 1868 Total Solar Eclipse from Wah-koa, Siam. In T. O. Nakamura, Wayne (Ed.), The Emergence of Astrophysics in Asia: Opening a New Window on the Universe (pp. 291-317): Springer International Publishing.
Osterlind, S. J. (2019). The Error of Truth: How History and Mathematics Came Together to Form Our Character and Shape Our Worldview (1st ed.). Oxford: Oxford University Press.
Parshall, K. H., & Rowe, D. E. (1989). American Mathematics Comes of Age: 1875 - 1900. In P. Duren (Ed.), A Century of Mathematics in America: Part 3 (Vol. 3, pp. 3-28): American Mathematical Society.
Stigler, S. M. (1986). The History of Statistics: The Measurement of Uncertainty before 1900. Cambridge, Mass.: Belknap Press of Harvard University Press.
Storey, W. K. (Ed.). (1996). Scientific Aspects of European expansion. Aldershot, Great Britain: Variorum.
Tarnas, R. (1996). The Passion of the Western Mind: Understanding the Ideas That Have Shaped Our World View. London: Pimlico.