แนวคิดเควียร์อาฟเฟกต์ในหลังมนุษยนิยม (Affective Posthumanism):
การศึกษาตัวละครวานด้าในซีรีส์ WandaVision
คำสำคัญ:
หลังมนุษยนิยม, เควียร์, ผัสสารมณ์, วานด้า วิชชั่น, อาฟเฟกต์บทคัดย่อ
บทความชิ้นนี้มุ่งศึกษาประเด็นแนวคิดหลังมนุษยนิยม (Posthumanism) ที่ยึดโยงกับประเด็นของความรู้สึก (Affect) เพื่อเปิดมุมมองและพื้นที่ทดลองให้แนวคิดทั้งสองมาปะทะสังสรรค์กัน โดยนำเสนอตัวละครวานด้า (Wanda) ในซีรีส์วานด้าวิชชั่น (WandaVision) มาเป็นตัวบทในการประยุกต์ใช้แนวคิดทั้งสองรวมกัน ผลจากการวิเคราะห์ด้วยกรอบของแนวคิดอาฟเฟกต์ในหลังมนุษยนิยมจะเห็นได้ว่า อัตลักษณ์ของวานด้าในฐานะแม่มดมีลักษณะเป็นกึ่งกลางระหว่างมนุษย์และสิ่งที่ไม่เป็นมนุษย์ หรือเป็นแบบข้ามสายพันธุ์ (hybrid) ซึ่งเป็นลักษณะที่แปลกประหลาดในเชิงสังคมและวัฒนธรรม เมื่อศึกษาตัวบทด้วยแนวคิดเควียร์อาฟเฟกต์ในหลังมนุษยนิยม (Affective Posthumanism) ผ่านความปรารถนาและบาดแผลในอดีตของตัวละครจะพบว่า ตัวละครที่มีอัตลักษณ์ซึ่งไม่ได้อยู่ในกรอบของความเป็นมนุษย์นั้นใช้อารมณ์ในการขับเคลื่อนการกระทำ เพื่อเติมเต็มภาพแฟนตาซีของ “ชีวิตและครอบครัวที่ดี” ในแบบสังคมอเมริกัน นอกจากนี้จะเห็นได้ว่าอารมณ์ในแง่ลบ (Negative Affect) ของวานด้ามีความสำคัญในการขับเคลื่อนโลกแฟนตาซีของเธอ โดยมองว่า อารมณ์ในแง่ลบนี้เปิดพื้นที่ใหม่ให้วานด้าเพื่อให้เห็นความหวังและปรับเปลี่ยนนิยาม สร้างแนวคิดครอบครับของตนขึ้นมาใหม่ตามแบบแนวคิด เควียร์อุดมคติ (Queer Utopia) ในขณะเดียวกันก็วิพากษ์ความคิดในแบบอุดมคติตามกรอบของสังคมไปด้วยเช่นกัน
References
ภาษาไทย
Chutima Prakatwutthisan ชุติมา ประกาศวุฒิสาร. (2010). Nakorn Khasem kap phawa sungwai nai mumming Queer นาครเขษม กับภาวะสูงวัยในมุมมองเควียร์ [Nakorn Khasem and aging conditions in Queer perspectives]. In Natthanai Prasannam (Ed.), Dae saksri samoe kan tuk chan chon: Wannakam kap sitthi manutsayachon sueksa แด่ศักดิ์ศรีเสมอกันทุกชั้นชน: วรรณกรรมกับสิทธิมนุษยชนศึกษา [An honor to all classes: Literature and human rights] (pp. 22-44). Department of Literature, Faculty of Humanities, Kasetsart University; The National Human Rights Commission of Thailand; Bangkok Art and Culture Centre.
ภาษาต่างประเทศ
Ahmed, S. (2010). The promise of happiness. Duke University Press.
Berlant, L. (1997). The queen of America goes to Washington City: Essays on sex and citizenship. Duke University Press.
Berlant, L. (2011). Cruel optimism. Duke University Press.
Braidotti, R. (2013). The Posthuman. Polity.
Braidotti, R. (2019). Posthuman knowledge. Polity.
Butler, J. (1997). The psychic life of power: Theories in subjection. Stanford University Press.
Chen, M. Y. (2012). Animacies: Biopolitics, racial mattering, queer affect. Duke University Press.
Chen, M. Y. (2017) Toxic animacies, inanimate affections. In C. Cipolla, K. Gupta, D. A. Rubin & A. Willey (Eds.), Queer feminist science studies: A reader (pp. 296-309). University of Washington Press.
de Spinoza, B. (1958). The political works. (A. G. Wernham, Trans. & Ed.). Clar-endon Press.
Deleuze, G., & Guattari, F. (1987). A thousand plateaus: Capitalism and schizophrenia. (B. Massumi, Trans.) University of Minneapolis Press.
Edelman, L. (2004). No future: Queer theory and death drive. Duke University Press.
Eng, D., & Kazanjian, D. (2003). Introduction mourning remain. In D. Eng & D. Kazanjian (Eds.), Loss: The politics of mourning (pp. 1-25). University of California Press.
Gregg, M., & Seigworth, G. J. (2012). An inventory of shimmers. In M. Gregg & G. J. Seigworth (Eds.), The Affect theory reader (pp. 1-25). Duke University Press.
Haraway, D. (2003). The companion species manifesto: Dogs, people and significant otherness. Prickly Paradigm Press.
Haraway, D. (2004). Cyborgs to companion species: Reconfiguring kinship in technoscience. In The Haraway readers (pp. 295-320). Routledge.
Hutton, R. (2017). The witch: A history of fear, from ancient times to the present. Yale University Press.
Massumi, B. (1995). The autonomy of Affect. Cultural Critique, 31, 83-109. https://doi.org/10.2307/1354446
Muñoz, J. E. (2009). Cruising utopia: The then and there of queer futurity. NYU Press.
Pellegrini, A., & Puar, J. (2009). Affect. Social Text, 27(3 (100)), 35-38. https://doi.org/10.1215/01642472-2009-004
Povinelli, E. A. (2011). Between Gaia and ground: Four axioms of existence and the ancestral catastrophe of late liberalism. Duke University Press.
Sedgwick, E. K. (2003). Touching feeling: Affect, pedagogy, performativity. Duke University Press.
Sharkman, M. (2021). WandaVision. Disney Plus. Retrieved August 14, 2022, from https://www.disneyplus.com/home
Vermulen, P. (2014). Posthuman affect. European Journal of English Studies, 18(2), 121-134. https://doi.org/10.1080/13825577.2014.917001
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
การป้องกันปัญหาด้านลิขสิทธิ์และการคัดลอกผลงาน
ผู้เขียนบทความมีหน้าที่ในการขออนุญาตใช้วัสดุที่มีลิขสิทธิ์คุ้มครองจากเจ้าของลิขสิทธิ์ ผู้เขียนบทความมีความรับผิดชอบที่จะต้องปฏิบัติตามกฎหมายในการคัดลอกและทำสำเนาวัสดุที่มีลิขสิทธิ์อย่างเคร่งครัด การคัดลอกข้อความและการกล่าวพาดพิงถึงเนื้อหาจากวัสดุตีพิมพ์อื่น ต้องมีการอ้างอิงแหล่งที่มากำกับและระบุแหล่งที่มาให้ชัดเจนในส่วนบรรณานุกรม การคัดลอกข้อความหรือเนื้อหาจากแหล่งอื่นโดยไม่มีการอ้างอิงถือเป็นการละเมิดจริยธรรมทางวิชาการที่ร้ายแรง และเข้าข่ายการละเมิดลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 หากมีการฟ้องร้องดำเนินคดีใด ๆ เกิดขึ้น ผู้เขียนบทความมีความรับผิดชอบทางกฎหมายแต่เพียงผู้เดียว
