มุมมองของนักวิชาการในการส่งเสริมการพูดคุยสันติภาพในจังหวัดชายแดนภาคใต้

บทคัดย่อ

บทความวิจัยชิ้นนี้ชวนทาความเข้าใจมุมมองของนักวิชาการในการส่งเสริมการพูดคุยสันติภาพในชายแดนใต้ โดยสัมภาษณ์เชิงลึกนักวิชาการชาวไทยจากสถาบันการศึกษาที่ทาวิจัยด้านความขัดแย้งในชายแดนใต้ จานวน 9 ท่าน ทั้งนักวิชาการนอกพื้นที่ ซึ่งอาศัยในชายแดนใต้ 4 ท่านและนักวิชาการในพื้นที่ 2 ท่าน นักวิชาการในพื้นที่ แต่อาศัยนอกชายแดนใต้ 2 ท่าน และนักวิชาการนอกพื้นที่ 1 ท่าน ซึ่งเริ่มศึกษาระหว่าง 1 พฤษภาคม – 30 กันยายน 2563 โดยมีแบบบันทึกภาคสนาม ซึ่งผู้วิจัยได้จัดข้อมูลเป็นหมวดหมู่ แล้ววิเคราะห์เพื่อหาบทสรุปร่วมกัน แล้วเขียนรายงานเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า การสร้างสิ่งแวดล้อมของการพูดคุยนั้นเป็นก้าวแรกของสันติภาพ ซึ่งนักวิชาการได้นาเสนอมุมมองในการสร้างสันติภาพผ่าน 7 ภารกิจเร่งด่วนคือ การรับฟังความเห็นของประชาชน สร้างพื้นที่องค์ความรู้ด้านสันติภาพและนาเสนอข้อมูลข่าวสารเชิงบวก หนุนเสริมกิจกรรมการอยู่ร่วมกันระหว่างความเชื่อ จะต้องปฏิบัติหน้าที่ปราศจากอคติและจริงใจในการแก้ปัญหา ต้องให้ภาคประชาสังคมมีบทบาทและสร้างพื้นที่ทางานด้านสันติภาพอย่างมีอิสระ ไม่แทรกแซงการทางานของ ศอบต. ต้องไม่ใช้ความรุนแรงและละเมิดสิทธิมนุษยชน ต้องยกเลิกการจับแบบเหวี่ยงแหและเหมารวม ส่วนภารกิจต่อเนื่องนั้นมี 7 ประการคือ ยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน พัฒนาการศึกษาแบบคู่ขนานให้มีประสิทธิภาพ ประนีประนอมระหว่างแนวคิดในสังคมมุสลิมชายแดนใต้ สนับสนุนการทางานวิชาการในพื้นที่ สนับสนุนการแก้ปัญหาด้วยวิถีการเมือง เน้นการมีส่วนร่วมในการต่ออายุกฎหมายพิเศษ และสร้างความต่อเนื่องในการพูดคุยสันติภาพ
การนาไปใช้ประโยชน์: กอ.รมน. ศอบต. และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนามุมมองของนักวิชาการไปปรับใช้ในการหนุนเสริมการพูดคุยสันติภาพ และสถาบันการศึกษาสามารถใช้องค์ความรู้ดังกล่าวในการเรียนการสอนและขับเคลื่อนสันติภาพในสังคมได้