การจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยชุมชน ตำบลท่าขนอน อำเภอคีรีรัฐนิคม จังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัยเรื่อง “การจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยชุมชนตำบล        ท่าขนอน อำเภอคีรีรัฐนิคม จังหวัดสุราษฎร์ธานี” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพปัจจุบันและปัญหาการจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยชุมชนตำบลท่าขนอน 2) กระบวนการจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืนโดยชุมชนตำบลท่าขนอน อำเภอคีรีรัฐนิคม จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ทำการวิจัยระหว่างเดือนมิถุนายนพ.ศ. 2562 ถึง เดือนกันยายน พ.ศ. 2563 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย 21 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา และนำเสนอข้อมูลในลักษณะพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพปัจจุบันและปัญหาการจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยชุมชนตำบลท่าขนอนทั้ง 5 ด้าน ดังนี้ 1) ด้านการบริการนักท่องเที่ยว พบว่า ชาวบ้านรวมตัวกันตั้งกลุ่มท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์บ้านยวนสาว เพื่อบริการท่องเที่ยว จุดเด่น หินช้าง หินพัด น้ำตกยวนสาว จุดด้อยด้านการบริการยังมีไม่เพียงพอ 2) ด้านการจัดการที่พัก จุดเด่น มีบ้านพักและโฮมสเตย์ไว้บริการ ราคาไม่แพง ที่พักสะอาดได้มาตรฐาน นอนดูดาว ทานข้าวบนแคร่ เช้าดูทะเลหมอก จุดด้อย คือ บ้านพัก/โฮมสเตย์ มีไม่เพียงพอ 3) ด้านร้านอาหาร-ของที่ระลึก จุดเด่นคือ มีอาหารพื้นบ้านแนะนำ รสชาติอร่อย จุดด้อย คือ ร้านอาหารยังมีน้อย และของที่ระลึกยังไม่หลากหลาย 4) ด้านรถรับ-ส่ง จุดเด่น เน้นความปลอดภัยเป็นหลัก ขับรถดีมีน้ำใจ จุดด้อย คือ คนขับรถมีไม่เพียงพอ 5) ด้านมัคคุเทศก์  จุดเด่นคือแนะนำให้ข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวดี จุดด้อย คือ ขาดความรู้ด้านภาษาอังกฤษ และมัคคุเทศก์ยังมีไม่เพียงพอ 2. กระบวนการจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืนโดยชุมชนตำบลท่าขนอน ทั้ง 5 ด้าน ดังนี้ 1) การกระจายรายได้ พบว่า เกิดการกระจายรายได้สู่เศรษฐกิจฐานรากได้เป็นอย่างดี 2) เกิดการจ้างงานและสร้างรายได้ ชุมชนมีอาชีพ มีงานทำ และมีรายได้จากการท่องเที่ยว 3) ลดความยากจนในชุมชน ชาวบ้านมีฐานะทางเศรษฐกิจดีขึ้นพอกินพอใช้และพอเพียง 4) นักท่องเที่ยววิถีชีวิตชุมชน เรียนรู้และเข้าใจ พบว่า นักท่องเที่ยวได้เข้าใจและเรียนรู้วิถีชีวิตของชุมชนด้านปัจจัย 4 เรียนรู้ธรรมชาติ สัตว์ และสิ่งแวดล้อม 5) การมีส่วนร่วมของคนในชุมชน โดยชุมชนตำบลท่าขนอนร่วมกันคิด ร่วมวางแผน           ร่วมปฏิบัติ ร่วมรับผิดชอบ และร่วมรับผลประโยชน์จากการจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืน