สมานชีวินในนรก:
อ่าน นรก ของดันเต อลิกิเยรี ในปฤถิวิสมัย
คำสำคัญ:
ปฤถิวิสมัย, ดันเต อลิกิเยรี, นรก, หลังมนุษยนิยม, ภาวะสมานชีวินบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเป็นไปได้ของการอ่านวรรณกรรมอิตาเลียนยุคกลางเรื่อง ลา ดิวินา กอมเมเดีย (La Divina Commedia) ภาค Inferno (นรก) ของดันเต อลิกิเยรี (Dante Alighieri) เรื่องนี้ในปัจจุบัน อันเป็นเวลาที่เต็มไปด้วยวิกฤตสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากอิทธิพลของมนุษย์ จนได้รับการตั้งชื่อทางธรณีวิทยาใหม่ว่ามนุษยสมัย (Anthropocene) อย่างไรก็ตาม ดอนนา ฮาราเวย์ (Donna Haraway) นักชีววิทยาและมานุษยวิทยา ได้คัดค้านการขนานนามดังกล่าว เนื่องจากเห็นว่าเต็มไปด้วยความสิ้นหวัง ฮาราเวย์เสนอแนวคิดใหม่ว่ามนุษย์ควรเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมและอยู่รอดไปกับโลกสมัยที่พังทลาย เต็มไปด้วยวิกฤตและซากปรักหักพัง แทนที่จะหมกมุ่นกับวาทกรรมของมนุษย์สมัยจนหลบหนีไปแสวงหาโลกหน้า สิ้นหวังจนหมดอาลัยตายอยาก หรือยึดมั่นกับเทคโนโลยีว่าจะเป็นทางรอดเดียว ฮาราเวย์เรียกโลกสมัยที่เต็มไปด้วยซาก ซึ่งคือกาล-สถานที่ปัจจุบันนี้ว่า Chthulucene (ปฤถิวิสมัย) ที่มนุษย์ต้องเรียนรู้ในการอยู่ร่วมกับปัญหาที่ตนก่อ
บทความนี้นำเสนอผลการศึกษาวรรณกรรมเรื่อง ลา ดิวินา กอมเมเดีย (La Divina Commedia) ภาค Inferno (นรก) ของดันเต แม้วรรณกรรมเรื่องนี้จะเขียนขึ้นในยุคกลางซึ่งห่างจากปัจจุบันนับพันปี แต่มีความเป็นไปได้อย่างมากที่จะอ่านเรื่องนี้ในบริบทของปฤถิวิสมัย เนื่องจาก 1) เนื้อเรื่องเล่าถึงการเดินทางผ่านดินแดนนรก ซึ่งมีลักษณะภูมิทัศน์เป็นโลกที่พังทลายเต็มไปด้วยซาก โดยดันเตน่าจะได้รับแรงบันดาลใจในการสร้างภูมิทัศน์เช่นนั้นจากสภาพแวดล้อมของตนเอง 2) ดันเตเสนอว่าการจะรอดผ่านนรกไปได้นั้นจำเป็นต้องพึ่งพาสิ่งมีชีวิตอื่น ในลักษณะของการสมานชีวินกับสิ่งมีชีวิตพหุสายพันธุ์ มิใช่ปิดกั้นตัวตนด้วยความทระนงในความเป็นมนุษย์ โดยแนวคิดทั้งหมดนั้นสอดคล้องกับข้อเสนอในการอยู่ร่วมกับปัญหาในโลกที่เต็มไปด้วยซากของฮาราเวย์
References
ภาษาไทย
Chairat Polmuk ชัยรัตน์ พลมุข. (2019). Tritsadi patsarom (Affect Theory) kup kan sueksa wannakam ทฤษฎีผัสสารมณ์ (Affect Theory) กับการศึกษาวรรณกรรม [Affect Theory and Literary Studies]. In Suradech Chotiudompant (Ed.), Nawa withi: Withi witthaya ruam samai nai kan sueksa wannakam นววิถี: วิธีวิทยาร่วมสมัยในการศึกษาวรรณกรรม [New Way: Contemporary Methodologies in Literary Studies] (pp. 323-372). Sayam.
Ming Panha มิ่ง ปัญหา. (2019). Lang manutsaya niyom kup wannakadi wichan: korani sueksa dan pawa witthaya cheong watthu khong Graham Harman (Graham Harman) หลังมนุษยนิยมกับวรรณคดีวิจารณ์: กรณีศึกษาด้านภววิทยาเชิงวัตถุของแกรห์ม ฮาร์แมน (Graham Harman) [Post-Humanism and literary studies: Case studies in Graham Harman’s object-oriented ontology]. In Suradech Chotiudompant (Ed.), Nawa withi: Withi witthaya ruam samai nai kan sueksa wannakam นววิถี: วิธีวิทยาร่วมสมัยในการศึกษาวรรณกรรม [New way: Contemporary methodologies in literary studies] (pp. 439-494). Sayam.
Thai Standard Version Bible. (2023). YouVersion. Retrieved January 2, 2023, from https://www.bible.com/th/bible/174/GEN.1.27.THSV11
Yukti Mukdawijitra & Chutchon Ajanakitti ยุกติ มุกดาวิจิตร และชัชชล อัจนากิตติ. (2021). Manutsaya witthaya phon manut มานุษยวิทยาพ้นมนุษย์ [Posthuman anthropology]. Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre (Public Organization).
ภาษาต่างประเทศ
Alighieri, D. (2015). Commedia Il racconto: Vol. I Inferno. Latorre Editore.
Barolini, T. (2018). Inferno 8: In Medias Res . . . at the “Secret” Gate of Dis. Digital Dante. Retrieved June 18, 2023, from https://digitaldante.columbia.edu/dante/divine-comedy/inferno/inferno-8/
Bourdieu, P. (1998). Practical reason: On the theory of action. Stanford University Press.
Bruce, S. G. (2018). The Penguin Book of Hell. Penguin Classics.
Brusatte, S. L. (2020). The rise and fall of the dinosaurs: The untold story of a lost world. Picador.
Cambridge University Press. (n.d.). Such. In Cambridge dictionary. Retrieved July 19, 2023, from https://dictionary.cambridge.org/us/dictionary/english/such
Carson, C. (Trans.). (2002). The Inferno of Dante Alighieri. New York Review Books.
Haraway, D. J. (2016). Staying with the trouble: Making Kin in the Chthulucene. Duke University Press.
Heaney, S. (2016). Aeneid Book Vi. Faber & Faber.
Hibbert, C. (1994). Florence: The biography of a city. Penguin Books.
Isidore (2005). The etymologies of Isidore of Seville (S. A. Barney, Trans.; Vol. 12). Cambridge University Press.
Kirkpatrick. R. (2006). Introduction. In D. Alighieri, Inferno (pp. xi-civ). Penguin Classics.
Margulis, L. (1998). Symbiotic planet: A new look at evolution. Basic Books.
Martinez, R. L., & Durling, R. M. (1996). “Notes to Canto 9”. In R. M. Durling (Ed. & Trans.) & R. Turner (Ill.), The divine comedy of Dante Alighieri (Vol. 1, Inferno Illustrated Edition, pp. 148-153. Oxford University Press.
Milani, G. (2021). Florence and Rome. In M. Gragnolati, E. Lombardi, & F. Southerden (Eds.), The Oxford handbook of Dante (pp. 336–352). https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780198820741.013.24
Mitsch, W. J., & Gosselink, J. G. (2015). Wetlands (5th ed.). John Wiley & Sons.
Raymond, J. (2010). Milton's angels: The early-modern imagination. Oxford University Press.
Santagata, M. (2016). Dante: The story of his life. The Belknap Press.
Schaefer, D. O. (2015). Religious affects: Animality, evolution, and power. Duke University Press.
Seckbach, J., & Grube, M. (2010). Symbioses and stress: Joint ventures in biology. Springer Dordrecht.
Sheldrake, M. (2020). Entangled life: How fungi make our worlds, change our minds & shape our futures. The Bodley Head.
Tsing, A. L., Swanson, H. A., Gan, E., & Bubandt, N. (Eds.). (2015). Arts of living on a damaged planet: Monsters of the Anthropocene. University of Minnesota Press.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
การป้องกันปัญหาด้านลิขสิทธิ์และการคัดลอกผลงาน
ผู้เขียนบทความมีหน้าที่ในการขออนุญาตใช้วัสดุที่มีลิขสิทธิ์คุ้มครองจากเจ้าของลิขสิทธิ์ ผู้เขียนบทความมีความรับผิดชอบที่จะต้องปฏิบัติตามกฎหมายในการคัดลอกและทำสำเนาวัสดุที่มีลิขสิทธิ์อย่างเคร่งครัด การคัดลอกข้อความและการกล่าวพาดพิงถึงเนื้อหาจากวัสดุตีพิมพ์อื่น ต้องมีการอ้างอิงแหล่งที่มากำกับและระบุแหล่งที่มาให้ชัดเจนในส่วนบรรณานุกรม การคัดลอกข้อความหรือเนื้อหาจากแหล่งอื่นโดยไม่มีการอ้างอิงถือเป็นการละเมิดจริยธรรมทางวิชาการที่ร้ายแรง และเข้าข่ายการละเมิดลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 หากมีการฟ้องร้องดำเนินคดีใด ๆ เกิดขึ้น ผู้เขียนบทความมีความรับผิดชอบทางกฎหมายแต่เพียงผู้เดียว
