ปัญหาของมโนทัศน์โลกียะนุวัตรกับกลุ่มปฏิบัติวิปัสสนาโกเอ็นก้าในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความชิ้นนี้ ผู้เขียนต้องการถกเถียงกับมโนทัศน์โลกียะนุวัตรแบบยุโรปเป็นศูนย์กลาง ซึ่งวางอยู่บนการอธิบายพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ว่าเมื่อสังคมเดินหน้าเข้าสู่ความเป็นสมัยใหม่จะทำให้เกิดกระบวนการแยกรัฐกับศาสนาออกจากกัน จากการศึกษาพบว่า มโนทัศน์โลกียะนุวัตรแบบยุโรปไม่สามารถนำมาอธิบายกรณีประเทศไทยได้ เพราะการเดินหน้าเข้าสู่ความเป็นสมัยใหม่ของไทยไม่ได้นำไปสู่การแยกรัฐกับศาสนาออกจากกัน แต่ศาสนากลับเติบโตอยู่ภายใต้รัฐเป็นเนื้อเดียวกันแยกจากกันไม่ได้ กล่าวได้ว่ากระบวนการโลกียะนุวัตรของไทยคือ การทำให้ศาสนาไม่เป็นสถาบันและทำให้ศาสนามีความเป็นเหตุเป็นผลมากขึ้นผ่านการผสมผสานทางความเชื่อระหว่างศาสนากับวิทยาศาสตร์ ผู้เขียนยกกรณีศึกษากลุ่มวิปัสสนาโกเอ็นก้าในประเทศไทยเพื่อชี้ให้เห็นถึงรูปแบบของโลกียะนุวัตรของไทยดังกล่าว
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
เฮเลน เจมส์. (2009). รัฐฆราวาสและความรุนแรงในรัฐพุทธ: กรณีของไทยและเมียนมา [Secularism and Violence in the Buddhist State: The Cases of
Thailand and Myanmar] (ลลิตา หาญวงศ์, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: Illuminations Editions, (น. 309 – 329).
อภิญญา เฟื่องฟูสกุล. (2556). ประสบการณ์ทางศาสนาในฐานะพื้นที่รอยต่อ : การปฏิบัติธรรมกลุ่มในประเทศไทยปัจจุบัน. (ฉัตรทิพย์ นาถสุภา., บ.ก.) ศาสนาและ
ความเชื่อกับสังคม.
วีระศักร จันทร์ส่งแสง. (2556). โกเอ็นก้า: ถึงธรรมบนหนทางวิปัสสนา. สารคดี, 29(340), (น. 78 - 121).
อลงกรณ์ จิตนุกูล. (2561). การกลายเป็นสำนักปฏิบัติธรรมของสำนักทรง: ระบบความเชื่อกับการปะทะประสานองค์ประกอบทางวัฒนธรรมในโลกสมัยใหม่. ใน พัช
รินทร์ สิรสุนทร. วัตถุ/วัฒนธรรม/ผี/คน: รวมบทความวิชาการทางสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา. (วัชรพล พุทธรักษา., บ.ก.), (น. 239-259). กรุงเทพฯ: ศูนย์
มานุษยวิทยาสิรินธร.
พัฒนา กิติอาษา. (2550). ความเป็นอนิจจังของพุทธไทย: จากสิ่งตกทอดผูกพันจากอดีต ถึงความทันสมัยและการแตกตัวออกเป็นเศษเสี่ยง. วารสารสังคมศาสตร์,
(1), (น. 132 – 180.)
ธิติมา อุรพีพัฒนพงศ์. (2555). หนุ่มสาวไทยกับพุทธศาสนาแบบฆราวาสในทศวรรษที่ 2550: ชีวิต ศาสนา ความเป็นสมัยใหม่ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต).
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. กรุงเทพฯ.
Aldridge, A. (2000). Religion in the Contemporary World: A Sociological Introduction. Cambridge: Polity Press.
Bruce, S. (1996). Religion in the Modern World: From Cathedrals to Cults. Oxford: Oxford university Press.
Casanova, J. (2009). The Secular and Secularism. Social Research: An International Quarterly, 76(4), pp. 1049 - 1066.
Davie, G. (2013). The Sociology of Religion: A Critical Agenda. London: Sage Publications Ltd, pp. 23 – 112.
Dobbelaere, K. (2002). Secularization: An Analysis at Three Levels. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Jackson, P. (1999). The Enchanting Spirit of Thai Capitalism: The Cult of Luang Phor Khoon and the post-modernization of Thai
Buddhism. South East Asia Research 7 (1): 560.
Kitiarsa, P. (2005). Beyond Syncretism: Hybridization of Popular Religion in Contemporary Thailand. Journal of Southeast Asian Studies,
(3), pp. 461-487.
Lambert, Y. (1999). Religion in Modernity as a New Axial Age: Secularization or New Religious Forms?. Sociology of Religion, 60(3), (pp.
-333).
Miller, J. (2008). What Secular Age?. International Journal of Politics, Culture, And Society, 21(1-4), 5-10.
Pérez-Agote, A. (2014). The Notion of Secularization: Drawing the Boundaries of it’s Contemporary Scientific Validity. Current Sociology,
(6), pp. 886 – 904.
Satha-Anand, S. (1990). Religious Movements in Contemporary Thailand: Buddhist Struggles for Modern Relevance. Asian Survey, 30(4),
-408.
Stark, R., & Bainbridge, W. (1985). The Future of Religion: Secularization, Revival and Cult Formation. California: University of California
Press.
Taylor, J. (2008). Buddhism and Postmodern Imaginings in Thailand: The Religiosity of Urban Space. Farnham, England: Ashgate
Publishing.
Taylor, J. (2003). Cyber-Buddhism and Changing Urban Space in Thailand. Space and Culture, 6(3), 292-308.
Taylor, J. (1999). (Post‐)Modernity, Remaking Tradition and The Hybridization of Thai Buddhism. Anthropological Forum, 9(2), 163-187.
White, E. (2014). Possession, Professional Spirit Mediums, and The Religious Fields of Late-twentieth Century Thailand. (Doctoral
dissertation). Cornell University, Faculty of Graduate School.
Zuckerman, P., & Shook, J. (2017). The Oxford handbook of secularism. New York: Oxford University Press. pp. 14 – 33.
