นวัตกรรมการพัฒนาการบริหารวิสาหกิจชุมชนท้องถิ่นผลิตภัณฑ์กุ้ง ในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง

Main Article Content

วรพงศ์ แสงผัด
เพ็ญศรี ฉิรินัง
วรเดช จันทรศร
วิพัฒน์ หมั่นการ

บทคัดย่อ

          งานวิจัยเรื่อง “นวัตกรรมการพัฒนาการบริหารวิสาหกิจชุมชนท้องถิ่นผลิตภัณฑ์กุ้งในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง”เกิดขึ้นจากการพบว่าความสามารถในการผลิตกุ้งของประเทศไทย มีอัตราน้อยลง และสาเหตุหลักเกิดจากปัญหาของโรคระบาดในกุ้ง สวนทางกับปริมาณความต้องการของผู้บริโภค ทำให้งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์สภาพการดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์กุ้งในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง และระบุปัญหาของวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์กุ้งในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่างนำมาสู่การเสนอนวัตกรรมการพัฒนาการบริหารวิสาหกิจชุมชนท้องถิ่นผลิตภัณฑ์กุ้งในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ โดยเก็บข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูล จำนวน 32 คน จากกลุ่มผู้ที่เลี้ยงกุ้งที่เป็นสมาชิก และไม่ได้เป็นสมาชิกวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์กุ้งในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง รวมถึงผู้บริโภค และตัวแทนหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง


          ผลการวิจัยพบว่า การดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์กุ้งในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง ให้ความสำคัญเรื่องของน้ำที่จะเข้าสู่บ่อเลี้ยง จากศึกษาทำให้ผู้วิจัยสามารถจัดกลุ่มและสร้างเป็นรูปแบบนวัตกรรมด้านกระบวนการ ในชื่อนวัตกรรมด้านกระบวนการส่งเสริมและพัฒนาผลิตภัณฑ์กุ้งในบ่อเลี้ยง ภายใต้กระบวนการสร้างคุณภาพน้ำบ่อเลี้ยงกุ้ง กระบวนการป้องกันพาหะเข้าสู่บ่อเลี้ยง และการพักบ่อเลี้ยง ทั้ง 3 ส่วนคือ องค์ประกอบสำคัญของคุณภาพกุ้งที่ออกจากผู้บริโภค นอกจากนี้ในประเด็นด้านการตลาดของผลิตภัณฑ์กุ้งพบว่า กุ้งแวนาไม คือกุ้งที่สามารถดึงดูดผู้บริโภคได้ที่สุด เพราะราคาจำหน่ายที่ถูกกว่ากุ้งชนิดอื่น และพบว่า ความต้องการในผลิตภัณฑ์กุ้งนั้นควรต้องให้ความสำคัญกับมาตรฐาน ซึ่งสะท้อนออกมาจาก กระบวนการเลี้ยง ความสะอาด และการเจริญเติบโต ขณะที่จุดอ่อนที่เกิดขึ้นในด้านการตลาด คือ การขาดช่องทางการจัดจำหน่ายที่หลากหลาย จากการศึกษาทำให้ผู้วิจัยเห็นว่า หากสามารถจัดกลุ่มมาตรฐานการรับรองผลิตภัณฑ์ในรูปแบบของประสิทธิภาพด้านความเชื่อมั่นในผลิตภัณฑ์ โดยมี 3 มาตรฐานสำคัญ ได้แก่ GAP BAP และมาตรฐานอาหารปลอดภัย เป็นกลไกสำคัญ
ของการสร้างความเชื่อมั่นในตัวผลิตภัณฑ์กุ้งที่จะส่งผลทางบวกในแง่ของราคา และจะส่งผลให้ความต้องการซื้อมากขึ้น ซึ่งมีโอกาสให้เกิดการขยายช่องทางการจัดจำหน่ายได้มากขึ้นตามมา

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
[1]
แสงผัด ว. ., ฉิรินัง เ. ., จันทรศร ว. ., และ หมั่นการ ว. ., “นวัตกรรมการพัฒนาการบริหารวิสาหกิจชุมชนท้องถิ่นผลิตภัณฑ์กุ้ง ในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง”, ้่j of human, ปี 15, ฉบับที่ 2, น. 81–99, ธ.ค. 2025.
ประเภทบทความ
บทความวิชาการและบทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมประมง. (2560). ยุทธศาสตร์กรมประมง พ.ศ. 2560-2564. สืบค้นวันที่ 11 สิงหาคม 2567 จาก www4.fisheries.go.th

กรมประมง. (2565). สถิติการเลี้ยงกุ้งประจำปี พ.ศ. 2565. สืบค้นวันที่ 11 สิงหาคม 2567 จาก www4.fisheries.go.th

คณะกรรมการนโยบายการบริหารงานจังหวัดและกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการ. (2560). การจัดตั้งกลุ่มจังหวัดและกําหนดจังหวัดที่เป็นศูนย์ปฏิบัติการของกลุ่มจังหวัด (ฉบับที่ 3). สืบค้นวันที่ 11 สิงหาคม 2567 จาก https://www.soc.go.th/wp-content/uploads//2021/10/v64_3352edit.pdf

ธนภัทร ยีขะเด. (2561). นวัตกรรมระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจในการจัดการฟาร์มกุ้งของเกษตรกรรายย่อยภายใต้กลุ่มสหกรณ์. (วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาวิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

พัชรินธร ลังกาปอน. (2565). สถานการณ์สินค้ากุ้งทะเลและผลิตภัณฑ์ ในช่วง 9 เดือนแรก ปี 2565. กรุงเทพฯ: กลุ่มเศรษฐกิจการประมงกองนโยบายและแผนพัฒนาการประมง กรมประมง.

มลฤดี สนธิ. (2559). รูปแบบการจัดการฟาร์มและการควบคุมอินทรีย์สารในบ่อกุ้งของเกษตรกรเพื่อป้องกันโรคตายด่วนในกุ้งทะเล. (รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์). กรุงเทพฯ: สำนักคณะกรรมการการอุดมศึกษา.

เสาวลักษณ์ พรหมศร และสุธรรม ขนาบศักดิ์. (2567). การศึกษาการผลิตกุ้งขาวแวนาไมของเกษตรกรรายย่อยในตำบลเกาะเพชร อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช. อินทนิลทักษิณสาร, 19(2), 127-156.

ทิพวรรณ ฤทธิชัย และชุดาพร สอนภักดี. (2565). การตัดสินใจลงทุนเลี้ยงกุ้งแบบผสมระหว่างกุ้งขาวแวนนาไมกับกุ้งก้ามกรามในบ่อดินของเกษตรกรผู้เลี้ยงกุ้ง อําเภอกําแพงแสน จังหวัดนครปฐม. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้, 15(1), 95-109.

เสริมศักดิ์ สัตตบงกช. (2557). การถ่ายทอดเทคโนโลยีการจัดการน้ำหลังการเลี้ยงกุ้งในพื้นที่น้ำจืดตามแนวพระราชดำริ. สุทธิปริทัศน, 28(86), 35-71.

เรืองไร โตกฤษณะ. (2559). การเสริมสร้างสมรรถนะเกษตรกรผู้เลี้ยงกุ้งโดยการจัดองค์กรสหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้ง. (รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์). กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย

วรางคณา สุยะนันทน์, กุลภา กุลดิลก และวิศิษฐ์ ลิ้มสมบุญชัย. (2564). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความตั้งใจซื้อผลิตภัณฑ์อาหารทะเลที่ติดฉลากสิ่งแวดล้อมในกรุงเทพมหานคร. วารสารเศรษฐศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการ, 8(2), 180-200.