การศึกษาที่มาของความหมายและวิธีการสร้างคำ “ลายสือ” ในเอกสารจีน

ผู้แต่ง

  • จตุวิทย์ แก้วสุวรรณ์ ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

คำสำคัญ:

ลายสือ, ศัพท์มูลวิทยา, ความหมาย, การสร้างคำ, คำซ้อนความหมาย

บทคัดย่อ

คำว่า “ลายสือ” เป็นคำที่ใช้เฉพาะในสมัยสุโขทัย มีปรากฏในหลักศิลาจารึก               พ่อขุนรามคำแหง บทความฉบับนี้ผู้เขียนขอเสนอแนวคิดเกี่ยวกับที่มา ความหมาย     การสร้างคำ โดยใช้เอกสารจีนเป็นข้อมูลประกอบในการศึกษา โดยวิเคราะห์ตามหลักทฤษฎีศัพทมูลวิทยา (Etymology) ผลการวิจัยพบว่า คำว่า “ลาย” ใช้วิธีการแปลความหมายมาจากคำว่า “文”แปลว่า “ตัวหนังสือ”ส่วนคำว่า “สือ” ใช้วิธีการทับศัพท์มาจากคำว่า “書” แปลว่า “ตัวหนังสือ” เป็นการรับเอาคำเหล่านี้มาจากภาษาจีนโบราณยุคกลาง (สุย – ซ่ง) ซึ่งยึดตามการออกเสียงภาษาถิ่นทางภาคใต้ของจีนและทางภาคเหนือของไทยในสมัยสุโขทัย มีวิธีการสร้างคำแบบแปลความหมายกับทับศัพท์ในรูปแบบของคำซ้อนความหมาย

เอกสารอ้างอิง

ภาษาไทย
Kamtorn Satirakul กำธร สถิรกุล. 1984. Lai Sue Thai 700 pee ลายสือไทย 700 ปี [700 years Thai Alphabet]. Bangkok: Kurusapa Business Organization.
Churairat Laksanasiri จุไรรัตน์ ลักษณะศิริ. 2008. Chark Lai Sue Thai su Aksorn Thai จากลายสือไทยสู่อักษรไทย [From Thai Inscription to Thai Alphabet]. Bangkok: Chulalongkorn University Press.
Narathip Pongprapan นราธิปพงศ์ประพันธ์. 2005. Wittaya Wannakam วิทยาวรรณกรรม [Literature Knowledge] Bangkok: Pimdee karnpim.
Phya Anuman Rajadhon พระยาอนุมานราชธน. 1956. Nirugtisart นิรุกติศาสตร์ [Philology]. Bangkok: Klang Vidhaya
Phraya Uppakit Silpasan พระยาอุปกิตศิลปสาร. 1996. Lak Phasa Thai หลักภาษาไทย [Principles of Thai Language]. Bangkok: Thai Wattana Panit.
Prapasri Siha-ampai ประภาศรี สีหอำไพ. 2007. Wattanatham thang Phasa วัฒนธรรมทางภาษา [Language Culture]. Bangkok: Chulalongkorn University Press.
Prasert Na Nakorn ประเสริฐ ณ นคร. 2006. Aksorn Phasa Jaruek Wannakam อักษร ภาษา จารึก วรรณกรรม [Alphabet Language Inscription Literature]. Bangkok: Matichon Book.
Ratri Thanwarachorn ราตรี ธันวารชร. 1998 Karn Sueksa Kham nai Silajaruek Lak thi 1 khong Pho Khun Ramkhamhaeng Mahararcha การศึกษาคำ ในศิลาจารึกหลักที่ 1 ของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช [A Lexical Study of Inscription I (Ramkhamhaeng)]. Bangkok: Thammasat University Press.
Rossarin Disthabanchong รสริน ดิษฐบรรจง. 2013. Lakkarn Karn Arn Karn Kien Phasa Thai หลักการอ่าน การเขียนคำไทย [Principles of Thai Reading and Writing]. Bangkok: Suveeriyasarn.
Somsonge Burusphat สมทรง บุรุษพัฒน์. 2017. Phasasart Cherng Prawat ภาษาศาสตร์เชิงประวัติ [Historical Linguistics]. Bangkok: Charansanitwong Printing.
Thaworn Sikkhakosol ถาวร สิกขโกศล. 2017. Phasa Aksorn Kumkom Suphasit Chin อักษร ภาษา คำคม สุภาษิตจีน [Chinese Characters Language Epigram and Proverb]. Bangkok: Saeangdao Publishing House.
Thawat Punnotok ธวัช ปุณโณทก. 2010. Wiwatthanakarn Phasa Thai lae Aksorn Thai วิวัฒนาการภาษาไทยและอักษรไทย [Development of Thai Language and Ancient Thai Scripts]. Bangkok: Chulalongkorn
University Press.
The Ethic Committee of Transcription from Chinese into Thai คณะกรรมการพิจารณาเกณฑ์การถ่ายทอดเสียงภาษาจีนเป็นภาษาไทย. 2000. Ken Karn Thaithord Sieng Phasa Chine Mandarin Duey Akkarawitthi Thai เกณฑ์การถ่ายทอดเสียงภาษาจีนแมนดารินด้วยอักขรวิธีไทย [Principles of Transcription from Chinese Mandarin into Thai]. Bangkok: Thammasat University Press
Wilaiwan Kanitthanan วิไลวรรณ ขนิษฐานันท์. 2008. ...Taekorn Lai Sue Thai ni Bomee Maiturng… Taekorn Jaruek pen Phasa Thai ni Maimi ...แต่ก่อนลายสือไทนี้ บ่มี...หมายถึง...แต่ก่อนจารึกเป็นภาษาไทยนี้ ไม่มี [Taekorn Lai Sue Thai ni Bomee mean In the Ancient Time Does not Have Thai Language Inscription] วารสารภาษาและภาษาศาสตร์ [Journal of Language and Linguistics], 35-44, Bangkok: Thammasat University Press.
Worravat Sriyapai วรวรรธน์ ศรียาภัย. 2013. Phasasart Phasa Thai ภาษาศาสตร์ภาษาไทย [Thai Linguistics]. Nonthaburi: Sampachanya.
ภาษาจีน
Chatuwit Keawsuwan. 2015. Study on Sanskrit-Chinese Transliteration of Dharani Sutra in Tang Dynasty—Resource from Amoghavajra’s Transliteration Works. A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Literature, Fudan University, P.R. China.
Ci Hai Editorial Committee辭海編輯委員會. 2001. Ci Hai《辭海》[An Encyclopedic Dictionary of Chinese Vocabulary] (A version with coloured pictures). Shanghai: Shanghai Lexicographical Publishing
House.
Dictionary Editing office, Language Research Institute of Chinese Academy of Social Sciences中國社會科學院語言研究所詞典編輯室. 2016. Xiandai Hanyu Cidian Di Qi Ban《現代漢語詞典第7版》 [The Contemporary Chinese dictionary, 7th edition]. Beijing: The Commercial Press.
Dou Wenyu, Dou Yong 竇文宇、竇勇. 2005. Hanzi Ziyuan—Dangdai Xin Shuowen Jiezi 漢字字源——當代新說文解字 [Character Etymology: Contemporary New Shuo Wen Jie Zi], Jilin: Jilin Wenshi publishing.
Editorial Board of the Great Dictionary of Chinese Characters漢語大詞典編輯委員會. 1994. Hanyu Da Cidian 漢語大詞典 [The Great Dictionary of Chinese Characters]. Beijing: Legxicograpical Pubishing House.
Hanyu Da Zidian Editorial Board 漢語大字典編輯委員會. 1992. Hanyu Da Zidian《漢語大字典》[Comprehensive Chinese Character Dictionnary ]. Wuhan: Hubei Sichuan Lexicographical Publishing House
Liang Min, Zhang Junru梁敏、張均如. 1996. Dong Tai Yuzu Gailun《侗台語族概論》 [Introduction of Dong Tai Dialect]. Beijing: China Social Sciences Press.
Liu Xiaonan劉曉南. 2010. Hanyu Yinyunxue Yangjiu Jiaocheng漢語音韻學研究教程 [Chinese Phonology of Course], Beijing: Peking University Press.
Luo Zhufeng 羅竹風. 1986. Hanyu Da Cidian 《漢語大詞典》[The Great Chinese Dictionary]. Beijing: Publishing House of An Unabridged Chinese Dictionary.
(Ming) Min Qiji (Edit), (Qing) Bi Hongshu (revise)(明)閔齊伋輯、(清)畢弘述篆訂. 2013. Ding Zheng Liu Shu Tong 訂正六書通 [Revise six books], Shanghai: Shanghai Bookstore Publishing House.
Wang Li王力. 2000. Wang Li Gu Hanyu Zidian《王力古漢語字典》 [Ancient Chinese Dictionary of Wang Li] Beijing: Zhonghua Book Company
(Han) Xu Shen (Write) (Qing) Duan Yucai (note)(漢)許慎撰、(清)段玉裁注. 1988. Shuowen Jiezi Zhu《說文解字注》[Shuowen Jiezi Notation] Shanghai: Shanghai Ancient Works Publishing House.
Yu Naiyong 余迺永(校註). 2010. Xin Jiao Hu Zhu Song Ben Guangyun 《新校互註宗本廣韻》 [A New Revision of Guangyun wit Cross-Referencing Pronunciations]. Taipei: Liren Publishing.
Zhang Shilu, Yang Jianqiao張世祿、楊劍橋. 2009. Yinyunxue Rumen《音韻學入門》[Phonology Introduction]. Shanghai: Fudan University Press.
ภาษาอังกฤษ
Li fanggui. 1977. A Handbook of Comparative Tai. Hawai: University Press of Hawaii.
Prapin Manomaivibool. 1975. A Study of Soni-Thai Lexical Correspondences. A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, University of Washington.
เว็บไซต์
http://www.thaigoodview.com, accessed November 20, 2017
บทสัมภาษณ์
Thaworn Sikkhakosol ถาวร สิกขโกศล. Interview. 18 November, 2017.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2018-01-30

รูปแบบการอ้างอิง

แก้วสุวรรณ์ จ. (2018). การศึกษาที่มาของความหมายและวิธีการสร้างคำ “ลายสือ” ในเอกสารจีน. วารสารอักษรศาสตร์, 46(2), 217–246. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jletters/article/view/110554

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความ