มนุษย์-เสือและนักอ่านชาวไทย: กรณีศึกษาเพื่อผู้อ่านวรรณกรรมโลก ณ ชายขอบ

บทคัดย่อ

วรรณกรรมโลกเป็นประเด็นทางวิชาการที่ก่อให้เกิดข้อโต้เถียงมากมายที่ศูนย์กลางโลกวรรณกรรมซึ่งอยู่ในกลุ่มประเทศซีกโลกเหนือ ทว่ามันกลับถูกพูดถึงน้อยมากในแถบประเทศซีกโลกใต้ซึ่งเป็นพื้นที่ต้นกำเนิดของงานกลุ่มดังกล่าว ปรากฏการณ์นี้ไม่ใช่เรื่องน่าประหลาดใจ เมื่อพิจารณาข้อเท็จจริงที่ว่าแนวคิดเรื่องวรรณกรรมโลกซึ่งสามารถสืบย้อนไปได้ถึงต้นศตวรรษที่ 19 นั้น เกิดขึ้นครั้งแรกในทวีปยุโรป ประเด็นศึกษาซึ่งนักวิชาการที่ศูนย์กลางมองข้ามมาโดยตลอดก็คือการรับและการอ่านวรรณกรรมโลกในพื้นที่ชายขอบนอกซีกโลกเหนือ แม้ว่างานวรรณกรรมกลุ่มนี้จะถูกเผยแพร่ไปทั่วโลกแต่มันมักจะถูกเชื่อมโยงกับกลุ่มผู้อ่านผิวขาวในเมืองมหานครเท่านั้น บทความวิจัยชิ้นนี้เสนอว่า มุมมองของผู้อ่านที่ชายขอบโลกวรรณกรรมมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อความเข้าใจ “ปัญหา” ที่เรียกว่าวรรณกรรมโลก และจำเป็นต้องได้รับการยอมรับเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนการตีความนี้ ผู้เขียนวิเคราะห์ข้อมูลเชิงประจักษ์ของการตอบรับนวนิยายเรื่อง Lelaki Harimau ของ Eka Kurniawan (ชื่อภาษาอังกฤษคือ Man Tiger ชื่อภาษาไทยคือสมิงสำแดง) โดยนักอ่านชาวไทย เพื่อชี้ให้เห็นความซับซ้อนของกลุ่มผู้อ่านงานวรรณกรรมโลก รวมไปถึงนัยทางสังคมและวัฒนธรรมของมัน ท้ายที่สุด บทความอภิปรายความเป็นไปได้ที่งานวรรณกรรมจากซีกโลกใต้จะพาคนอ่านก้าวข้ามขอบเขตชาติไปพร้อมกับนำเสนอความไม่เท่าเทียมทางสังคมในระดับท้องถิ่น