สูงวัยในที่เดิม: ความร่วมมือในชุมชนเพื่อการดูแลผู้สูงอายุไทย

Main Article Content

ปิยากร หวังมหาพร

บทคัดย่อ

               ด้วยจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มขึ้นในประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทย ประเทศต่าง ๆ จึงออกมาตรการด้านสวัสดิการสังคมและสังคมสงเคราะห์เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ แนวคิดหนึ่งที่ประเทศต่าง ๆ นำมาใช้คือความพยายามให้ผู้สูงอายุอยู่ในสภาพแวดล้อมเดิมให้นานที่สุดหรือเรียกแนวคิดนี้ว่า สูงวัยในที่เดิม แนวคิดนี้มุ่งเน้นการช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถอยู่ในบ้านหรือสถานที่ที่รู้จักและสนับสนุนการดูแลตนเอง บทความวิชาการเรื่อง สูงวัยในที่เดิม: ความร่วมมือในชุมชนเพื่อการดูแลผู้สูงอายุไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจการนำแนวคิดสูงวัยในที่เดิมมาใช้ในประเทศไทย ศึกษาโดยการสำรวจเอกสาร ตำราและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง โดยพบว่า ประเทศไทยเริ่มนำแนวคิดดังกล่าวมาใช้ในระบบการดูแลผู้สูงอายุระดับชุมชนตั้งแต่ พ.ศ. 2545 ในลักษณะการสร้างความร่วมมือระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคมในชุมชนเพื่อสนับสนุนผู้สูงอายุให้อยู่อาศัยในบ้านในชุมชนได้อย่างมีคุณภาพ ดังปรากฏในโครงการต่าง ๆ ของภาครัฐไทยที่ออกแบบโครงการตามแนวคิดสูงวัยในที่เดิม อย่างไรก็ตามการขับเคลื่อนแนวคิดการสูงวัยในที่เดิมจะสำเร็จได้ต้องอาศัยการจัดสรรทรัพยากรอย่างเหมาะสม เช่น งบประมาณ บุคลากร โครงสร้างพื้นฐานและการบูรณาการระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

ภาษาไทย

กฎกระทรวง แบ่งส่วนราชการกรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ พ.ศ. 2559. (2559, 1 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 133 ตอนที่ 94 ก. หน้า 24-28.

กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2566). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2565. กรุงเทพฯ: อัมรินทร์ คอร์เปอเรชั่นส์.

กฤษนารี แย้มเพ็ง, สุปราณี แตงวงษ์ และทิพา ต่อสกุลแก้ว. (2566). การบริการวิชาการแก่สังคมเพื่อส่งเสริม การ สูงวัยในที่อยู่อาศัยเดิมของผู้สูงอายุ. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยคริสเตียน, 10(1), 69-84.

นารีรัตน์ จิตรมนตรี, วิไลวรรณ ทองเจริญ และสาวิตรี ทยานศิลป์. (2552). ตัวแบบการดูแลผู้สูงอายุที่ดีของครอบครัวและชุมชนเขตเมืองและกรุงเทพมหานคร. รายงานวิจัย. สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย.

ปิยากร หวังมหาพร. (2566). ศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ เทศบาลตำบลตลาดเกรียบ: สภาพปัจจุบัน โอกาสและอุปสรรค. วารสารการบริหารปกครอง (Governance Journal), 12(2), 88-101.

ปิยากร หวังมหาพร และสัญญาศรณ์ สวัสดิ์ไธสง. (2566). ความกตัญญูกตเวทีและการดูแลผู้สูงอายุในญี่ปุ่นและไทย: อิทธิพลทางวัฒนธรรมต่อการกำหนดนโยบายผู้สูงอายุที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลาง. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, 17( 2), 76-93.

วัลย์พร วรพรพงษ์, วรพนิต ศุกระแพทย์ และวลัยนารี พรมลา. (2563). สูงวัยในถิ่น. วารสารวิชาการสถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ, 6(2), 540-549.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2567). โครงการบริบาลและคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุในชุมชน. วันที่ค้นข้อมูล 20 มกราคม 2568, เข้าถึงได้จาก

https://library.parliament.go.th/index.php/th/radioscript/rr2567-jan10

ภาษาอังกฤษ

National Council on Aging. (2021). Healthy Aging: Community Resource Centers. Retrieved November 12, 2024, from https://www.ncoa.org/aging-in-place/

Owusu, B., Bivins, B, Marseille, B. R., & Baptiste, D. L. (2023). Aging in place: Programs, challenges and opportunities for promoting healthy aging for older adults. Nurs Open, 10(9), 5784-5786.

Peek, S. T., Luijkx, K.G., Rijnaard, M. D., Nieboer, M. E., Van Der Voort, C. S., Aarts, S., Van Hoof, J., Vrijhoef, H.J., & Wouters, E. J. (2016). Older Adults' Reasons for Using Technology while Aging in Place. Gerontology, 62(2), 226-237.

United Nations. (2002). Political Declaration and Madrid International Plan of Action on Ageing. United Nations. Retrieved January 7, 2025, from https://www.un.org/esa/socdev/documents/ageing/MIPAA/political-declaration-en.pdf

United Nations. (2024). World Population Ageing 2023. Retrieved January 7, 2025, from https://desapublications.un.org/publications/world-population-ageing-2023-challenges-and-opportunities-population-ageing-least