ข้อสังเกตการใช้คำแสดงการถามในภาษาไทยปัจจุบัน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอข้อสังเกตเกี่ยวกับการใช้คำแสดงการถามในภาษาไทยปัจจุบัน ที่ไม่ได้เพียงทำหน้าที่ในการถามเพื่อขอคำตอบจากผู้ฟังเท่านั้น แต่ยังใช้แสดงเจตนาต่าง ๆ ของผู้พูด ซึ่งจัดเป็นการใช้วัจนกรรมอ้อม และยังทำหน้าที่อื่น ๆ ได้แก่ เพื่อตรวจสอบว่าผู้ฟังติดตามฟังผู้พูดอยู่ เพื่อล้อหรือแซวผู้ฟัง เพื่อแสดงความหมายว่ามาก เพื่อแสดงความคิดเห็น และเพื่อแสดงความไม่สนใจคำพูดของอีกฝ่าย ซึ่งเป็นหน้าที่ที่พบเพิ่มเติมจากงานวิจัยที่เคยศึกษาหน้าที่ของคำแสดงการถามที่ผ่านมา นอกจากนี้ ยังตั้งข้อสังเกตว่าในบางบริบท คำแสดงการถาม ปะ ซึ่งเป็นรูปแปรของ หรือเปล่า และ มะ ซึ่งเป็นรูปแปรของ ไหม สามารถใช้แทนกันได้ รวมถึงเสนอมุมมองว่า คำแสดง การถาม ปะ และ มะ มีการใช้เป็นดัชนีปริจเฉทเพื่อแสดงการบอกกล่าวหรือยืนยันได้อีกด้วย ซึ่งทำให้เห็นว่าคำแสดงการถามดังกล่าวอาจจะผ่านกระบวนการกลายเป็นคำไวยากรณ์จากคำแสดงการถามที่มีความหมายแสดงการถามและมีลักษณะอรรถศาสตร์ต่าง ๆ มาเป็นดัชนีปริจเฉทแล้ว