การศึกษาแผนปฏิบัติการจัดการป่าชุมชน บ้านแม่มอกใต้ ตำบลแม่มอก อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
แนวทางการขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการจัดการป่าชุมชน บ้านแม่มอกใต้ ตำบลแม่มอก อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแผนปฏิบัติการ (Action Plan) จัดการป่าชุมชน และแนวทางการขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการจัดการป่าชุมชน ของบ้านแม่มอกใต้ ตำบลแม่มอก อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง มีผู้ให้ข้อมูลสำคัญใช้วิธีการการคัดเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จากกลุ่มตัวแทนคณะกรรมการป่าชุมชนของบ้านแม่มอกใต้ จำนวน 5 คน และตัวแทนแกนนำที่เกี่ยวข้องกับการจัดการป่าชุมชนบ้านแม่มอกใต้ จำนวน 10 คน ใช้เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสนทนากลุ่ม (Group Interview) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) และการสรุปอุปนัย (Analytic Induction) ผลการศึกษา พบว่า หมู่บ้านแม่มอกใต้ มีแผนปฏิบัติการจัดการป่าชุมชนโดยมุ่งเน้นการฟื้นฟูทรัพยากรป่าชุมชน รวมถึงการสร้างความอุดมสมบูรณ์ของป่าชุมชนของหมู่บ้าน ได้แก่ การทำแนวกันไฟ การทำฝายชะลอน้ำ การปลูกป่า เนื่องจากพื้นที่หมู่บ้านแม่มอกใต้ ได้รับการสนับสนุนโครงการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการฟื้นฟูป่าชุมชน อย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เกิดผลลัพธ์ที่ดีในการใช้ประโยชน์จากป่าชุมชนของคนในพื้นที่ ในส่วนของแนวทางการขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการจัดการป่าชุมชน พบว่า การวิเคราะห์แผนปฏิบัติการจัดการป่าชุมชน เป็นแผนปฏิบัติการที่มีส่วนร่วมของชุมชน และตัวแทนที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดการป่าชุมชนในพื้นที่ ทั้งนี้ถือว่าเป็นการจัดทำแผนแบบล่างขึ้นบน (Bottom-up) ที่สอดคล้องกับความต้องการของประชาชนในพื้นที่ การผลักดันโครงการตามแผนปฏิบัติการจัดการป่าชุมชนของหมู่บ้านแม่มอก จึงต้องสร้างความพร้อมในศักยภาพการจัดการป่าของชุมชน ร่วมกันกับการเสนอแผนผลักดันกับหน่วยงานภาคีเครือข่ายต่าง ๆ เพื่อการระดมทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
กรมป่าไม้. (2566). รายงานโครงการจัดทำข้อมูลสภาพพื้นที่ป่าไม้ ปี พ.ศ. 2566. กรุงเทพ: สำนักจัดการที่ดิน (กรมป่าไม้).
ก้องเกียรติ เต็มตำนาน. (2565). รูปแบบการจัดการป่าชุมชนโดยการมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน จังหวัดมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
เดือนนภา ภู่ทอง. (2562). การจัดการป่าชุมชนเพื่อความยั่งยืน โดยการใช้กระบวนการมีส่วนร่วมสาธารณะ และจารีตประเพณีท้องถิ่นในพื้นที่ภาคเหนือ. Journal of Administrative and Management, 6(2), 80-94.
ทนงศักดิ์ ปัดสินธุ์. (2567). การศึกษาความสำคัญของปัจจัยในการจัดการป่าชุมชนตามความคิดเห็นของ ประชาชน: กรณีศึกษาป่าชุมชนดอนยาง ตำบลหลักเมือง อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารวิจัยสังคมและปริทัศน์, 47(1), 1-18.
เทศบาลตำบลแม่มอก. (2566). แผนพัฒนาท้องถิ่น (พ.ศ. 2566 - 2570) เทศบาลตำบลแม่มอก. ลำปาง: เทศบาลตำบลแม่มอก.
ประเมิน กาฬภักดี. (2564). แนวทางการจัดการทรัพยากรป่าชุมชนอย่างยั่งยืนในเขตพื้นที่ภาคตะวันออก. วารสารนิติศาสตร์และสังคมท้องถิ่น, 5(1), 1-27.
วัชรพงศ์ บุหลันพฤกษ์. (2543). การดำเนินการโครงการจัดตั้งป่าชุมชนของบ้านแม่หาร จังหวัดแม่ฮ่องสอน วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยแม่โจ้.
วิศท์ เศรษฐกร, และคณะ. (2566). การแก้ไขปัญหาความยากจนด้วยป่าชุมชนในอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง. กรุงเทพฯ: หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท).
ศรีประไพร คุ้มศัตรา. (2559). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ป่าชุมชน: ศึกษากรณีตำบลช่องสะเดา อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชพฤกษ์, 1(3), 59-68.
สุวัฒ ดวงแสนพุด. (2564). การจัดการป่าชุมชนแบบมีส่วนร่วม: กรณีศึกษาป่าชุมชนภูปอบ บ้านวังน้ำมอก ตำบลพระพุทธบาท อำเภอศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 15(1), 93-107.
