การเปรียบเทียบโครงสร้างความรู้ (Schema) และกลยุทธ์การเลือกหัวข้อสนทนา เมื่อพบกันเป็นครั้งแรกของผู้พูดชาวไทยกับผู้พูดชาวญี่ปุ่น

Abstract

การสนทนากับบุคคลที่เพิ่งพบกันเป็นครั้งแรกมีความสำคัญ เพราะหากทั้งสองฝ่ายต่างมีความรู้สึกที่ดีต่อกันก็ย่อมเป็นหนทางในการสานสัมพันธ์ต่อไปในอนาคตได้ งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการศึกษาหาโครงสร้างความรู้หรือ Schema ที่ปรากฏในบทสนทนาของผู้ที่พบกันเป็นครั้งแรก โดยเปรียบเทียบระหว่างนักศึกษาชาวไทยกับชาวญี่ปุ่น      เพศหญิง ใช้จำนวนกลุ่มตัวอย่างชาติละ 8 คู่ และเก็บเสียงสนทนาตามธรรมชาติ ผลการวิจัยพบว่า หัวข้อที่อยู่ในโครงสร้างความรู้ของนักศึกษาชาวไทยมี 9 หัวข้อ ขณะที่ของนักศึกษาชาวญี่ปุ่นมี 4 หัวข้อ แต่ถึงแม้นักศึกษาชาวญี่ปุ่นจะใช้หัวข้อสนทนาจำนวนน้อยกว่า แต่มีแนวโน้มที่จะพัฒนาเนื้อหาของแต่ละหัวข้อให้ลึกซึ้งขึ้นมากกว่า ตรงข้ามกับนักศึกษาไทยที่ใช้หัวข้อในการสนทนามากกว่า แต่เนื้อหาของแต่ละหัวข้อไม่ค่อยลึกและมักเปลี่ยนหัวข้อสนทนาไปเรื่อยๆ อย่างไรก็ตาม ผู้วิจัยพบว่า นักศึกษาทั้งสองชาติมีลักษณะร่วมกันคือ มักเลือกสนทนาหัวข้อประเภท “การดำเนินชีวิตของนักศึกษา” “สังกัด” และ “จุดร่วม” ของทั้งสองฝ่าย แสดงให้เห็นว่าทั้งสองชาติมีโครงสร้างความรู้ในการเลือกหัวข้อสนทนาที่คล้ายคลึงกัน ส่วนกลยุทธ์การเลือกหัวข้อสนทนาในการวิจัย   ครั้งนี้พบว่ามีการใช้ทั้งหมด 7 กลยุทธ์ “การยกถ้อยคำก่อนหน้าขึ้นมาเป็นหัวข้อสนทนา” เป็นกลยุทธ์ที่กลุ่มตัวอย่างทั้งสองชาติต่างก็ใช้มากที่สุด แต่กลยุทธ์ “การหยิบยกเรื่องราวที่เกิดขึ้นแทรกเข้ามาในขณะสนทนาขึ้นมาเป็นหัวข้อสนทนา” พบเฉพาะข้อมูลใน      กลุ่มตัวอย่างนักศึกษาชาวไทย ซึ่งการเปลี่ยนหัวข้อสนทนากะทันหันนี้อาจทำให้คู่สนทนาที่เป็นชาวญี่ปุ่นเข้าใจผิด เพราะคิดว่าอีกฝ่ายไม่ให้ความสำคัญกับตนอย่างจริงใจได้     ตรงข้ามกับชาวไทยที่ไม่ติดใจมากนัก เพราะมักเปลี่ยนหัวข้อสนทนาบ่อยครั้งอยู่แล้ว

Comparison of Schema and Strategies of Topic Selection between Thai and Japanese People for the Conversation with People Met for the First Time

The conversation between people who first meet each other is important because of both parties have good feelings towards each other, they can build further relationship. Therefore, the objective of this study is to explore the schema that appears in the conversation between people meeting each other for the first time by comparing the cases of Thai students and the cases of Japanese students. The total number of the participants of each nationality is 8 pairs. All participants are the female. The conversation of each pair is recorded without any adjustment. The findings from the study reveal that the schema of Thai participants is in 9 topics in total whilst the schema of the Japanese participants is in 4 topics in total. Even though Japanese participants’ discuss fewer topics than the Thai participants, they tend to develop the content of each topic to be more in-depth. On the contrary, Thai people discuss each topic briefly before moving to another topic. However, the participants of the two groups share something in common: they choose the topics that concern ‘students’ lives’, ‘students’ institutes’ and ‘things that both parties share in common’. This reflects that the participants of both nations have similar schemas. As for the strategies of the topic selection, it is discovered that 7 strategies are used, but the ‘use of the formerly discussed topics’ strategy is most used by the participants with either nationality. However, the ‘use of the emerging incident as the topic’ is found out to be popular among Thai participants. The sudden change of the discussed topic by Thai participants might make Japanese counterparts misunderstand that their Thai counterparts do not sincerely pay attention to them. However, Thai participants might not be much impacted by their counterparts’ topic changes because they always change topics of their conversations.