การประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ของคนงานตัดอ้อยและลำเลียงอ้อยขึ้นรถบรรทุกในอำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี

บทคัดย่อ

          การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์และความเมื่อยล้าจากการทำงานของคนงานตัดอ้อยและลำเลียงอ้อยขึ้นรถบรรทุกในอำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี จำนวน 62 คน การเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความเมื่อยล้าของร่างกาย (Body discomfort)  และแบบประเมินท่าทางการเคลื่อนไหวทั่วทั้งร่างกายอย่างรวดเร็ว (Ovako Working Posture Analysis System: OWAS) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการศึกษาพบว่า คนงานตัดอ้อยและลำเลียงอ้อยขึ้นรถบรรทุก ส่วนใหญ่เพศหญิง ร้อยละ 77.42 อายุระหว่าง 31-45 ร้อยละ 43.55 ระยะเวลาการทำงาน 8 ชั่วโมง/วัน ร้อยละ100.00 ความเมื่อยล้าทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อของคนงานตัดอ้อยและลำเลียงอ้อยขึ้นรถบรรทุก พบว่า ส่วนใหญ่มีอาการปวดเมื่อยในระดับปานกลาง โดยพบสูงที่สุดที่ตำแหน่งแขนล่างซ้าย ร้อยละ 90.32 รองลงมา หัวเข่าขวา ร้อยละ 77.42 และแขนส่วนล่างขวา ร้อยละ 67.74 ตามลำดับ การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์โดยใช้แบบประเมิน OWAS พบว่า คนงานตัดอ้อยและลำเลียงอ้อยขึ้นรถบรรทุกส่วนใหญ่มีความเสี่ยงของท่าทางการทำงานอยู่ในระดับ 4 (มีอันตรายมาก) ท่าทางการทำงานดังกล่าวมีความเสี่ยงสูงมากที่จะทำให้เกิดอันตรายต่อกล้ามเนื้อและกระดูก พบความเสี่ยงสูงในขั้นตอนการตัดโคนอ้อย ร้อยละ 56.25 รองลงมา ขั้นตอนการยกมัดอ้อยขึ้นรถบรรทุก ร้อยละ 35.71 และขั้นตอนการยกมัดอ้อยขึ้นบ่า ร้อยละ 21.43 ตามลำดับ ควรมีการจัดอบรมให้ความรู้ทางด้านการยศาสตร์และท่าทางการทำงานที่เหมาะสมให้กับคนงานตัดอ้อยและลำเลียงอ้อยขึ้นรถบรรทุก เพื่อป้องกันการบาดเจ็บทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อและโรคปวดหลังจากการทำงานในระยะยาว