มายาคติวัฒนธรรมทางความเชื่อ พิธีกรรม: การเปลี่ยนผ่านสู่ยุคดิจิทัล

บทคัดย่อ

มายาคติของวัฒนธรรมทางความเชื่อ พิธีกรรม ในสังคมไทย นำเสนอข้อค้นพบจากสัญญะสื่อความหมาย การปรากฏเกิดขึ้นของภาพลักษณ์ทางความเชื่อ ประกอบด้วยรูปแบบทางความเชื่อ พิธีกรรมกล่าวคือยุคสมัยภูมิภาคเอเชียอาคเนย์เกิดจากความเชื่อพิธีกรรมดั้งเดิม การแห่นางแมวเพื่อขอฝน และมายาคติความเชื่อ ความศรัทธาการเช่าพระบูชา พิธีกรรมเวียนเทียนออนไลน์ในยุคสมัยดิจิทัลของสังคมไทย ประเด็นสำคัญเรื่องมายาคติทางความเชื่อกับการเปลี่ยนผ่านรูปแบบความเชื่อสู่พิธีกรรม จึงเป็นการแสดงออกซึ่งปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรม และภาพลักษณ์มายาคติทางความเชื่อ จากกรณีศึกษาเชิงเทียบเคียงวัฒนธรรมทางความเชื่อ พิธีกรรมทั้ง 2 ช่วงยุคสมัย พบว่าวัฒนธรรมชุมชน ประกอบด้วยพิธีกรรมเสริมสร้างกิจกรรมชุมชนด้วยการผสมผสานความเชื่อกับวิถีชีวิตคนไทยในสังคมเกษตรกรรมเข้าด้วยกัน  ส่วนความเชื่อ พิธีกรรมของคนในยุคสมัยดิจิทัล จึงเป็นการรับรู้ชุดข้อมูลทางความเชื่อ พิธีกรรมด้วยการสื่อสารออนไลน์ ความรวดเร็วทั้งจากการรับและส่งข้อมูล จึงทำให้วิถีชีวิตของผู้คนได้เปลี่ยนผ่านเข้าสู่ความเป็นยุคสมัยที่แตกต่างกันบนพื้นฐานความเชื่อเดียวกัน ในยุคสมัยปัจจุบันสังคมไทยต้องเผชิญกับโรคระบาดโควิด-19  อุปกรณ์เครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์จึงเป็นทางเลือกเพื่อเข้าถึงความเชื่อและพิธีกรรมทดแทน ทำให้พิธีกรรมของวัฒนธรรมชุมชนถูกลดบทบาทลง ความเชื่อ พิธีกรรมทั้ง 2 ยุคสมัยได้สะท้อนตามหลักแนวคิดมายาคติวัฒนธรรมทางความเชื่อ พิธีกรรมถูกเชื่อมโยงด้วยกระบวนการรับรู้สัญญะเนื้อในสสาร โดยมีรูปแบบทางความเชื่อและหรือภาพลักษณ์ได้ถูกผันแปรตามยุคสมัยในลักษณะเฉพาะเจาะจง