วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace <p><strong>ISSN: 2985-1556 (Online) </strong></p> <p> <strong>วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร</strong> มีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะสนับสนุน ส่งเสริมให้คณาจารย์บุคลากรเจ้าหน้าที่ นิสิต และผู้สนใจ ทั้งภายในและภายนอกมหาวิทยาลัยได้เสนอและเผยแพร่บทความบทความวิจัย บทความวิชาการ บทวิจารณ์หนังสือ บทความปริทรรศน์ และบทความพิเศษ ที่ได้มาตรฐานสู่สาธารณชน รวมทั้งยกระดับผลงานทางวิชาการให้ได้รับการยอมรับในระดับชาติและนานาชาติ ด้วยหวังให้เป็นตลาดแห่งองค์ความรู้ที่สามารถค้นคว้า ถ่ายถอด และแลกเปลี่ยนความรู้ในด้านต่างๆ อย่างหลากหลาย ทั้งนี้ เปิดรับบทความด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ไม่ว่าจะเป็นด้านพระพุทธศาสนา ปรัชญา สันติศึกษา สังคมวิทยา นิติศาสตร์ รัฐศาสตร์ มานุษยวิทยา ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม การพัฒนาชุมชม การศึกษา จิตวิทยา และรวมถึงสหวิทยาการเชิงประยุกต์ด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ปีละ 6 ฉบับ โดยบทความที่ตีพิมพ์เผยแพร่ได้ผ่านการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิอย่างน้อย 2 ท่าน ทั้งนี้เปิดรับบทความทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ</p> <p> </p> <p><strong>ประเภทของผลงานที่ตีพิมพ์ในวารสาร</strong></p> <p> 1) บทความวิจัย (Research Article) เป็นบทความที่นำเสนอการค้นคว้าวิจัย เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ปรัชญา สันติศึกษา สังคมวิทยา นิติศาสตร์ รัฐศาสตร์ มานุษยวิทยา ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม การพัฒนาชุมชม การศึกษา จิตวิทยา และรวมถึงสหวิทยาการเชิงประยุกต์ด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ </p> <p> 2) บทความวิชาการ (Academic Article) เป็นบทความวิเคราะห์ วิจารณ์หรือเสนอแนวคิดใหม่</p> <p> 3) บทความปริทรรศน์ (Review Article) และบทวิจารณ์หนังสือ (Book Review) เป็นบทความในลักษณะวิจารณ์หรืออธิบายเหตุผลสนับสนุนในประเด็นที่เห็นด้วย และ มีความเห็นแตกต่างในมุมมองวิชาการ</p> <p> 4) บทความพิเศษ (Special Article) ในวาระครบรอบหรือในโอกาสสำคัญต่างๆ</p> <p> </p> <p><strong>กำหนดออกเผยแพร่วารสาร</strong></p> <p> วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร มีกำหนดวงรอบการเผยแพร่ปีละ 6 ฉบับ ดังนี้</p> <p> ฉบับที่ 1 มกราคม - กุมภาพันธ์ </p> <p> ฉบับที่ 2 มีนาคม - เมษายน </p> <p> ฉบับที่ 3 พฤษภาคม - มิถุนายน </p> <p> ฉบับที่ 4 กรกฎาคม - สิงหาคม </p> <p> ฉบับที่ 5 กันยายน - ตุลาคม</p> <p> ฉบับที่ 6 พฤศจิกายน - ธันวาคม</p> <p> ทั้งนี้ เริ่มประกาศใช้ตั้งแต่เดือน มกราคม พ.ศ. 2564 เป็นต้นไป</p> <p> เลขมาตรฐานสากลประจำวารสาร (ISSN) ประเภท Online ของวารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร คือ ISSN: 2985-1556 (Online) เผยแพร่สืบค้น และดาวน์โหลดข้อมูลได้ที่ <u><a href="https://so03.tci-thaijo.org/index.%20php/journal-peace">https://so03.tci-thaijo.org/index. php/journal-peace</a></u></p> <p> </p> <p><strong>กระบวนการพิจารณาบทความจากผู้ทรงคุณวุฒิ</strong></p> <p> วารสารมีกระบวนการประเมินคุณภาพจากผู้ทรงคุณวุฒิก่อนตีพิมพ์ โดยบทความที่ตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสารได้ผ่านการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิ อย่างน้อย 2 ท่าน ในลักษณะปกปิดรายชื่อ (Double blind peer-reviewed) ทั้งนี้บทความจากผู้นิพนธ์ภายในหน่วยงานหรือสถาบันของวารสารฯ จะได้รับการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิภายนอกหน่วยงานหรือสถาบันของวารสารฯ ส่วนบทความจากผู้นิพนธ์ภายนอกหน่วยงานหรือสถาบันของวารสารฯ จะได้รับการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิภายในหรือภายนอกหน่วยงานหรือสถาบันของวารสารฯ ซึ่งมีความเชี่ยวชาญหรือประสบการณ์ในสาขานั้นๆ และไม่มีส่วนได้ส่วนเสียกับผู้นิพนธ์</p> Master of Arts Program in Peace Studies Mahachulalongkornrajavidyalaya University th-TH วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร 2287-0962 <p>ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ ยินยอมว่าบทความเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร</p> Mindfulness, Wisdom and Loving-Kindness (MWL) Meditation and Its Role in Enhancing Family Cohesion and Mental Well-Being https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/289241 <p>This study examines how Mindfulness, Wisdom, and Loving-kindness (MWL) meditation can be a crucial tool for families with children who have unique requirements. This study, grounded in Buddhist psychology and peace studies, aimed to: (1) To study the difficulties and obstacles experienced by families caring and scientific knowledge for parenting of special needs children; and (2) To study the family caring aims to happiness and the meditation courses for the families based on Buddhist scripture. Conducted by the Buddhamahametta Foundation, the study utilized a qualitative approach involving 21 caregiving families and 10 interdisciplinary specialists, Buddhist teachings, paediatric care, expressive therapy, education, and the Founder of BaanMaeNok Learning Centre of Persons with Disabilities Association. Data was collected through a questionnaire and focus groups discussion. </p> <p>The MWL program incorporated fundamental Buddhist practices such as mindfulness breathing, loving-kindness chanting, and contemplative reflections, specifically designed to enhance emotional regulation and foster family harmony. Findings revealed that families frequently struggle with emotional exhaustion, financial hardships, and social disconnection. Nonetheless, MWL practices significantly enhanced emotional awareness, compassionate communication, and mental resilience. Feedback after the course revealed a heightened sense of inner peace, improved caregiving perspectives, and a feeling of spiritual continuity through the daily application of MWL techniques. Participants also mentioned an enhanced feeling of community and shared understanding during the group meditation sessions. The study emphasizes MWL meditation as a culturally pertinent and psychologically advantageous instrument for promoting peace within caregiving settings. Its brief, structured format provides enduring emotional and spiritual support, aligning traditional Buddhist teachings with the contemporary needs of family care. These results highlight the necessity of incorporating spiritually based interventions into broader caregiving frameworks.</p> Nattaya Waewsawat Phramaha Weerasak Abhinandavedi ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1796 1807 Investigation Language Teaching Styles and Strategies: A Case Study of a Professional Filipino Teacher of English Teaching in Thailand https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/289790 <p>This qualitative research aims to investigate the teaching styles and strategies employed by a professional Filipino English teacher in Thailand, as well as the contextual factors influencing their application in the classroom. The study utilized a single-case study approach. Data were collected using semi-structured in-depth interviews, classroom observations, and document analysis. The key informant was one Filipino English teacher with over 20 years of teaching experience in Thai educational settings.</p> <p>The research instruments included an interview protocol, observation checklist, and content analysis framework. Thematic analysis was employed to examine the data, ensuring triangulation across multiple sources to enhance validity.</p> <p>Findings reveal that the participant adopted a hybrid teaching style, shifting flexibly among expert, formal authority, facilitator, and delegator roles depending on instructional goals and classroom dynamics. Influential factors included curriculum requirements, student proficiency, class size, and available teaching time. Commonly used techniques included elicitation, modeling, group and pair work, error correction, and the use of authentic materials.</p> <p>The study concludes that the teacher’s choices were not arbitrary but were strategically aligned with learners’ needs and lesson objectives. The findings underscore the importance of adaptive pedagogy and confirm that Non-Native English-Speaking Teachers (NNESTs), particularly from ASEAN countries, bring valuable cultural sensitivity, instructional flexibility, and learner-centered approaches to multilingual classrooms. This research contributes to the literature on effective English language instruction in intercultural contexts.</p> Sirikarn Thongmak ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1808 1816 Development of a Hybrid Course Management Model to Enhance Uniball Skills for Students in Jiangxi Environmental Engineering Vocational College https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291393 <p>This study aimed (1) to investigate the needs of students for enhancing Uniball skills through hybrid courses, and (2) to develop a hybrid course management model to enhance Uniball skills for students. An exploratory mixed-methods design was employed. In Phase 1, a questionnaire survey was conducted among 411 vocational college students to analyze their learning needs and the challenges they faced. In Phase 2, focus group interviews were held with 9 experienced physical education teachers to gather insights into key instructional challenges, teaching experiences, and the feasibility of hybrid implementation.</p> <p>The research result was found that:</p> <ol> <li>A significant gap between students’ current learning experiences and their expectations was identified, with key areas for improvement including the enhancement of technical and tactical skills, increased opportunities for interactive and collaborative learning, and the need for richer teaching resources and more flexible course structures. Students also highlighted challenges related to insufficient feedback, limited access to systematic learning materials, and a lack of diverse teaching methods.</li> <li>The model was structured around five instructional phases and supported by three core components: collaborative learning management strategies, digital tools and platform integration, and a process-oriented multidimensional evaluation system.</li> </ol> Xie Xiaohui Supeerapat Pimmas Theeraphab Phetmalaikul ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1817 1825 Talent Management in Creating Competitive Advantage for Government and Private Organizations, Bangkok Metropolitan https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291319 <p>The research objectives were: (1) to study the conditions of talent management in creating competitive advantage for government and private organizations, Bangkok Metropolitan, (2) to study the problems and obstacles of talent management in creating competitive advantage for government and private organizations, Bangkok Metropolitan, and (3) to study the guidelines of talent management in creating competitive advantage for government and private organizations, Bangkok Metropolitan. The research was qualitative. Key informants in this study were the government and private organizations in Bangkok Metropolitan personnel, and academics, totaling 21 key informants by a purposive selection. The research instrument used a semi-structured interview. Analyzing data was a descriptive summary.</p> <p>The research results found that: (1) the conditions of talent management in creating competitive advantage for government and private organizations, Bangkok Metropolitan included recruiting talent from inside and outside the organization, and developing personnel in line with the organization’s vision, strategy, and environment. Development covered intellectual, emotional, and moral intelligence, with a clear and fair performance measurement framework. Qualified personnel were promoted to key positions with higher remuneration and rewards. KPI-based management encouraged continuous high performance, career growth, and retention of talent staff, (2) the problems and obstacles included challenges in compensation and benefits in both public and private organizations, and (3) the guidelines suggested promoting the organization’s image, creating a motivating culture, and at the national level, attracting high-potential personnel globally through benefits, competitive compensation, and special visas.</p> Chinnawat Kalyanamitra Satit Niyomyaht Kamolporn Kalyanamitra Tassanee Lakkhanapichonchat ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1826 1838 Enhancing English Language Teaching through Digital Transformation in Higher Education: A Case Study of Chiang Rai Rajabhat University https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/288453 <p>This study aimed to investigate: 1) the impact of digital transformation on students’ English language proficiency; 2) students’ perceptions of their English language learning through digital platforms; and 3) students’ digital literacy skills in the context of English online learning. The participants were 749 first-year students enrolled in the General English for Communication (GEN2001) course during the first semester of the 2021 academic year. A mixed-methods design was employed, including pre- and post-tests to measure language proficiency and a student satisfaction survey with Likert-scale and open-ended items to assess perceptions and digital literacy. Instruction was delivered using the Bichronous Online Instruction (BOI) model, integrating real-time sessions via Google Meet and Google Classroom with asynchronous tasks on the English Discoveries Online (EDO) platform.</p> <p>The research results were found that:</p> <ol> <li>The findings revealed a statistically significant improvement in post-test scores (p &lt; 0.001) and increased student confidence in digital learning.</li> <li>Survey results indicated positive perceptions of the BOI approach, with 82% expressing greater comfort in navigating online platforms.</li> <li>Qualitative responses emphasized engagement, self-paced learning, and motivation, though challenges such as connectivity and the need for guidance were reported.</li> </ol> <p>The study recommends optimizing digital tools, enhancing support systems, and refining instructional strategies to promote effective and inclusive digital English language learning.</p> Natthaphon Santhi Sirikanya Dawilai ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1839 1849 การปฏิบัติงานทางสังคมสงเคราะห์ในบริบทความขัดแย้ง : บทบาท จริยธรรม และความท้าทาย https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290016 <p>การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาททางวิชาชีพ จริยธรรม และความท้าทายของนักสังคมสงเคราะห์ในการปฏิบัติงานในบริบทของพื้นที่ความขัดแย้ง โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพประเภทการวิจัยเชิงเอกสารด้วยการทบทวนเอกสารอย่างเป็นระบบ การเก็บรวบรวมข้อมูลใช้การสืบค้นจากฐานข้อมูลภาษาอังกฤษและภาษาไทย ครอบคลุมช่วงเวลา พ.ศ. 2547-2567 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เชิงประเด็น (Thematic Analysis) โดยการจัดหมวดหมูข้อมูลตามประเด็นสำคัญ ผลการศึกษาพบว่า นักสังคมสงเคราะห์ที่ปฏิบัติงานในพื้นที่ความขัดแย้งมีบทบาทที่หลากหลายใน 3 ระดับ ได้แก่ ระดับบุคคล ระดับชุมชน และระดับสังคมและนโยบาย ในด้านจริยธรรมและความท้าทาย พบว่านักสังคมสงเคราะห์ต้องเผชิญกับประเด็นจริยธรรมที่ซับซ้อน เช่น การรักษาความเป็นกลาง การเผชิญกับทางเลือกที่ยากลำบากทางจริยธรรม การจัดสรรทรัพยากรที่จำกัด นอกจากนี้ยังมีความท้าทายด้านความปลอดภัย ผลกระทบทางจิตใจจากการที่ทั้งผู้ให้บริการและผู้ใช้บริการต่างเผชิญกับสถานการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจเดียวกัน ความขัดแย้งระหว่างค่านิยมส่วนบุคคลกับวิชาชีพ และความท้าทายทางวัฒนธรรม จากการวิจัยนำไปสู่ข้อเสนอแนะในการพัฒนาศักยภาพนักสังคมสงเคราะห์และระบบสนับสนุนที่เข้มแข็งเพื่อการปฏิบัติงานในพื้นที่ความขัดแย้งอย่างมีประสิทธิภาพ อาทิ การฝึกอบรมด้านการดูแลผู้ใช้บริการที่คำนึงถึงความบอบช้ำทางจิตใจ ทักษะการไกล่เกลี่ย การทำงานเป็นทีมสหวิชาชีพ และการพัฒนามาตรฐานการปฏิบัติงานที่สอดคล้องกับบริบทความขัดแย้งของประเทศไทย</p> สุวรา แก้วนุ้ย ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1850 1862 การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษา ในประเทศลาว https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/289949 <p>วัตถุประสงค์การวิจัย 1. เพื่อศึกษาองค์ประกอบของรูปแบบการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษาในประเทศลาว 2. เพื่อพัฒนาและประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษาในประเทศลาว เป็นการวิจัยแบบผสาน ระหว่างการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลคือ ผู้ทรงคุณวุฒิสาขาอาชีวศึกษาของ ประเทศลาว จำนวน 18 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) แบบบันทึกเอกสาร 2) แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง และ 3) แบบประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษาในประเทศลาว สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ ได้แก่ การวิเคราะห์เนื้อหา การหาค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยมีดังนี้</p> <p><span style="font-size: 0.875rem;">1. ผลการศึกษาองค์ประกอบของรูปแบบการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษาใน ประเทศลาว พบว่าองค์ประกอบหลักในการพัฒนารูปแบบประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการของรูปแบบ 2) การส่งเสริมการทำวิจัยสำหรับครู 3) การพัฒนาความรู้และทักษะด้านการวิจัย </span><span style="font-size: 0.875rem;">4) </span><span style="font-size: 0.875rem;">กระบวนการจัดกิจกรรมตามรูปแบบ 5) การประเมินผลของรูปแบบ และ 6) ข้อมูลย้อนกลับ</span></p> <p><span style="font-size: 0.875rem;">2. ผลการพัฒนารูปแบบ พบว่า รูปแบบการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษาใน ประเทศลาว คือ 1) การส่งเสริมการทำวิจัยสำหรับครู และ 2) การพัฒนา</span><strong style="font-size: 0.875rem;">ความรู้และทักษะด้านการวิจัย</strong><span style="font-size: 0.875rem;"> ผลการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษาในประเทศลาว พบว่า 1) ผลการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของร่างรูปแบบการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษา ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และ 2) ผลการประเมินความเหมาะสมของคู่มือการส่งเสริมสมรรถนะการทำวิจัยสำหรับครูอาชีวศึกษาในประเทศลาว ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด</span></p> สมพาวัน คำสาง สยาม แกมขุนทด ชัยวิชิต เชียรชนะ เมธา อึ่งทอง ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1863 1876 ความคิดเห็นของผู้เรียนระดับบัณฑิตศึกษาที่มีต่อการเรียนรู้เชิงประสบการณ์ ในการจัดกิจกรรมพิเศษประเภทงานอีเว้นท์ https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290097 <p>บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อ 1) ศึกษาความคิดเห็นของผู้เรียนที่มีต่อโครงงานการเรียนรู้เชิงประสบการณ์ในด้านความรู้และทักษะการทำงาน 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และทักษะการทำงานกับผลลัพธ์การเรียนรู้ทางปัญญา และ 3) เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคที่ผู้เรียนพบในการดำเนินโครงงานการเรียนรู้เชิงประสบการณ์ โครงงานที่ศึกษาในการวิจัยครั้งนี้ คือ โครงงานจัดกิจกรรมพิเศษประเภทงานอีเว้นท์ (event) กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในศึกษา คือ ผู้เรียนระดับบัณฑิตศึกษาในสาขาการท่องเที่ยวของมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง จำนวน 23 คน เครื่องมือวิจัยหลัก คือ แบบสอบถามเกี่ยวกับความรู้และทักษะการทำโครงงานการจัดอีเว้นท์ ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา (ค่าเฉลี่ย, S.D.) และสถิติเชิงอนุมาน (การวิเคราะห์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน)</p> <p> ผลการวิจัย พบว่า 1) ในด้านความรู้ ผู้เรียนเห็นว่าการเรียนในห้องเรียนควบคู่กับการปฏิบัติจริงในงาน อีเว้นท์ช่วยกระตุ้นการเรียนรู้ได้ดี โดยมีค่าเฉลี่ยสูงสุด (<img src="https://latex.codecogs.com/svg.image?\bar{x}" alt="equation" /> = 4.94) ส่วนในด้านทักษะการทำงาน ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ด้านทักษะการประสานงานมากที่สุด (<img src="https://latex.codecogs.com/svg.image?\bar{x}" alt="equation" /> = 4.87) 2) สำหรับความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และทักษะการทำงานกับผลลัพธ์การเรียนรู้ทางปัญญาด้วยการวิเคราะห์สหสัมพันธ์ พบว่า ความรู้ (r = 0.66) และทักษะการทำงาน (r = 0.70) ต่างมีความสัมพันธ์เชิงบวกระดับสูง (high correlation) กับผลลัพธ์การเรียนรู้ทางปัญญาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และ 3) ปัญหาอุปสรรคของการเรียนรู้ในโครงงานจัดงานอีเว้นท์ พบว่า มีหลายประเด็น เช่น เวลาเตรียมงานไม่เพียงพอ ผังจัดร้านค้าไม่ชัดเจน การสื่อสารล่าช้า และความรับผิดชอบของทีมงานต่ำ<strong> เป็นต้น</strong> ผลวิจัยนี้สามารถเป็นแนวทางสำหรับอาจารย์ในระดับอุดมศึกษาเพื่อออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้เชิงประสบการณ์ที่เสริมสร้างความรู้ ทักษะการทำงาน และพัฒนาผลลัพธ์การเรียนรู้ทางปัญญาให้เหมาะสมยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในบริบทการจัดงานอีเว้นท์</p> อัศวิน แสงพิกุล ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1877 1888 การจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (PBL) ร่วมกับการใช้เทคนิคการเขียนทางวิทยาศาสตร์ (SWH) เพื่อพัฒนาทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา เรื่อง การใช้ความรู้ทางเคมีในการแก้ปัญหา สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290326 <p>การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียน มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem-Based Learning: PBL) ร่วมกับเทคนิคการเขียนทางวิทยาศาสตร์ (Scientific Writing Heuristic: SWH) เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหาในเรื่องการใช้ความรู้ทางเคมีในการแก้ปัญหาสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 2) เพื่อศึกษาผลของทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หลังจากการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (PBL) ร่วมกับเทคนิคการเขียนทางวิทยาศาสตร์ (SWH) ในเรื่องการใช้ความรู้ทางเคมีในการแก้ปัญหา โดยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ประกอบด้วย 6 ขั้นตอน ได้แก่ (1) ขั้นกำหนดปัญหา (2) ขั้นทำความเข้าใจกับปัญหา (3) ขั้นรวบรวมและจัดการข้อมูล (4) ขั้นดำเนินการศึกษาค้นคว้าร่วมกับ SWH (5) ขั้นประเมินและตัดสินใจ และ (6) ขั้นนำเสนอและประเมินผลงาน กลุ่มตัวอย่างคือ นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 24 คน ซึ่งได้จากการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ 3 แผน ใบกิจกรรม แบบประเมินทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา แบบบันทึกพฤติกรรมการเรียนรู้ และแบบสะท้อนผล รูปแบบการวิจัยเป็นวิจัยปฏิบัติการ ประกอบด้วย 3 วงจร ได้แก่ วงจรที่ 1 ปัญหาขยะพลาสติก วงจรที่ 2 ปัญหาน้ำมันในแหล่งน้ำ และวงจรที่ 3 ปัญหาขยะอินทรีย์ เวลา 12 ชั่วโมง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา และตรวจสอบความน่าเชื่อถือของข้อมูลด้วยการตรวจสอบแบบสามเส้า</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า (1) แนวทางการจัดการเรียนรู้ที่ใช้ PBL ร่วมกับ SWH ที่พัฒนาขึ้นมีลักษณะสำคัญคือ การเลือกสถานการณ์ที่ใกล้ตัวผู้เรียน การตั้งคำถามชี้นำเพื่อส่งเสริมการวิเคราะห์ การใช้ใบกิจกรรมที่มีโครงสร้างชัดเจน และการจัดกิจกรรม Gallery Walk เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ส่งผลให้นักเรียนสามารถวิเคราะห์ปัญหาอย่างเป็นระบบ ใช้เหตุผลที่หลากหลาย และสะท้อนผลจากการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ (2) ทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหาของนักเรียนมีพัฒนาการเพิ่มขึ้นในทุกองค์ประกอบ ได้แก่ การให้เหตุผล การคิดอย่างเป็นระบบ การใช้วิจารณญาณและการตัดสินใจ และการแก้ปัญหา โดยองค์ประกอบที่พัฒนาเพิ่มขึ้นมากที่สุดคือการแก้ปัญหา รองลงมาคือการคิดอย่างเป็นระบบ ขณะที่องค์ประกอบที่พัฒนาน้อยที่สุดคือการให้เหตุผลและการใช้วิจารณญาณ อย่างไรก็ตาม พัฒนาการของนักเรียนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตามลำดับวงจรที่ 1 ถึง 3 อย่างชัดเจน แสดงให้เห็นถึงประสิทธิผลของแนวทางการจัดการเรียนรู้ที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้</p> พร้อมพงศ์ นันทเวช สกนธ์ชัย ชะนูนันท์ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1889 1902 ผลของโปรแกรมเตรียมความพร้อมก่อนขึ้นฝึกปฏิบัติการพยาบาลจิตเวช โดยสถานการณ์จำลองเสมือนจริงที่มีต่อความลื่นไหลในการเรียนรู้ของนักศึกษาพยาบาลศาสตร์ https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290258 <p>งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เปรียบเทียบระดับความลื่นไหลในการเรียนรู้ก่อนและหลังเข้าโปรแกรมของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม 2) เปรียบเทียบระดับความลื่นไหลในการเรียนรู้ระหว่างกลุ่มทดลองกับกลุ่มควบคุมในระยะหลังทดลองและระยะติดตาม 3) ตรวจสอบผลของโปรแกรมเตรียมความพร้อมก่อนขึ้นฝึกปฏิบัติการพยาบาลจิตเวชโดยสถานการณ์จำลองเสมือนจริงที่มีต่อความลื่นไหล เป็นการวิจัยเชิงกึ่งทดลอง ประชากร ได้แก่ นักศึกษาพยาบาลศาสตร์ชั้นปีที่ 3 มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ จังหวัดนครนายกจำนวน 120 คน เป็นกลุ่มตัวอย่างจำนวน 40 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ 1) แบบวัดความลื่นไหลในการเรียนรู้ของนักศึกษาพยาบาลศาสตร์ที่สร้างขึ้นเองมีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค (Cronbach ‘s Alpha Coefficient) เท่ากับ .95 และ 2) โปรแกรมเตรียมความพร้อมก่อนขึ้นฝึกปฏิบัติการพยาบาลจิตเวชโดยสถานการณ์จำลองเสมือนจริงมีค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ระหว่าง 0.60-1.00 สถิติที่ใช้ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ One-way Repeated MANCOVA</p> <p>ผลวิจัยพบว่า 1) ในช่วงก่อนการทดลองกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยโดยรวมของความลื่นไหลในการเรียนรู้ (M = 4.14, S.D. = 0.44) และในช่วงหลังการทดลองพบว่ากลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยของความลื่นไหลในการเรียนรู้เพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน (M = 4.57, S.D. = 0.47) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับ .05 ส่วนในช่วงก่อนการทดลองคะแนนเฉลี่ยของกลุ่มควบคุม (M = 4.16, S.D. = 0.48) และในช่วงหลังการทดลองกลุ่มควบคุมเพิ่มขึ้นเล็กน้อย (M = 4.31, S.D. = 0.50) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับ .05 2) กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยของความลื่นไหลในการเรียนรู้เพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน (M = 4.57, S.D. = 0.47) ขณะที่กลุ่มควบคุมเพิ่มขึ้นเล็กน้อย (M = 4.31, S.D. = 0.50) และระยะติดตามพบว่าในระยะติดตามผล กลุ่มทดลองยังคงรักษาระดับความลื่นไหลในการเรียนรู้ได้ในระดับสูงต่อเนื่อง (M = 4.68, S.D. = 0.43) ขณะที่กลุ่มควบคุมมีคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นเล็กน้อย (M = 4.40, S.D. = 0.48) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับ .05 3) ผลการวิเคราะห์แสดงให้เห็นว่า กลุ่มทดลองมีพัฒนาการของความลื่นไหลในการเรียนรู้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่หลังการทดลองและคงระดับได้ในช่วงติดตามผลขณะที่กลุ่มควบคุมมีการเปลี่ยนแปลงในระดับที่น้อยกว่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับ .05 ซึ่งบ่งชี้ถึงประสิทธิภาพของโปรแกรมที่ใช้ในการส่งเสริมความลื่นไหลในการเรียนรู้ของกลุ่มทดลอง</p> วชิรพร โชติพานัส ชาริน สุวรรณวงศ์ นฤมล พระใหญ่ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1903 1916 ข้อเสนอหลักทรัสต์มหาชนทางสิ่งแวดล้อมเพื่อการกำกับดูแลทรัพยากรธรรมชาติที่ดี https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290423 <p>งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ (1) ศึกษาสภาพปัญหาเชิงหลักการและข้อจำกัดกฎหมายด้านการกำกับดูแลทรัพยากรธรรมชาติของรัฐที่ส่งผลต่อการทุจริตคอร์รัปชั่นเชิงนโยบาย และ (2) นำเสนอหลักการทรัสต์มหาชนทางสิ่งแวดล้อมเพื่อเพิ่มศักยภาพการตรวจสอบการใช้อำนาจของรัฐภายใต้กลไกทางตุลาการ โดยงานวิจัยนี้เป็นการวิธีวิจัยเชิงเอกสาร</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า (1) สภาพปัญหาเชิงแนวคิดในการอ้างสิทธิเหนือทรัพยากรธรรมชาติ เป็นผลมาจากการตีความของกลุ่มนักคิดเชิงอำนาจเด็ดขาด ตามหลักอำนาจอธิปไตยเหนือดินแดนแบบจักรวรรดินิยม ซึ่งเมื่อนำหลักการนี้มาประยุกต์ใช้ในกลุ่มกฎหมายสิ่งแวดล้อมทรัพยากรธรรมชาติ ทำให้หน่วยงานภาครัฐถือตนเสมือนเป็นเจ้าของทรัพยากรฯ จึงมีสิทธิและอำนาจในการใช้ประโยชน์ได้โดยเด็ดขาดเฉกทำนองเดียวกับหลักกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินแบบเอกชน เมื่อเป็นเจ้าของจึงไม่ต้องรับผิดชอบต่อความเสียหาย อีกทั้งไม่สามารถตรวจสอบดุลพินิจของคณะกรรมการภาครัฐได้ อันมีความเสี่ยงสูงต่อการใช้อำนาจหน้าที่ไปในทางคอร์รัปชั่นเชิงนโยบาย และ (2) ผู้วิจัยนำเสนอหลักการ “ทรัสต์มหาชนทางสิ่งแวดล้อม”เพื่อยกระดับการตรวจสอบการใช้ดุลพินิจของคณะกรรมการตามกฎหมายเฉพาะตามหลัก “ความรับผิดอย่างอื่น”ต่อประโยชน์สาธารณะทางสิ่งแวดล้อม</p> ธิติ ไวกวี ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1917 1930 กลยุทธ์การบริหารเครือข่ายความร่วมมือเพื่อพัฒนาโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาฬสินธุ์ เขต 1 https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290526 <p>การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากลยุทธ์การบริหารเครือข่ายความร่วมมือเพื่อพัฒนาโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาฬสินธุ์ เขต 1 แบ่งการดำเนินการวิจัยออกเป็น 2 ขั้นตอน ดังนี้ 1) ศึกษาองค์ประกอบ สภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ ความต้องการจำเป็น กลุ่มผู้ให้ข้อมูล เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ 9 คน กลุ่มตัวอย่างเป็น ผู้บริหารและครู 298 คน โดยการสุ่มแบบแบ่งชั้น และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลในการศึกษาสภาพแวดล้อม ได้แก่ ผู้บริหาร หัวหน้าวิชาการ และประธานเครือข่าย 9 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง 2) สร้างและตรวจสอบยืนยันกลยุทธ์ฯ กลุ่มผู้ให้ข้อมูล เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ 9 คน และผู้ทรงคุณวุฒิในการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ 9 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ <br />1) แบบสอบถามความเหมาะสมขององค์ประกอบ 2) แบบสอบถามสภาพปัจจุบันสภาพที่พึงประสงค์ 3) แบบสัมภาษณ์ 4) ประเด็นการสนทนากลุ่ม 5) แบบสอบถามความเหมาะสมและความเป็นไปได้ สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าดัชนีความต้องการจำเป็น</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลการศึกษาองค์ประกอบ พบว่า มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) สมาชิกเครือข่าย 2) การมีส่วนร่วมในกิจกรรมเครือข่าย 3) การสื่อสารและปฏิสัมพันธ์ของเครือข่าย 4) ภาวะผู้นำของผู้ประสานงานเครือข่าย และ 5) การประเมินผลการดำเนินงาน โดยรวมมีความเหมาะสมระดับมาก ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันโดยรวมระดับปานกลาง สภาพที่พึงประสงค์โดยรวมระดับมากที่สุด และความต้องการจำเป็นลำดับที่ 1 การประเมินผลการดำเนินงาน 2) ผลการสร้างและตรวจสอบยืนยันกลยุทธ์ พบว่า ประกอบด้วย 2.1) วิสัยทัศน์ 2.2) พันธกิจ 2.3) เป้าประสงค์ 2.4) ประเด็นกลยุทธ์ 2.5) การนำกลยุทธ์ไปปฏิบัติ และ 2.6 การควบคุมกลยุทธ์ มีความเหมาะสมและเป็นไปได้มากที่สุด</p> เสน่ห์ คำสมหมาย ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1931 1943 รูปแบบการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงเพื่อพัฒนาครูสู่การจัดการเรียนรู้ทักษะที่จำเป็นต่อชีวิตสำหรับผู้เรียนในโลกยุคใหม่ โรงเรียนประถมศึกษา จังหวัดปทุมธานี สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290599 <p>บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความต้องการจำเป็นในการพัฒนาครูสู่การจัดการเรียนรู้ทักษะที่จำเป็นต่อชีวิตสำหรับผู้เรียนในโลกยุคใหม่โรงเรียนประถมศึกษา 2) สร้างรูปแบบการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงเพื่อพัฒนาครูสู่การจัดการเรียนรู้ทักษะที่จำเป็นต่อชีวิตสำหรับผู้เรียนในโลกยุคใหม่โรงเรียนประถมศึกษา 3) ศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงเพื่อพัฒนาครูสู่การจัดการเรียนรู้ทักษะที่จำเป็นต่อชีวิตสำหรับผู้เรียนในโลกยุคใหม่โรงเรียนประถมศึกษา เป็นการวิจัยแบบวิจัยและพัฒนา Research and Devolvement (R&amp;D) ประชากร ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา หัวหน้าวิชาการ หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ 1,690 คน กลุ่มตัวอย่าง 310 คน โดยการสุ่มแบบแบ่งชั้น กลุ่มผู้ให้ข้อมูลในการสนทนากลุ่ม (Focus Group Discussion) 13 คน เลือกแบบเจาะจง กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ครูโรงเรียนชุมชนวัดไก่เตี้ย 10 คน เลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสอบถามสภาพปัจจุบัน มีค่าความเชื่อมั่น 0.99 สภาพที่พึงประสงค์ มีค่าความเชื่อมั่น 0.97 แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม แบบประเมินความสามารถครูในการออกแบบแผนการจัดการเรียนรู้ แบบสอบถามความเหมาะสม ความเป็นประโยชน์ และแบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าความต้องการจำเป็น (PNImodified) การวิเคราะห์เนื้อหาข้อมูลเชิงคุณภาพ (Content Analysis)</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1. ความต้องการจำเป็นสำหรับสร้างรูปแบบการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงเพื่อพัฒนาครูสู่การจัดการเรียนรู้ทักษะที่จำเป็นต่อชีวิตสำหรับผู้เรียนในโลกยุคใหม่ โรงเรียนประถมศึกษา พบว่า สภาพปัจจุบัน อยู่ในระดับปานกลาง ส่วนสภาพที่พึงประสงค์ อยู่ในระดับ มากที่สุด และความต้องการจำเป็นลำดับที่ 1 ทักษะการจัดการตนเอง 2. ผลการสร้างรูปแบบ พบว่า ประกอบด้วย 6 ส่วน ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการพัฒนา 4) ปัจจัยสนับสนุน 5) เงื่อนไขความสำเร็จ และ 6) การวัดและประเมินผล โดยมีผลการประเมินความเหมาะสมอยู่ในระดับ มากที่สุด และความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด 3. ผลการทดลองใช้รูปแบบ พบว่า โดยรวมครูมีความรู้ความสามารถในการออกแบบแผนการจัดการเรียนรู้ ระดับคุณภาพมากที่สุด ความเหมาะสม อยู่ในระดับมากที่สุด ความเป็นประโยชน์ อยู่ในระดับมากที่สุด และผลการประเมินความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด</p> สิทธิชัย ภคภัทร พร้อมพิไล บัวสุวรรณ วรรณวิศา สืบนุสรณ์ คล้ายจำแลง ธนนันท์ ธนารัชตะภูมิ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1944 1956 รูปแบบการจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสมุนไพรพื้นบ้าน ในพื้นที่ศูนย์วัฒนธรรมไทย-กะเหรี่ยง บ้านหินสี ตำบลยางหัก อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/286476 <p>การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) รวบรวมภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสมุนไพรพื้นบ้านในพื้นที่ศูนย์วัฒนธรรมไทย-กะเหรี่ยง บ้านหินสี ตำบลยางหัก อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี 2) ศึกษารูปแบบการจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสมุนไพรพื้นบ้านภายใต้การมีส่วนร่วมของชุมชน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้แนวคิดการจัดการความรู้ 5 ขั้นตอนของบดินทร์ วิจารณ์ มาประยุกต์ให้เหมาะสมกับบริบทของชุมชน กลุ่มเป้าหมายซึ่งเป็นผู้ให้ข้อมูลหลัก ใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง จำนวน 10 คน แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) ผู้ใช้ประโยชน์จากสมุนไพรพื้นบ้าน 2) คณะกรรมการศูนย์วัฒนธรรมไทยกะเหรี่ยง และ 3) บุคลากรในองค์การบริหารส่วนตำบลยางหัก จากนั้นจึงนำข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์และการสนทนากลุ่มย่อยมาวิเคราะห์เนื้อหาและนำเสนอในรูปแบบเชิงพรรณนา</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า ความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสมุนไพรพื้นบ้านล้วนเป็นความรู้ที่ฝังอยู่ในคน โดยมีรูปแบบการจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสมุนไพรพื้นบ้านภายใต้การมีส่วนร่วมของชุมชน หากแต่ยังขาดการจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสมุนไพรพื้นบ้านอย่างเป็นระบบ ทั้งนี้ ควรมีรูปแบบการจัดการที่ต้องมีชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมดำเนินการเป็นวงจรอย่างต่อเนื่อง 5 ขั้นตอน คือ การแสวงหาความรู้, จัดเก็บความรู้, การแลกเปลี่ยนความรู้, การถ่ายทอดความรู้ และการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้</p> อัญชลี รัตนะ ดังนภสร ณ ป้อมเพชร ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1957 1969 การตั้งรับและการยืนหยัดของแม่วัยใสภายใต้พลวัตของทุนชุมชน https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/287441 <p>การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาปรากฎการณ์การตั้งรับและการยืนหยัดของแม่วัยใสใน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี 2) วิเคราะห์ทุนชุมชนที่มีต่อการตั้งรับและการยืนหยัดของแม่วัยใสใน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี และ 3) พัฒนาแนวทางการตั้งรับและการยืนหยัดของแม่วัยใสภายใต้พลวัตของทุนชุมชนใน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงผสานวิธี ประกอบด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปฏิบัติการ เก็บข้อมูลจากแม่วัยใส จำนวน 30 ราย คัดเลือกผู้ให้ข้อมูลแบบเจาะจง วิเคราะห์เอกสาร การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก ร่วมกับการสังเกต และวิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ส่วนการพัฒนาแนวทางการตั้งรับและการยืนหยัดของแม่วัยใสภายใต้พลวัตของทุนชุมชนใน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้มีส่วนร่วมได้แก่ แม่วัยใส ครอบครัวของแม่วัยใส ตัวแทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเช่น ผู้นำชุมชน สถานศึกษา สาธารณสุข องค์กรท้องถิ่น ใน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี จำนวน 20 คน ที่สมัครใจเข้าร่วมกิจกรรมประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ได้แก่ 1.การวางแผน 2.การดำเนินกิจกรรมและการสังเกตผล และ 3.การสะท้อนผลการดำเนินกิจกรรม เก็บข้อมูลโดยสนทนากลุ่ม แบบสังเกต และประเมินพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนา</p> <p>ผลวิจัยพบว่า 1. กระบวนการเข้าสู่การเป็นแม่วัยใสของแม่วัยใสใน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี แบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ 1) ก่อนการเข้าสู่การเป็นแม่วัยใส 2) การเป็นแม่วัยใส และ 3) หลังการเป็นแม่วัยใส การตั้งรับของแม่วัยใสแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มคือ แบบสู้ แบบหนี และแบบยอมรับสภาพปัญหา ส่วนการยืนหยัดของแม่วัยใสแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มคือ กลุ่มที่มีทักษะการปรับตัว กลุ่มที่มีทัศนคติเชิงบวก และกลุ่มที่มีทักษะมนุษยสัมพันธ์และการแก้ปัญหา 2. ทุนชุมชนที่มีต่อการตั้งรับและการยืนหยัดของแม่วัยใส ประกอบด้วย 3 ทุน ได้แก่ ทุนมนุษย์ ทุนสถาบันและทุนภูมิปัญญาและวัฒนธรรม 3. แนวทางการตั้งรับและการยืนหยัดของแม่วัยใสภายใต้พลวัตของทุนชุมชนใน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การสร้างสัมพันธภาพและความไว้วางใจกับแม่วัยใส 2) การดูแลสุขภาพใจและสุขภาพกายของแม่วัยใสผ่านทุนชุมชนเพื่อโอบอุ้มสร้างพลังใจ และ 3) การสร้างมุมมองและทัศนคติที่ดีต่อการเป็นแม่วัยใสเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี การขับคลื่อนแบบทุนชุมชนทั้ง 3 ทุนอย่างองค์รวมจึงทำให้แม่วัยใสเกิดกระบวนการแก้ปัญหาโดยทุนชุมชนอย่างองค์รวม ทำให้แม่วัยใสให้ดำเนินการตั้งครรภ์ต่อไปและมีคุณภาพชีวิตที่ดี</p> อ้อมใจ พลกายา สันติ ศรีสวนแตง ประสงค์ ตันพิชัย ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1970 1985 รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/292185 <p>บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. สังเคราะห์ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 2. พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 3. ศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ 4. ศึกษาความพึงพอใจที่มีต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถ ในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ตัวอย่างที่ใช้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 52 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่มโดยใช้นักเรียนในกลุ่มเครือข่ายสถานศึกษาเดชอุดมในการสุ่ม เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ คู่มือการใช้ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบวัดความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณ และแบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบที และการวิเคราะห์ความแปรปรวนร่วม</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1. ผลการสังเคราะห์ได้ขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ขั้นเร้าความสนใจและกำหนดสถานการณ์ปัญหา 2) ขั้นสำรวจและอธิบาย 3) ขั้นเลือกและลงมือปฏิบัติ 4) ขั้นนำเสนอและอภิปราย และ 5) ขั้นสรุปและนำไปประยุกต์ใช้ 2. รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มี 4 องค์ประกอบ คือ 1) หลักการ แนวคิด ทฤษฎี 2) วัตถุประสงค์ 3) ขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ และ 4) การวัดและประเมินผล คุณภาพของรูปแบบ คู่มือการใช้รูปแบบ แผนการจัดการเรียนรู้ และแบบสอบถามความพึงพอใจที่ประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญ โดยภาพรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด และแบบวัดความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณ มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.71 3. ค่าดัชนีประสิทธิผลของรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณ มีค่าเท่ากับ 0.4726 แสดงว่า นักเรียนมีพัฒนาการหรือก้าวหน้าเพิ่มขึ้น คิดเป็นร้อยละ 47.26 ผลการเปรียบเทียบคะแนนก่อนเรียนหลังเรียนของกลุ่มทดลอง โดยใช้แบบวัดความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณ พบว่า คะแนนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ผลการเปรียบเทียบคะแนนก่อนเรียนของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม พบว่า กลุ่มทดลองมีผลการทดสอบก่อนเรียนสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ซึ่งข้อจำกัดของการวิจัยคะแนนก่อนเรียนของกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ( p=.003) แสดงว่ากลุ่มตัวอย่างไม่เท่าเทียมกัน จึงวิเคราะห์ด้วยสถิติวิเคราะห์ความแปรปรวนร่วม ทำให้ผลการเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม เมื่อวิเคราะห์ด้วยสถิติวิเคราะห์ความแปรปรวนร่วม พบว่า ค่าเฉลี่ยของคะแนนหลังการทดลอง กลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ 4. ความพึงพอใจของกลุ่มทดลองที่เรียนรู้ด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด</p> ธิดา วิสาพรม ธีรวุฒิ เอกะกุล จำลอง วงษ์ประเสริฐ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 1986 2000 การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนโดยใช้ทฤษฎีการเรียนรู้เชิงสังคม วัฒนธรรม และแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมสมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์ของนักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291082 <p>บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. พัฒนารูปแบบการเรียนการสอนโดยใช้ทฤษฎีการเรียนรู้เชิงสังคม วัฒนธรรมและแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมสมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์ของนักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย และ 2. ศึกษาผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนโดยใช้ทฤษฎีการเรียนรู้เชิงสังคม วัฒนธรรม และแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมสมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์ของนักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัยก่อนเรียน และหลังเรียนที่พัฒนาขึ้น ในระยะที่ 1 ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน กลุ่มเป้าหมาย คือ อาจารย์จำนวน 5 คน ซึ่งได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งมีโครงสร้าง ขั้นตอนที่ 2 สร้างรูปแบบการเรียนการสอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ รูปแบบการเรียนการสอนโดยใช้ทฤษฎีการเรียนรู้เชิงสังคม วัฒนธรรม และขั้นตอนที่ 3 ประเมินรูปแบบการเรียนการสอน กลุ่มเป้าหมายในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบประเมินคุณภาพของรูปแบบการเรียนการสอนโดยใช้ทฤษฎี การเรียนรู้เชิงสังคม วัฒนธรรม และแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน และระยะที่ 2 ประกอบด้วย ขั้นตอนที่ 1 เปรียบเทียบสมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์ของนักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย กลุ่มตัวอย่างเป็นนักศึกษาชั้นปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2568 จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 30 คน ได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบกลุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบวัดสมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์วัดในช่วงเวลาตามรูปแบบแผนการวิจัย แบบ Time Series Design มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.98 และขั้นตอนที่ 2 ประเมินความพึงพอใจที่มีต่อการจัดการเรียนการสอน กลุ่มตัวอย่าง เป็นนักศึกษาชั้นปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2568 จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 30 คน ได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบกลุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบประเมินความพึงพอใจของผู้เรียนที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอน มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.94 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ Repeated Measures ANOVA ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1. รูปแบบการเรียนการสอนโดยใช้ทฤษฎีการเรียนรู้เชิงสังคม วัฒนธรรมและแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมสมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์ของนักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย มีความเหมาะสมมากที่สุด 2. ผลการทดสอบสมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์ของนักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย โดยการวัดซ้ำ ทั้ง 4 ระยะ แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 สมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์ของนักศึกษามีการพัฒนาเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ภายหลังจากการเข้าร่วมกิจกรรมการทดลอง และ ความพึงพอใจที่มีต่อการจัดการเรียนการสอนตามรูปแบบการเรียนการสอน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก</p> กัลยกร ภักดี ชาติชาย ม่วงปฐม พรชุลี ลังกา ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2001 2014 การศึกษาความเป็นไปได้ทางการตลาดของผลิตภัณฑ์ “ยาหม่องมณีหอม” บ้วนเต็กเซี่ยงตึ๊ง https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290760 <p>การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับความคิดเห็นต่อความเป็นไปได้ทางการตลาดของผลิตภัณฑ์ยาหม่องมณีหอม บ้วนเต็กเซี่ยงตึ๊ง และ 2) เพื่อเปรียบเทียบระดับความคิดเห็นต่อความเป็นไปได้ทางการตลาดของผลิตภัณฑ์ยาหม่องมณีหอม บ้วนเต็กเซี่ยงตึ๊ง โดยจำแนกตามปัจจัยส่วนบุคคล รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงปริมาณ พื้นที่การวิจัย คือ จังหวัดตรัง กลุ่มตัวอย่าง คือ ประชาชนทั่วไป จำนวน 400 คน ใช้วิธีการสุ่มแบบอย่างง่ายในการเก็บข้อมูล เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ความแปรปรวนจำแนกทางเดียว</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) ระดับความคิดเห็นความเป็นไปได้ทางการตลาดของผลิตภัณฑ์ยาหม่องมณีหอม บ้วนเต็กเซี่ยงตึ๊ง ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.56 S.D. = 0.55) 2) ผลการเปรียบเทียบระดับความคิดเห็นต่อความเป็นไปได้ทางการตลาดของผลิตภัณฑ์ยาหม่องมณีหอม บ้วนเต็กเซี่ยงตึ๊ง โดยจำแนกตามปัจจัยส่วนบุคคล พบว่า ประชาชนที่มีเพศ ช่วงอายุ ระดับการศึกษา ภูมิลำเนา และการมีประสบการณ์การมาศาลเจ้าแตกต่างกันจะมีระดับความคิดเห็นความเป็นไปได้ทางการตลาดของผลิตภัณฑ์ยาหม่องไม่แตกต่างกัน ส่วนประชาชนที่มีโรคประจำตัวและประสบการณ์การใช้ยาหม่องต่างกันมีระดับความคิดเห็นต่อความเป็นไปได้ทางการตลาดของผลิตภัณฑ์ยาหม่องมณีหอม บ้วนเต็กเซี่ยงตึ๊งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และ 0.05</p> วิสุทธิณี ธานีรัตน์ ณรงค์ฤทธิ์ ปริสุทธิ์กุล ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2015 2026 การประเมินศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร อำเภอเมือง จังหวัดอุทัยธานี https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291047 <p>การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรในอำเภอเมือง จังหวัดอุทัยธานี 2) ศึกษาความพร้อมของการจัดการท่องเที่ยวเชิงเกษตร และ 3) ศึกษาการวิเคราะห์ SWOT Analysis ในการดำเนินกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงเกษตร โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน ทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ การวิจัยเชิงปริมาณเก็บข้อมูลจากนักท่องเที่ยวจำนวน 400 คน ด้วยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การวิจัยเชิงคุณภาพใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก</p> <p>ผลการศึกษาพบว่า 1) ศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร ในอำเภอเมือง จังหวัดอุทัยธานี พบว่านักท่องเที่ยวส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุระหว่าง 51-60 ปี และไม่เคยมีประสบการณ์ท่องเที่ยวเชิงเกษตร จุดประสงค์หลักของการเดินทางคือเพื่อท่องเที่ยวและพักผ่อนกับครอบครัว ศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวมีจุดเด่นด้าน สิ่งดึงดูดใจ รองลงมาคือที่พัก และด้านที่มีศักยภาพน้อยที่สุดคือ กิจกรรมภายในแหล่งท่องเที่ยว 2) ความพร้อมของการจัดการท่องเที่ยวเชิงเกษตร พบว่านักท่องเที่ยวให้ความสำคัญกับความเป็นเอกลักษณ์ของแหล่งท่องเที่ยว โดยเฉพาะภูมิปัญญาท้องถิ่น วิถีชีวิต วัฒนธรรม และสภาพแวดล้อมที่ร่มรื่น ทั้งยังต้องการสิ่งอำนวยความสะดวก ที่พักที่มีคุณภาพ และกิจกรรมที่สร้างสรรค์ 3) การดำเนินกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงเกษตร (SWOT Analysis) พบว่า จุดแข็งคือความเป็นเอกลักษณ์ของวัฒนธรรมท้องถิ่นและการมีส่วนร่วมของชุมชน จุดอ่อนคือการขาดการออกแบบตราสินค้าและความต่อเนื่องจากการเปลี่ยนผู้บริหาร โอกาสคือการสนับสนุนจากภาครัฐและความสะดวกในการเดินทาง ส่วนอุปสรรคคือภาวะเศรษฐกิจและสภาพอากาศที่ไม่เอื้ออำนวย</p> อัจฉราวรรณ สุขเกิด ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2027 2039 การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หน่วย แรงในชีวิตประจำวัน โดยการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐานบูรณาการกับแผนผังความคิด https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291168 <p>การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สร้างแผนการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐานบูรณาการกับแผนผังความคิด หน่วย แรงในชีวิตประจำวัน ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ 80/80 2) เปรียบเทียบความคิดสร้างสรรค์ก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียน 3) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียน และ 4) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐานบูรณาการกับแผนผังความคิด หน่วย แรงในชีวิตประจำวัน ใช้รูปแบบงานวิจัยเชิงทดลอง ประชากรที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนในกลุ่มเครือข่ายธาตุเชิงชุม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 จำนวน 5 โรงเรียน รวมทั้งหมด 5 ห้องเรียน 84 คน โดยสุ่มตัวอย่างแบบกลุ่ม กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 13 คน โรงเรียนธาตุนาเวงวิทยา เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ 1) แผนการจัดการเรียนรู้ 2) แบบทดสอบ 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติทดสอบค่าทีแบบกลุ่มที่ไม่เป็นอิสระต่อกัน</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วย แรงในชีวิตประจำวัน โดยใช้ การจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐานบูรณาการกับแผนผังความคิด ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีประสิทธิภาพเท่ากับ 83.78/84.67 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่กำหนดไว้ 2) ความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียน หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 3) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และ 4) ความพึงพอใจของนักเรียนอยู่ในระดับมาก</p> ไชยรักษ์ จวนสาง หรรษกร วรรธนะสาร อรุณรัตน์ คําแหงพล ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2040 2053 การพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการระบบ การดูแลช่วยเหลือนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณภาพนักเรียนโรงเรียนวัดเขียน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 3 https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291340 <p>การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) การศึกษาความต้องการจำเป็น กลุ่มเป้าหมายในการศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา ครู และภาคีเครือข่าย จำนวน 39 คน เลือกแบบเจาะจง ใช้แบบสอบถามสภาพปัจจุบัน มีค่าความสอดคล้อง 0.80-1.00 มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.93 แบบสอบถามสภาพที่พึงประสงค์ มีค่าความสอดคล้อง 0.80-1.00 มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.91 2) การสร้างรูปแบบ กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 9 คน เลือกแบบเจาะจง ใช้ประเด็นการสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ และแบบสอบถามความเป็นไปได้ 3) การทดลองใช้รูปแบบ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา ครู และภาคีเครือข่าย จำนวน 39 คน และนักเรียนโรงเรียนวัดเขียน จำนวน 180 คน เลือกแบบเจาะจง ใช้แบบประเมินการปฏิบัติงานตามรูปแบบ และแบบประเมินคุณภาพนักเรียน และ 4) การประเมินรูปแบบ กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา ครู และภาคีเครือข่าย จำนวน 39 คน เลือกแบบเจาะจง ใช้แบบสอบถามความเหมาะสมและความเป็นประโยชน์ และแบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าความต้องการจำเป็น</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) ความต้องการจำเป็นในการมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนลำดับที่ 1 ด้านการมีส่วนร่วมในการส่งต่อ 2) รูปแบบ มี 6 องค์ประกอบ คือ (1) หลักการ (2) วัตถุประสงค์ (3) กลไก (4) การดำเนินการ (5) การประเมินผล และ (6) เงื่อนไขความสำเร็จ และผลการประเมินความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด 3) ผลการปฏิบัติงานตามรูปแบบโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และคะแนนประเมินคุณภาพนักเรียนหลังการทดลองใช้รูปแบบโดยรวมสูงกว่าก่อนการทดลองใช้รูปแบบ และ 4) รูปแบบมีความเหมาะสมและความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมากที่สุด และระดับความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด</p> จำรูญ มลิพันธ์ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2054 2068 การศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายสัญญากู้ยืมเงินระหว่างไทย ฝรั่งเศส จีน https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/289897 <p>การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพและปัญหากฎหมายสัญญากู้ยืมเงินของไทย 2) เพื่อศึกษากฎหมายสัญญากู้ยืมเงินของฝรั่งเศสและจีน 3) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายสัญญากู้ยืมเงินระหว่างไทย ฝรั่งเศส จีน 4) เพื่อนำเสนอแนวทางการปรับปรุงกฎหมายสัญญากู้ยืมเงินของไทย วิธีดำเนินการวิจัย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) แบบการวิจัยเอกสาร (Document Research) และการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-Depth Interview) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญด้านกฎหมาย 5 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า (1) สภาพและปัญหากฎหมายสัญญากู้ยืมเงินของไทย พบว่า กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยสัญญากู้ยืมเงินของไทยในปัจจุบันตาม มาตรา 653 เมื่อฟ้องคดีแพ่งผิดสัญญากู้ยืมเงินโดยใช้หลักฐานทางสื่อออนไลน์ มาตรา 653 ไม่รองรับหลักฐานที่เป็นหนังสือและลงลายมือชื่อทางสื่อออนไลน์ แต่นำมาตรา 4 มาใช้เป็นหลักการวินิจฉัยคดีอาศัยเทียบบทกฎหมายที่ใกล้เคียงอย่างยิ่งคือ พระราชบัญญัติว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544 มาตีความวินิจฉัยตัดสินคดีผิดสัญญากู้ยืมเงิน เพื่อเป็นการอุดช่องว่างกฎหมาย (2) กฎหมายสัญญากู้ยืมเงินของฝรั่งเศสและจีน พบว่า กฎหมายแพ่งเกี่ยวกับสัญญากู้ยืมเงินของฝรั่งเศส มาตรา 1892 และกฎหมายแพ่งของจีนสัญญากู้ยืมเงิน มาตรา 667 มาตรา 668 เป็นกฎหมายที่รองรับสถานการณ์สังคมการสื่อสารที่เปลี่ยนแปลงไปรวมทั้งการกู้ยืมเงินทางอิเล็กทรอนิกส์หรือสื่อออนไลน์ โดยไม่ต้องอาศัยกฎหมายใกล้เคียงมาปรับใช้ตีความ (3) เปรียบเทียบกฎหมายสัญญากู้ยืมเงินระหว่างไทย ฝรั่งเศส จีน พบว่า หลักกฎหมายสัญญากู้ยืมเงิน มาตรา 653 ของไทย กระบวนการยุติธรรมใช้หลักการตีความตามตัวอักษรโดยเคร่งครัด แตกต่างกับกฎหมายแพ่งฝรั่งเศส มาตรา 1892 และกฎหมายแพ่งจีน มาตรา 668 ที่มีเจตนารมณ์ให้การทำสัญญามีความซื่อสัตย์ ยุติธรรม เสมอภาคระหว่างคู่สัญญา ใช้การตีความกฎหมายที่ยืดหยุ่นยอมรับการนำสืบพยานหลักฐานอื่นรวมถึงหลักฐานทางอิเล็กทรอนิกส์ได้ (4) แนวทางการปรับปรุงกฎหมายสัญญากู้ยืมเงินของไทย กระบวนการยุติธรรมและระบบศาลของไทยควรทบทวนหลักการตีความ มาตรา 653 ใหม่ เปลี่ยนเป็นการนำหลักการแนวคิดกฎหมายแพ่งฝรั่งเศสและกฎหมายจีนมาปรับใช้เพื่อเปิดโอกาสให้นำสืบพยานหลักฐานอื่นและหลักฐานทางอิเล็กทรอนิกส์และพยานบุคคลในการทำข้อตกลงเป็นอย่างอื่นได้ และควรปรับปรุง ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 653 วรรคหนึ่ง ดังนี้ “มาตรา 653 การกู้ยืมเงินนั้น ต้องให้มีหลักฐานแห่งการกู้ยืมเป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้กู้ยืม หรือมีหลักฐานอื่นใดที่แสดงได้ว่าคู่สัญญาตกลงกู้ยืมกัน” เพื่อให้กฎหมายสัญญากู้ยืมเงินของไทยให้สอดคล้องคลอบคลุมกับสังคมปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงไปในยุคดิจิทัล</p> ปัญม์ณิสาธ์ องค์ปรัชญากุล ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2069 2080 การบูรณาการความร่วมมือของภาครัฐและผู้ประกอบการธุรกิจสถานบันเทิง ในกรุงเทพมหานคร https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/289315 <p>งานวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) วิเคราะห์การบูรณาการความร่วมมือของภาครัฐและผู้ประกอบการธุรกิจสถานบันเทิงในกรุงเทพมหานคร (2) ศึกษาปัญหาและอุปสรรคการบูรณาการความร่วมมือของภาครัฐและผู้ประกอบการธุรกิจสถานบันเทิงในกรุงเทพมหานคร และ (3) เสนอแนะแนวทางการบูรณาการความร่วมมือของภาครัฐและผู้ประกอบการธุรกิจสถานบันเทิงในกรุงเทพมหานคร เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้บริหารและเจ้าหน้าที่หน่วยงานรัฐ 12 คน ผู้ประกอบการ 8 คน นักวิชาการ 2 คน ภาคสังคม 2 คน คัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือวิจัยคือแบบสัมภาษณ์ รวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยการสรุปความแบบพรรณนา</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า (1) การบูรณาการความร่วมมือของภาครัฐและผู้ประกอบการธุรกิจสถานบันเทิงในกรุงเทพมหานคร โดยภาครัฐมีความพยายามส่งเสริมเศรษฐกิจควบคู่กับการควบคุมผลกระทบทางสังคม โดยมีการกำหนดนโยบาย บังคับใช้กฎหมาย แต่การมีส่วนร่วมของภาคส่วนต่าง ๆ ยังจำกัด ทัศนคติของผู้เกี่ยวข้องมีทั้งฝ่ายสนับสนุนและคัดค้าน กลไกควบคุมทางสังคมยังต้องพัฒนาให้มีประสิทธิภาพและได้รับ<br />ความเชื่อมั่นจากทุกฝ่าย (2) ปัญหาและอุปสรรค ได้แก่ ความซับซ้อนของระบบราชการ ข้อจำกัดด้านทรัพยากร ความไม่แน่นอนของนโยบาย ข้อขัดแย้งเรื่องโซนนิ่ง และ (3) แนวทางที่เสนอได้แก่ ควรปรับปรุงกฎหมายให้สอดคล้องกับสถานการณ์ บังคับใช้กฎหมายอย่างเท่าเทียม ทบทวนนโยบายภาษี ใช้เทคโนโลยีในการควบคุม และกำหนดกรอบความร่วมมือภาครัฐและผู้ประกอบการที่ชัดเจน</p> พรศักดิ์ อัจฉริยะประดิษฐ์ กมลพร กัลยาณมิตร สถิตย์ นิยมญาติ ทัศนีย์ ลักขณาภิชนชัช ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2095 2108 การนำเทคโนโลยีสารสนเทศในยุคดิจิทัลมาปฏิบัติเพื่อเพิ่มขีดความสามารถของการรถไฟแห่งประเทศไทย https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/289317 <p>งานวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์การนำเทคโนโลยีสารสนเทศในยุคดิจิทัลมาปฏิบัติเพื่อเพิ่มขีดความสามารถของการรถไฟแห่งประเทศไทย 2) ศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการนำเทคโนโลยีสารสนเทศในยุคดิจิทัลมาปฏิบัติเพื่อเพิ่มขีดความสามารถของการรถไฟแห่งประเทศไทย และ 3) เสนอแนะ การนำเทคโนโลยีสารสนเทศในยุคดิจิทัลมาปฏิบัติเพื่อเพิ่มขีดความสามารถของการรถไฟแห่งประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ กลุ่มผู้บริหารการรถไฟแห่งประเทศไทย <br />5 คน กลุ่มบุคลากรการรถไฟแห่งประเทศไทย 12 คน และกลุ่มนักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญที่เกี่ยวข้อง 5 คน รวม 22 คน ใช้วิธีการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง เครื่องมือวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการสรุปพรรณนาความ</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) การนำเทคโนโลยีสารสนเทศในยุคดิจิทัลมาปฏิบัติเพื่อเพิ่มขีดความสามารถของการรถไฟแห่งประเทศไทย รฟท. ได้กำหนดนโยบายและแผนปฏิบัติการดิจิทัลระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566-2570) โดยมุ่งเน้นการปรับเปลี่ยน Process, People และ Technology ด้านโครงสร้างพื้นฐานเทคโนโลยี รฟท. <br />ยังต้องพัฒนาอีกหลายมิติเพื่อให้ทันสมัย โดยเฉพาะด้านนวัตกรรมใหม่ ๆ ที่ยังอยู่ในระดับต่ำเมื่อเทียบกับ มาตรฐานสากล มีการปรับเปลี่ยนกระบวนการทำงานด้วยเทคโนโลยี การส่งเสริมวัฒนธรรมองค์กร และ<br />การพัฒนาบุคลากรอย่างต่อเนื่อง แต่เป็นไปอย่างค่อยเป็นค่อยไป จำเป็นต้องมีการจัดลำดับความสำคัญของโครงการ การร่วมมือกับพันธมิตรต้องบริหารความเสี่ยงและความขัดแย้งทางผลประโยชน์ให้ดี 2) ปัญหาและอุปสรรคในการนำเทคโนโลยีสารสนเทศในยุคดิจิทัลมาปฏิบัติเพื่อเพิ่มขีดความสามารถของการรถไฟแห่งประเทศไทย คืองบประมาณจำกัด ระบบล้าสมัย บุคลากรขาดทักษะ การจัดการข้อมูลและความมั่นคงปลอดภัย อีกทั้งกฎระเบียบที่ไม่ยืดหยุ่น และ (3) ข้อเสนอแนะแนวทางการนำเทคโนโลยีสารสนเทศในยุคดิจิทัลมาปฏิบัติเพื่อเพิ่มขีดความสามารถของการรถไฟแห่งประเทศไทย ได้แก่ ต้องพัฒนาบุคลากรให้มีทักษะด้านดิจิทัล สร้างวัฒนธรรมการเรียนรู้ พร้อมปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานเทคโนโลยีให้ทันสมัย บูรณาการระบบต่าง ๆ ให้ทำงานร่วมกันได้ เพิ่มมาตรการความปลอดภัยข้อมูล และสร้างความร่วมมือกับภาครัฐ เอกชน และสถาบันการศึกษา เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม</p> ประสิทธิ์ ถาวร กมลพร กัลยาณมิตร สถิตย์ นิยมญาติ ทัศนีย์ ลักขณาภิชนชัช ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2109 2122 รูปแบบการป้องกันอัคคีภัยของวัดในพระพุทธศาสนา : ศึกษากรณี วัดในเขตพื้นที่บางขุนนนท์ กรุงเทพมหานคร https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290150 <p>บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบท ปัญหา ความจำเป็น และแนวคิดด้านการป้องกันอัคคีภัยในวัดตามศาสตร์สมัยใหม่ของวัดในเขตบางขุนนนท์ กรุงเทพมหานคร 2) ศึกษาหลักพุทธสันติวิธีที่เอื้อต่อการป้องกันอัคคีภัยของวัดในเขตบางขุนนนท์ กรุงเทพมหานคร และ 3) พัฒนาและนำเสนอรูปแบบการป้องกันอัคคีภัยโดยใช้หลักพุทธสันติวิธีของวัดในเขตบางขุนนนท์ กรุงเทพมหานคร การดำเนินการวิจัยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research) ภายใต้กรอบ อริยสัจโมเดล พร้อมเครื่องมือวิจัยหลากหลาย เช่น การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการสนทนากลุ่ม</p> <p>ผลการศึกษาพบว่า 1) วัดส่วนใหญ่มีโครงสร้างพื้นฐานล้าสมัย ระบบไฟฟ้าเสื่อมสภาพ ไม่มีอุปกรณ์ป้องกันอัคคีภัยที่เพียงพอ และขาดองค์ความรู้ในการบริหารความเสี่ยง พระสงฆ์และบุคลากรในวัดขาดความตระหนักรู้ ขณะที่ความร่วมมือกับชุมชนและรัฐยังไม่เข้มแข็ง ทำให้ไม่สามารถจัดการภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ 2) หลักพุทธสันติวิธีที่เอื้อต่อการป้องกันอัคคีภัย ได้แก่ หลักอริยสัจ 4 มาประยุกต์ใช้ในการวิเคราะห์ คือ (1) ทุกข์: ความเสียหายและความไม่ปลอดภัยจากอัคคีภัย (2) สมุทัย: เหตุแห่งทุกข์ เช่น ความประมาท ขาดความรู้ และระบบจัดการที่ไม่เหมาะสม (3) นิโรธ : ความเป็นไปได้ในการดับทุกข์ผ่านการตื่นรู้ การเปลี่ยนทัศนคติ และความร่วมมืออย่างเป็นระบบ (4) มรรค : แนวทางการดับทุกข์โดยการพัฒนาเป็นรูปแบบ 3M Model 3) รูปแบบการป้องกันอัคคีภัยโดยใช้หลักพุทธสันติวิธี ใช้รูปแบบ 3M Model ได้แก่ Mindfulness (สติ) : การสร้างความตระหนักรู้ผ่านการอบรม ซ้อมแผนป้องกันภัย และการใช้สื่อธรรมะเพื่อปลูกฝังสติ Mindset (ทัศนคติ) : การเปลี่ยนกรอบความเชื่อที่ว่า ภัยคือกรรม ไปสู่ความเข้าใจว่าภัยป้องกันได้ ด้วยการรู้เท่าทันและกล้าปรับเปลี่ยน Management (การบริหารจัดการ): การจัดทำแผนความปลอดภัยในวัด การแบ่งบทบาทของพระ ชุมชน และภาครัฐอย่างชัดเจน การติดตั้งอุปกรณ์พื้นฐาน และการสร้างเครือข่าย บวร เพื่อร่วมกันขับเคลื่อนการจัดการความเสี่ยงในวัดอย่างยั่งยืน</p> มนัส รุ่มรวย ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2123 2134 ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสมรรถนะครูในศตวรรษที่ 21 กรณีศึกษา : โรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี สหวิทยาเขต : ปทุมเบญจา https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/292219 <p>การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการคือ 1) ศึกษาสมรรถนะครูในศตวรรษที่ 21 2) ศึกษาภาวะผู้นำทางวิชาการ การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และความเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ และ 3) ศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสมรรถนะครูในศตวรรษที่ 21 งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างคือ ครู 238 คน จากโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี สหวิทยาเขตปทุมเบญจา จำนวน 5 โรงเรียน ซึ่งกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้ตารางของ เครจซี่และมอร์แกน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นตามสัดส่วน ร่วมกับการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสอบถามแบบมาตราส่วนประเมินค่า 5 ระดับ ซึ่งมีค่าความตรงเชิงเนื้อหาตั้งแต่ 0.67-1.00 และค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .987 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างด้วยสถิติการวิเคราะห์เส้นทางแบบมีตัวแปรแฝง</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) สมรรถนะครูในศตวรรษที่ 21 โดยรวมอยู่ในระดับมาก ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ การริเริ่มสร้างสรรค์เป็นตัวของตัวเอง และรองลงมาคือ ความยืดหยุ่นและการปรับตัว ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ การคิดสร้างสรรค์นวัตกรรม ซึ่งทั้งหมดอยู่ในระดับมาก 2) ภาวะผู้นำทางวิชาการ การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และความเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ โดยรวมอยู่ในระดับมาก ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ รองลงมาคือ ภาวะผู้นำทางวิชาการ และด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ ความเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ ซึ่งทั้งหมดอยู่ในระดับมาก และ 3) ภาวะผู้นำทางวิชาการ ส่งผลทางตรงเชิงบวกต่อการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และความเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ แต่ไม่มีอิทธิพลทางตรงต่อสมรรถนะครู การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ส่งผลทางตรงเชิงบวกต่อสมรรถนะครู ความเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ ส่งผลทางตรงเชิงบวกต่อสมรรถนะครู ภาวะผู้นำทางวิชาการ ส่งผลทางอ้อมเชิงบวกต่อสมรรถนะครู โดยผ่านการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญและความเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ และรูปแบบของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสมรรถนะครูในศตวรรษที่ 21 มีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์</p> เบญจรัตน์ ราชฉวาง ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2135 2151 รูปแบบการสร้างความเข้มแข้งของชุมชนเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตครอบครัวเปราะบาง ในตำบลท่าตลาด อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291303 <p>บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาคุณภาพชีวิตของครอบครัวเปราะบางในตำบลท่าตลาด อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม 2) ออกแบบรูปแบบการสร้างความเข้มแข็งทางสังคมแบบบูรณาการแก่ครอบครัวเปราะบาง และ 3) ขับเคลื่อนการยกระดับคุณภาพชีวิตของครอบครัวเปราะบางให้ดีขึ้นผ่านการใช้รูปแบบสวัสดิการทางสังคมที่เหมาะสม โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research: PAR) ร่วมกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญและกลุ่มผู้ร่วมกิจกรรมซึ่งเป็นผู้ที่เกี่ยวข้อง และเป็นผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย โดยตรงในการดูแลครอบครัวเปราะบางในตำบลท่าตลาด อำเภอสามพราน จำนวน 20 คน โดยใช้วิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง และเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม และการบันทึกข้อมูลพื้นฐานของครอบครัว วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา และการนำเสนอผ่านการเล่าเรื่อง</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) ครอบครัวเปราะบางประสบปัญหาทับซ้อนทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม สุขภาพ และความสัมพันธ์ภายในครอบครัว โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุและเด็กยากจนที่เข้าไม่ถึงสิทธิและสวัสดิการเนื่องจากข้อจำกัดด้านเอกสาร ความรู้ และเทคโนโลยี ระบบราชการยังไม่สามารถตอบสนองบริบทพื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ แม้ชุมชนจะมีทุนทางสังคมและพลังจิตอาสาที่เข้มแข็ง 2) รูปแบบการสร้างความเข้มแข็งทางสังคมแบบบูรณาการควรเน้นการพัฒนาเศรษฐกิจ การศึกษา สุขภาพจิต และเครือข่ายชุมชนควบคู่กัน โดยเน้นการมีส่วนร่วมและความไว้วางใจในระบบบริการสาธารณะ 3) การยกระดับคุณภาพชีวิตจำเป็นต้องอาศัยการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างผ่านการมีส่วนร่วมของชุมชน โดยใช้ข้อมูลเฉพาะรายและการเรียนรู้ร่วมกัน เช่น การจัดเวทีสนทนาและการคืนข้อมูลแบบมีชีวิต ทั้งนี้ การพัฒนาผู้ดูแลผู้มีภาวะพึ่งพิงยังเป็นกลไกสำคัญในการสร้างทุนมนุษย์เพื่อรองรับสังคมสูงวัยอย่างยั่งยืน</p> พัชรี เกษรบุญนาค พระมหาบุญเลิศ ช่วยธานี พระมหาประกาศิต ฐิติปสิทธิกร ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2152 2164 รูปแบบการบริหารเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดอย่างเป็นระบบของนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/288768 <p>การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดอย่างเป็นระบบของนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน วิธีดำเนินการวิจัยมี 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาองค์ประกอบและแนวทางการบริหารเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดอย่างเป็นระบบของนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยศึกษาจากเอกสาร งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การศึกษาจากสถานศึกษาที่มีวิธีปฏิบัติที่ดี จำนวน 3 โรงเรียน และสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน เครื่องที่ใช้ คือ แบบบันทึกข้อมูล และแบบสัมภาษณ์ ขั้นตอนที่ 2 การสร้างและตรวจสอบความเหมาะสมของรูปแบบ แหล่งข้อมูล คือ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบตรวจสอบความเหมาะสมของร่างรูปแบบ ขั้นตอนที่ 3 การประเมินความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบ ผู้ให้ข้อมูลคือ ผู้บริหารสถานศึกษาจำนวน 50 คน และครูหัวหน้ากลุ่มงานบริหารวิชาการ จำนวน 50 คน รวมจำนวน 100 คน เครื่องมือที่ใช้คือ แบบประเมินความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการบริหารเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดอย่างเป็นระบบของนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ องค์ประกอบที่ 1 หลักการของรูปแบบ องค์ประกอบที่ 2 วัตถุประสงค์ของรูปแบบ องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการบริหารจัดการ ประกอบด้วย 3.1) ปัจจัยการบริหาร3.2) กระบวนการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดอย่างเป็นระบบ 3.3) ประสิทธิผลของการบริหารจัดการ องค์ประกอบที่ 4 การประเมินรูปแบบ องค์ประกอบที่ 5 เงื่อนไขความสำเร็จของรูปแบบ ซึ่งรูปแบบการบริหารที่พัฒนาขึ้นนี้ มีความเป็นไปได้และเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมากที่สุด</p> ผกามาศ จินดามัง จิติมา วรรณศรี ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2165 2177 องค์ประกอบและแนวทางการบริหารการนิเทศที่มุ่งผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของการศึกษาของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291954 <p>บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาองค์ประกอบของกระบวนการบริหารการนิเทศที่มุ่งผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของการศึกษาของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา และ 2. ศึกษาแนวทางการบริหารการนิเทศที่มุ่งผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของการศึกษาของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา เป็นวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Methods Research) มี 2 ขั้นตอน คือ 1) การศึกษาองค์ประกอบของกระบวนการบริหารการนิเทศที่มุ่งผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของการศึกษาของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประชากร คือ รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ผู้อำนวยการกลุ่มนิเทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษา และศึกษานิเทศก์ ในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา จำนวน 245 แห่ง เปิดตารางเครซี่และมอร์แกน ได้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 152 แห่ง และกำหนดผู้ให้ข้อมูลสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาละ 4 คน ประกอบด้วย รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา และผู้อำนวยการกลุ่มนิเทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษา ตำแหน่งละ 1 คน และศึกษานิเทศก์ จำนวน 2 คน รวมจำนวนผู้ให้ข้อมูลทั้งหมด 608 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และวิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉลี่ย (<img src="https://latex.codecogs.com/svg.image?\bar{x}" alt="equation" />) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน (CFA) 2) การศึกษาแนวทางการบริหารการนิเทศที่มุ่งผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของการศึกษาของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา โดยใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ในการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 คน และวิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1. องค์ประกอบของกระบวนการบริหารการนิเทศที่มุ่งผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของการศึกษาของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ คือ 1) การประเมินสภาพปัจจุบัน 2) การกำหนดกลยุทธ์ 3) การนำกลยุทธ์สู่การปฏิบัติ 4) การติดตามความก้าวหน้า และ5) การประเมินความสำเร็จ ซึ่งมีความสอดคล้องและกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ที่ได้เก็บรวบรวมจากแบบสอบถาม โดยพิจารณาได้จากค่า Chi-square = 570.634, Degrees of Freedom = 130, Comparative Fit Index (CFI) = 0.97, Tucker-Lewis Index (TLI) = 0.95, Root Mean Square Error of Approximate (RMSEA) = 0.077, Standardized Root Mean Square Residual (SRMR) = 0.050 2. แนวทางการบริหารการนิเทศ ที่มุ่งผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของการศึกษาของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มี 5 ส่วน คือ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) ปัจจัยนำเข้า 4) กระบวนการของการบริหารการนิเทศที่มุ่งผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของการศึกษา และ 5) ผลผลิตและผลลัพธ์</p> พัชริดา ลำนักเนตร โสภา อำนวยรัตน์ สันติ บูรณะชาติ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2081 2094 การพัฒนาความสามารถการอ่านเชิงวิเคราะห์ในรายวิชาหลักการอ่านและการเขียนภาษาไทยด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/291935 <p>การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1. เพื่อพัฒนาความสามารถการอ่านเชิงวิเคราะห์ในรายวิชาหลักการอ่านและการเขียนภาษาไทย ของนักศึกษาหลักสูตรศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการสอนภาษาไทย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตอีสาน ด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ ให้มีคะแนนหลังเรียนเฉลี่ยร้อยละ 80 และมีนักศึกษาผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80 ขึ้นไป 2. เพื่อเปรียบเทียบความสามารถการอ่านเชิงวิเคราะห์ในรายวิชาหลักการอ่านและการเขียนภาษาไทย ก่อนและหลังเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ การวิจัยครั้งนี้ผู้วิจัยได้ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงทดลอง Experimental Research (One Group Pretest-Posttest Design) กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยครั้งนี้ คือ นักศึกษาหลักสูตรศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการสอนภาษาไทย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตอีสาน ชั้นปีที่ 3 ภาคการศึกษาที่ 1 ปีการศึกษา 2566 จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 30 คน ได้มาโดยวิธีการสุ่มอย่างง่าย โดยการจับสลากใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยสุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แผนการจัดการเรียนรู้ และแบบทดสอบวัดความสามารถการอ่านเชิงวิเคราะห์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าร้อยละ และ t-test for dependent</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1. ความสามารถการอ่านเชิงวิเคราะห์ในรายวิชาหลักการอ่านและการเขียนภาษาไทย หลังเรียนมีคะแนนเฉลี่ย คิดเป็นร้อยละ 87.33 และมีจำนวนนักศึกษาผ่านเกณฑ์ คิดเป็นร้อยละ 86.67 2. ความสามารถการอ่านเชิงวิเคราะห์ในรายวิชาหลักการอ่านและการเขียนภาษาไทย หลังเรียนสูงกว่าก่อนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05</p> พระมหาพงษ์เดช เหล่าสุนา คชา ประณีตพลกรัง แสงอาทิตย์ ไทยมิตร อานันท์ กรมน้อย ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2178 2189 การจัดสวัสดิการสังคมที่ตอบสนองความต้องการของกลุ่มเปราะบาง หลังยุคโควิด-19 https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/286826 <p>การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและพัฒนารูปแบบการจัดสวัสดิการสังคมสำหรับกลุ่มเปราะบางในยุคหลังโควิด-19 โดยมีวัตถุประสงค์เฉพาะ คือ 1) ศึกษารูปแบบการจัดสวัสดิการสังคมในปัจจุบัน 2) พัฒนารูปแบบที่สอดคล้องกับความต้องการ และ 3) เสนอกรอบแนวทางการจัดสวัสดิการที่ตอบสนองความต้องการของกลุ่มเปราะบาง ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี เก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ประกอบด้วยผู้ให้บริการสวัสดิการ 16 คน และกลุ่มเปราะบางที่มารับบริการ 40 คน จากพื้นที่เทศบาลตำบลศาลายา เทศบาลตำบลคลองโยง องค์การบริหารส่วนตำบลศาลายา และองค์การบริหารส่วนตำบลมหาสวัสดิ์ อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างและแบบสอบถามมาตราส่วนประเมินค่า 5 ระดับ เครื่องมือได้รับการตรวจสอบความเที่ยงตรงโดยผู้ทรงคุณวุฒิ และแบบสอบถามมีค่าความเชื่อมั่น (Cronbach's Alpha) เท่ากับ 0.87 ข้อมูลเชิงปริมาณวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์ด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการจัดสวัสดิการปัจจุบันมุ่งเน้นบริการพื้นฐาน แต่มีข้อจำกัดด้านการส่งเสริมรายได้ นันทนาการ และการศึกษา 2) รูปแบบที่เหมาะสมควรบูรณาการระหว่างหน่วยงาน ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชน และประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในการบริหารจัดการ และ 3) กรอบแนวทางที่เสนอเน้นการให้บริการแบบองค์รวม ครอบคลุมการพัฒนาทักษะอาชีพ การดูแลสุขภาพเชิงรุก และการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน</p> ปริญญา ตรีธัญญา ประจวบ ประเสริฐสังข์ เกษฎา ผาทอง สุพัตรา สันติรุ่งโรจน์ ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2190 2202 การพัฒนารูปแบบทุนทางวัฒนธรรมเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนจังหวัดมุกดาหาร https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290561 <p>การวิจัยนี้ใช้รูปแบบการวิจัยและพัฒนาเพื่อ 1) ศึกษาสภาพทั่วไปของทุนทางวัฒนธรรมชุมชน กลุ่มตัวอย่างการศึกษาสภาพทุนทางวัฒนธรรมคือ ประชาชน 390 คน โดยการสุ่มแบบชั้นภูมิ ใช้แบบสอบถาม ผู้ให้ข้อมูลปัญหา ความต้องการคือ ผู้นำด้านวัฒนธรรมชุมชน 15 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง ใช้การสัมภาษณ์ 2) การพัฒนารูปแบบฯ ผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ 21 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง ใช้ประเด็นสนทนากลุ่มและการทดลองใช้รูปแบบกลุ่มเป้าหมาย 30 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง ใช้แบบทดสอบความรู้และแบบสอบถามความพึงพอใจ 3) การประเมินรูปแบบ กลุ่มเป้าหมายคือ ผู้เชี่ยวชาญ 17 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือ ที่ใช้คือ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ แบบทดสอบ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา</p> <p>ผลการวิจัย พบว่า 1) ทุนทางวัฒนธรรมชุมชนแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ ทุนทางวัฒนธรรมที่จับต้องได้และจับต้องไม่ได้ ชุมชนสามารถแปลงเป็นทุนเศรษฐกิจได้ 2) การพัฒนารูปแบบฯ ประกอบด้วย 2.1) หลักการ ดำเนินการพัฒนาทุนทางวัฒนธรรมจากการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์ เผยแพร่ สร้างการเรียนรู้ระหว่างรุ่น สร้างสรรค์ สร้างองค์ความรู้เอื้อต่อการพัฒนาที่ยั่งยืนในบริบทจังหวัดด้วย PICK Mukdahan 2.2) วัตถุประสงค์ เพื่อรวบรวมองค์ความรู้ พัฒนาศักยภาพชุมชน พัฒนาผลิตภัณฑ์และบริการ การติดตามประเมินผลเพื่อการพัฒนา 2.3) การดำเนินการ ได้แก่ การรวบรวมองค์ความรู้ การพัฒนาศักยภาพชุมชนส่งเสริมการสืบทอดให้กับคนรุ่นใหม่ การพัฒนาผลิตภัณฑ์และบริการจากทุนทางวัฒนธรรม ส่งเสริมทุกภาคส่วนสนับสนุน ประเมินผลร่วมกับชุมชน 2.4) เงื่อนไขความสำเร็จจากปัจจัยภายใน ความเชื่อมั่น ศรัทธา ภาคภูมิใจ มีปราชญ์หรือกลุ่มวัฒนธรรมเป็นแบบอย่างในชุมชน รวบรวมองค์ความรู้สืบทอดอย่างเป็นระบบ การมีส่วนร่วมของชุมชน มีผลิตภัณฑ์หรือบริการ ที่เกิดจากทุนทางวัฒนธรรม ชุมชนสามารถเข้าถึงทรัพยากรของหน่วยงาน ปัจจัยภายนอก แผนพัฒนาจังหวัด ฐานข้อมูลทุนทางวัฒนธรรมจังหวัด การพัฒนาศักยภาพชุมชน การพัฒนาเครือข่ายการจำหน่ายสินค้า บริการ และการเผยแพร่ทุนทางวัฒนธรรม 3) ผลการประเมินรูปแบบมีความเหมาะสม มีความเป็นประโยชน์ในระดับมากที่สุด และมีความเป็นไปได้ในระดับมาก</p> ปุณิกา หงษ์อุดร นิศานาจ โสภาพล จุฑามาศ ชมผา ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2203 2216 การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากชุมชนเมืองอย่างยั่งยืนโดยพุทธสันติวิธี https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/290432 <p>บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์บริบท สภาพปัญหา เศรษฐกิจพื้นฐานของชุมชนวัดสารอด และแนวคิดทฤษฎีสมัยใหม่ในการพัฒนา 2) เพื่อศึกษาวิธีการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากชุมชนเมืองอย่างยั่งยืนของชุมชนวัดสารอดกรุงเทพมหานครโดยหลักพุทธสันติ และ 3) เพื่อนำเสนอ ผลลัพธ์การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากชุมชนเมืองอย่างยั่งยืนโดยพุทธสันติวิธีของชุมชนวัดสารอด กรุงเทพมหานคร เป็นงานวิจัยรูปแบบอริยสัจจ์โมเดลสอดคล้องกับการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมภายใต้กรอบการดำเนินการวิจัย 9 ขั้นตอน กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 16 รูป/คน ประกอบด้วยพระสงฆ์ที่เกี่ยวข้องในการพัฒนาของวัดสารอด 6 รูป และคนในชุมชนที่เกี่ยวข้อง 10 คน โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบเจาะจง และนำมาวิเคราะห์อธิบายเชิงพรรณนา</p> <p>ผลการวิจัยพบว่า 1) วัดสารอด เป็นศูนย์รวมใจของชุมชนสร้างความเข้มแข็งเปิดโอกาสให้คนในชุมชนเข้ามาใช้พื้นที่ค้าขายสร้างรายได้ และต่อยอดจากการทำธุรกิจเดิม ลดสภาพปัญหาของจุดอ่อนด้านรายได้ครัวเรือน โดยนำต้นทุนจุดเด่นความศรัทธาองค์หลวงพ่อรอดมาพัฒนาตลาดนัดเสือรอดที่เป็นปลายน้ำสร้างอาชีพ สร้างรายได้กระตุ้นเศรษฐกิจฐานราก สามารถต้อนรับทุกกลุ่มเป้าหมาย 2) นำวิธีการมีส่วนร่วมจิตสาธารณะ เศรษฐกิจแบ่งปัน ชุมชนนักปฏิบัติ การสร้างความเข้มแข็งเศรษฐกิจฐานราก องค์ความรู้ การขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานราก การพัฒนาศักยภาพชุมชนสร้างเศรษฐกิจฐานราก และพัฒนาสร้างรายได้เศรษฐกิจฐานราก มาบูรณาการร่วมกับหลักวุฒิสูตรซึ่งเป็นหลักพุทธสันติวิธี ขับเคลื่อนการพัฒนา ประกอบด้วย (1) สัทธาวุฑฒิ มีความศรัทธาเป็นกำลังสร้างความเจริญ สร้างความสัมพันธ์ที่ดีทางสังคม (2) สีลวุฑฒิ มีระเบียบกฎเกณฑ์ สร้างความสัมพันธ์สามัคคี ปรองดอง (3) ปัญญาวุฑฒิ ใช้ปัญญาพิจารณาไตร่ตรองพัฒนา ให้ชุมชนเกิดความเจริญรุ่งเรืองอย่างยั่งยืน 3) นำ SUEROD Model ขับเคลื่อนการพัฒนาตลาดนัดเสือรอดที่เป็นปลายน้ำให้คนในชุมชนเกิดความร่วมมือ มีรายได้มั่งคั่ง สู่สันติสุขยั่งยืน 6 ขั้นตอน คือ (1) S = Search หาความต้องการจำเป็นที่ต้องการพัฒนา (2) U = Unique เฟ้นลักษณะเฉพาะที่ต้องพัฒนา (3) E = Educate ทำการศึกษาอบรมเพิ่มเติมองค์ความรู้ที่จะพัฒนา 4) R = Relation สร้างความสัมพันธ์อันดีของชุมชน 5) O = Obvious มีระเบียบปฏิบัติชัดเจนในการพัฒนาชุมชน และ 6) D = Development เน้นการมีส่วนร่วมในการพัฒนาอย่างยั่งยืน</p> ญาณิศากรณ์ สกุลศุภมณี พระครูสังฆกิจดิลก ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-10-31 2025-10-31 13 5 2217 2232