การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบของแนวปฏิบัติที่ดีในการบริหารทรัพยากร ทางการศึกษาสำหรับโรงเรียนขนาดเล็กในประเทศไทย

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์สถานการณ์และปัญหาในการบริหารทรัพยากรทางการศึกษาของโรงเรียนขนาดเล็กจากงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 2) สังเคราะห์แนวปฏิบัติที่ดีในการบริหารทรัพยากรทางการศึกษาของโรงเรียนขนาดเล็ก และ 3) จัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบายและการปฏิบัติ สำหรับผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็กในการนำแนวปฏิบัติที่ดีไปใช้ และกาวิจัยในอนาคต งานวิจัยนี้เป็นการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ คัดเลือกบทความวิจัยเชิงปริมาณ จำนวน 10 เรื่อง จากฐานข้อมูล TCI ThaiJo ที่ตีพิมพ์ระหว่างปี พ.ศ. 2556–2567 ใช้เกณฑ์ PRISMA ในการคัดเลือก และเครื่องมือ JBI Critical Appraisal Tool ในการประเมินคุณภาพบทความ แล้ววิเคราะห์เนื้อหา

           ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัญหาหลักของโรงเรียนขนาดเล็กคือการขาดแคลนบุคลากร งบประมาณจำกัด วัสดุอุปกรณ์ไม่เพียงพอและล้าสมัย อาคารสถานที่ทรุดโทรม และการระดมทรัพยากรภายนอกมีอุปสรรค 2) แนวปฏิบัติที่ดีในการบริหารทรัพยากร 5 ด้าน ได้แก่ (ก) ด้านบุคลากร ควรสรรหา พัฒนา สร้างแรงจูงใจ และรักษาบุคลากร (ข) ด้านงบประมาณ วางแผนแบบมีส่วนร่วม โปร่งใส และติดตามผล (ค) ด้านวัสดุอุปกรณ์และเทคโนโลยี จัดหาให้เพียงพอ ทันสมัย บำรุงรักษา และรองรับการเรียนทางไกล (ง) ด้านอาคารสถานที่ ดูแล ใช้พื้นที่คุ้มค่า และเปิดให้ชุมชนใช้ประโยชน์ และ (จ) การระดมทรัพยากรภายนอก สร้างเครือข่ายความร่วมมือ 3) ข้อเสนอแนะเพื่อการยกระดับมี 3 ส่วน ได้แก่ (ก) ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย เน้นปรับสูตรจัดสรรงบประมาณ การส่งเสริมนโยบายเครือข่าย และการสนับสนุนเทคโนโลยี (ข) ข้อเสนอแนะเชิงปฏิบัติ ที่ต้องมุ่งพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหาร ควบคู่กับการบริหารแบบมีส่วนร่วมและการใช้ข้อมูล และ (ค) ข้อเสนอแนะเพื่อการวิจัยในอนาคต ที่ควรมุ่งเน้นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ การวิจัยเปรียบเทียบ และการพัฒนานวัตกรรมการบริหาร