Memoirs of Nepal: Reflections across a decade
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
ปลายปี ค.ศ. 2015 ที่ผ่านมา จอห์น พอล เลเดอรัค (John Paul Lederach) นักปฏิบัติและนักวิชาการคนสำคัญในด้านสันติภาพและการแปลงเปลี่ยนความขัดแย้งได้เผยแพร่หนังสือเล่มใหม่ ชื่อ Memoirs of Nepal:Reflections across a decade (บันทึกจากเนปาล: ทบทวนบทเรียนข้ามผ่านทศวรรษ) ซึ่งบอกเล่าถึงประสบการณ์ของเขาที่ได้เข้าไปสัมผัสงานด้านสันติภาพและการแปลงเปลี่ยนความขัดแย้งในประเทศเนปาลกว่าทศวรรษ หนังสือเล่มนี้มีวัตถุประสงค์เป็นรายงานสมุดปกขาว (White Paper)
เพื่อส่งให้กับมูลนิธิแมคคอนแนล (The McConnell Foundation) องค์กรที่สนับสนุนงานด้านสันติภาพในเนปาลที่เลเดอรัคเข้าไปร่วมให้คำปรึกษาเพื่อสรุป
บทเรียน ทบทวนแนวคิดและแนวทางการดำเนินงานต่อไป ด้วยที่หนังสือเล่มนี้เป็นความพยายามของเลเดอรัคในการกลั่นกรองประสบการณ์ส่วนตัว พร้อม
ทั้งมุมมองแนวคิดที่ตนได้ทำงานด้านสันติภาพทั้งระดับท้องถิ่นไปจนถึงระดับประเทศในเนปาลกว่า 12 ปี Memoirs of Nepal เล่มนี้จึงเปรียบเสมือนกับ
บันทึกประสบการณ์ของตัวเขาเองซึ่งเป็นที่มาของชื่อหนังสือเลเดอรัคนำเสนอหนังสือเล่มนี้ราวกับเป็นบันทึกการเดินทางพร้อม
ทั้งรูปประกอบต่าง ๆ ซึ่งทำให้หนังสือเล่มนี้มีชีวิตและจิตใจมากกว่าเป็นรายงานที่แห้งแล้ง โดยเขาได้แบ่งเนื้อหาไว้เป็น 4 ส่วน ได้แก่
ส่วนแรก Once upon the Time: First Contact, Lasting Impressions ซึ่งเกริ่นถึงที่มาที่ไปที่เขาได้เข้าไปทำงานในประเทศเนปาลซึ่งได้รับการเชื้อเชิญจากมูลนิธิแมคคอนแนลตั้งแต่
ปี ค.ศ. 2003
ส่วนที่สอง The Bird’s Eye View: Lessons and Decisions in Retrospect ซึ่งสังเคราะห์ถึงบทเรียนสำคัญในภาพกว้างของงานสันติภาพใน
เนปาลที่เลเดอรัคได้มีส่วนร่วม ตั้งแต่การเลือกเฟ้นกลุ่มคนที่จะมาวางแผนร่วมกัน การตั้งเป้าหมายและการวางแผนในระยะยาวแบบทศวรรษ ไปจนถึงการตัดสินใจ
เลือกยุทธศาสตร์หลักสนับสนุนงานด้านสันติภาพในเนปาล
ส่วนที่สาม Discoveries, Learnings and Relationships
เลเดอรัคเสนอแนะถึงรายละเอียดของบทเรียนต่าง ๆ และข้อค้นพบที่น่าสนใจ
เช่น กระบวนการสนับสนุนทุน ข้อคิดเกี่ยวกับผู้เชี่ยวชาญ เครือข่ายและการสร้าง
ข่ายใยของกลุ่มต่าง ๆ การทำงานเป็นหุ้นส่วนของแหล่งทุนในการเปลี่ยนแปลง
ระบบ มิติเรื่องความสัมพันธ์กับผู้คนที่ขับเคลื่อนกระบวนการสันติภาพในระดับ
ชุมชนและภูมิภาค และรวมถึงบทเรียนจากกระบวนการสันติภาพภาคการเมือง
ในระดับประเทศและความเชื่อมโยงกับงานในระดับชุมชนท้องถิ่น และ ส่วนที่
สี่ People: Where paths cross, life happens กล่าวถึงเรื่องราวของบุคคล
สำคัญที่มีส่วนผลักดันหรือเกี่ยวข้องกับงานที่มูลนิธิแมคคอนแนลสนับสนุน ตั้งแต่
นักพัฒนาระหว่างประเทศ เจ้าหน้าที่แหล่งทุน นักหนังสือพิมพ์ที่มาช่วยเป็นล่าม
แปลในการอบรมแปลงเปลี่ยนความขัดแย้ง นักการเมือง ผู้นำองค์กรผู้หญิงไป
จนถึงชาวบ้านที่ผันตัวมามีบทบาทในการไกล่เกลี่ยและแปลงเปลี่ยนความขัดแย้ง
ในชุมชน
หนังสือบันทึกเล่มนี้เป็นความพยายามเลเดอรัคที่จะแสดงให้เห็น
ถึงหัวใจสำคัญของการศึกษาด้านสันติภาพ คือ กระบวนการสะท้อนทบทวน
จากประสบการณ์จริง (reflective practices) หรืออาจเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า
ปัญญาปฏิบัติ ได้อย่างชัดเจน เนื้อหาในหนังสือช่วยให้เราเห็นว่าแนวคิดต่าง ๆ
สามารถสะท้อนและเชื่อมโยงกับแนวปฏิบัติจริงในบริบทความขัดแย้งที่ยืดเยื้อ
อย่างประเทศเนปาลโดยได้อย่างไร
โดยภาพรวม หนังสือเล่มนี้พยายามฉายภาพแนวคิดการสร้างเสริม
สันติภาพอย่างมียุทธศาสตร์ (strategic peacebuilding) ทั้งในเรื่องการมองมิติ
เวลาอย่างมียุทธศาสตร์ในระยะยาว การจัดวางแนวทางของตนในกระบวนการ
สันติภาพ การใส่ใจให้ความสำคัญกับคนที่มีบทบาทขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง
สังคมโดยเฉพาะศักยภาพของคนในท้องถิ่น (local capacities for peace)
รวมถึงมิติเครือข่ายและความสัมพันธ์ซึ่งเป็นแก่นสำคัญอีกประการในการสร้าง
เสริมสันติภาพ หนังสือเล่มนี้ช่วยให้เราเห็นว่าการสร้างเสริมสันติภาพนั้นมิได้
เกิดขึ้นจากคนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งหรือองค์กรใดองค์กรหนึ่ง หากแต่เป็นกระบวน
การประสานและผสมผสานของการกระทำและความมุ่งมั่นตั้งใจจากผู้คนหลาก
หลายกลุ่ม ในหลากหลายระดับตั้งแต่ระดับชุมชน ระดับชาติและระดับระหว่าง
ประเทศ
Article Details
The views, opinions, and pictures expressed in this journal are those of the authors and do not necessarily reflect the opinions and viewpoints of the editor and the editorial board. All rights are reserved by the authors and the Institute of Human Rights and Peace Studies of Mahidol University. No part of this journal may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means without the prior permission in writing from the journal’s editor, or as expressly permitted by law, or under terms agreed with the appropriate reprographics rights organization. Non-commercial use of information in this journal must be properly referenced.